AYM 2018/60 Esas 2018/30 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı

Esas Sayısı     :  2018/60

Karar Sayısı  :  2018/30

Karar Tarihi :  28.3.2018

R.G. Tarih – Sayı  : Tebliğ Edildi 

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Ankara 1. İdare Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 4.2.1983 tarihli ve 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 17. maddesinin üçüncü fıkrasının Anayasa’nın 2., 36. ve 125. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.

OLAY: Avukat olan davacının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan bir dosyayı inceleme talebinin reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olarak gösterdiği Yargıtay Başkanlar Kurulu kararının iptali talebiyle açılan davada itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırılık iddiasını ciddi bulan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.

I. İPTALİ İSTENEN KANUN HÜKMÜ

Kanun’un itiraz konusu kuralın yer aldığı 17. maddesi şöyledir:

“Madde 17- Başkanlar kurullarının görevleri şunlardır:

1.Başkanlar Kurulunun Görevleri:

a) Hukuk ve ceza daireleri arasında meydana gelen görev ve iş bölümü uyuşmazlıklarını kesin karara bağlamak, fiili veya hukuki imkansızlık sebebiyle bir dairenin görevine giren işe bakamaması halinde bir başka daireyi görevlendirmek, 5587

b) (Mülga: 9/2/2011 – 6110/14 md.)

c) İçtihadı birleştirme görüşmelerine ve kararlarının alınmasına ilişkin olarak ilke kararları almak,

d) Birinci Başkanlık Kurulu, Yüksek Disiplin Kurulu ile Yönetim Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazları kesin olarak karara bağlamak. Bu itirazların incelenmesinde karara katılan kurul üyesi daire başkanları Kurula katılamaz ve eksiklikler o dairenin kıdemli üyeleriyle tamamlanır.

e) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek.

2. (Mülga: 1/4/2015-6644/1 md.)

3. Ceza Daireleri Başkanlar Kurulunun Görevi:

Ceza daireleri arasında meydana gelen görev ve işbölümü uyuşmazlıklarını karara bağlamaktır.

Oylamanın şekli, ilgili kurullarca belirlenir. Ancak bu maddenin (1/b) ve (1/d) bentlerinde öngörülen hususlara ilişkin oylama gizli yapılır.

Başkanlar kurullarının itiraz üzerine veya doğrudan doğruya verdikleri bütün kararlar kesin olup, bu kararlar aleyhine başka bir yargı merciine başvurulamaz.”

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında başvuru kararı ve ekleri, Raportör Elif KARAKAŞ tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu, itiraz konusu kanun hükmü okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Anayasa’nın 152. ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre bir davaya bakmakta olan mahkemenin o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda mahkeme bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması, iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekir. Uygulanacak kural ise bakılmakta olan davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikte bulunan kurallardır.

3. İtiraz konusu kural, Yargıtay başkanlar kurullarının itiraz üzerine veya doğrudan doğruya verdikleri bütün kararların kesin olduğu ve bu kararlar aleyhine başka bir yargı merciine başvurulamayacağına ilişkindir. İtiraz başvurusunda bulunan Mahkemede bakılmakta olan davanın konusunu oluşturduğu belirtilen işlemlerden biri de Yargıtay Başkanlar Kurulunun 10.1.2013 tarihli ve 8 sayılı kararıdır. Temyiz incelemesi için Yargıtay ceza dairelerine gelen dosyaların kimler tarafından incelenebileceğine ilişkin bulunan Yargıtay Başkanlar Kurulu kararının ilgili kısmı şöyledir:

“…Temyiz incelemesi için Yargıtay Ceza Dairesine gelen dosyaları; sanık müdafiliğini (vekaletname, yetki belgesi, mahkeme kararı, tutuklu veya hükümlü ise sanık tarafından cezaevi veya mahkeme kanalıyla gelmiş dilekçe veya faks ile belgelemek, tutuksuz ise huzurda sözlü beyanla) kanıtlamak şartıyla avukat veya yetkilendireceği kişilerin inceleyebileceğine 10.1.2013 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.”

4. Söz konusu kararın avukat olan davacının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığındaki bir dosyayı inceleme talebinin reddi işleminin dayanağını oluşturduğu gerekçesiyle bakılan davaya konu edildiği anlaşılmaktadır. Ancak davacının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığındaki dosyayı incelemesine izin verilmemesine ilişkin işlemde bu işlemin dayanağı olarak Yargıtay Başkanlar Kurulunun anılan kararı gösterilmediği gibi başvuru kararı ve ekleri arasında bu işlemin Yargıtay Başkanlar Kurulu kararına dayanılarak tesis edildiğine ilişkin bilgi ve belge de bulunmamaktadır.

5. Yargıtay ceza dairelerine gelen dosyaların incelenmesine ilişkin olarak Yargıtay Başkanlar Kurulunca verilen kararın davacının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında dosya inceleme talebinin reddi yolunda tesis edilen dava konusu bireysel işlemin dayanağını oluşturduğu ortaya konulamadığından Yargıtay Başkanlar Kurulu kararlarının niteliğine ilişkin itiraz konusu kuralın bakılmakta olan davada uygulanma olanağı bulunmamaktadır.

6. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kurala ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.     

III. HÜKÜM

4.2.1983 tarihli ve 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 17. maddesinin üçüncü fıkrasının, itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu fıkraya ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE,  28.3.2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.