Danıştay 3. Daire 2020/4626 Esas 2022/2922 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay Üçüncü Dairesi, bir şirketin vergi incelemesi sonucu yapılan tarhiyatı değerlendirdi. Şirketin, yapı denetimi hizmeti yanında proje, teknik müşavirlik, denetim ve mimarlık hizmetleri de verdiği ancak bu hizmetlere ilişkin fatura düzenlemediği için kayıt ve beyan dışı bıraktığı satışlardan dolayı vergi cezasına çarptırıldığı belirlendi. Mahkeme, bu kalemle ilgili yapılan hesaplamanın hukuka uygun olmadığına karar vererek Vergi Dava Dairesi kararını bu yönde bozdu. Ancak tarhiyatın amortisman ile kasko ve sigorta giderlerinden kaynaklanan kısmına ilişkin davanın reddine karar verildiği hüküm fıkraları onaylandı. Kanunlar olarak, Vergi Usul Kanunu'nun 3/B ve 134. maddeleri, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 6. maddesi, Gelir Vergisi Kanunu'nun 2. maddesi gösterildi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/4626
Karar No : 2022/2922

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Otomotiv Nakliye İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu, Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca yeniden inceleyen ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 2011 ila 2014 yılları hesap ve işlemlerinin incelenmesi üzerine düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler doğrultusunda düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca, yapı denetim hizmeti ile birlikte proje, teknik müşavirlik, denetim ve mimarlık hizmetleri de verdiği, ancak bu satışlarına ilişkin satış faturası düzenlemediği, fazladan amortisman gideri hesaplanması ve şirket envanterine kayıtlı olmayan araçlara ait kasko ve sigorta giderinin kanunen kabul edilmeyen gider sayılması nedeniyle belirlenen matrahlar üzerinden 2011 yılı için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Tarhiyatın dayanağı vergi inceleme raporunun atıfta bulunduğu vergi tekniği raporunun ihbarname ekinde tebliğ edilmemesinin esasa etkili bir şekil hatası olduğu ve davacının savunma hakkını kısıtladığı gerekçesiyle tarhiyat kaldırılmıştır.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirket tarafından ... Yapı İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden alınan 485.000,00 TL tutarındaki fatura içeriği Proje, Teknik Müşavirlik, Denetim ve Mimarlık hizmetlerinin, muhtelif müşterilere %5 (... Odasından "Proje, Teknik Müşavirlik, Denetim ve Mimarlık Hizmetleri" veren firmalarda brüt karlılık oranı % 5 olarak bildirmiştir) kar ile satıldığı ve bu satışlar için fatura düzenlenmediğinin şirket yetkilisince beyan edildiği ve bu hususu içeren tutanağında ihtirazi kayıtsız olarak imzalandığı, dava dilekçesinde de bu konu ile ilgili bir itirazda bulunmadığı görüldüğünden, davacı şirketin belirtilen hizmet satışına ilişkin fatura düzenlemeyerek bir kısım gelirini kayıt ve beyan dışı bıraktığının sabit olduğu, 2011 hesap döneminde "740 Hizmet Üretim Maliyeti" hesabınin "740.06.001 Cari Dönem Amortisman Giderleri" alt hesap kayıtlarında 7.680,23 TL; 770 Genel Yönetim Gideri hesabının "770.06.001 Cari Dönem Arnortisman Giderleri" alt hesap kayıtlarında ise 8,771,08.-TL tutarında amortisman giderini fazla hesapladığı, şirketin envanterine 2007 yılında dahil olan ve itfa süresi 4 yıl olan araca ilişkin 2011 yılında ayırdığı 3.551,28 TL tutarındaki amortisman giderinin yersiz olduğu hususlarının tespit edildiği, şirket yetkilisince fazladan amortisman gideri kaydedildiğinin kabul edildiği ve dava dilekçesinde bu hususa ilişkin olarak da herhangi bir itirazda bulunmadığı görüldüğünden, tarhiyatın bu matrah kaleminden kaynaklanan kısmında da hukuka aykırılık bulunmadığı, 2011 hesap dönemi yasal defter kayıtlarında "770 Genel Yönetim Gideri" hesabında Araç Kasko ve Sigorta Giderleri alt hesabıyla kaydedilen toplam 18.321,63.TL tutarındaki kasko giderinin şirket envanterine kayıtlı olmayan araçlara ait olduğunun tespit edildiği, şirket yetkilisince söz konusu araçların şahsi amaçla kullanılan araçlar olduğu ve kasko sigorta giderlerinin sehven şirket giderleri arasına dahil edildiği beyan edildiğinden, tarhiyatın bu matrah kaleminden kaynaklanan kısmında da hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusu kabul edilerek, Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra, dava reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Şirketlerinin daha önceden yapı denetim sözleşmesi yapmış olduğu firma ve şahıslara yapı denetim hizmet bedeli ile orantılı olarak sunulan teknik ön fizibilite, tasarım, teknik destek ve danışmanlık gibi hizmetlerinin yapı denetim hizmetleri kapsamında düzenlenen diğer faturalara yansıtılarak beyan edilmiş olduğu, ortada kayıt dışı bırakılan bir gelirden ya da fatura düzenlenmemesi gibi bir durumdan bahsedilemeyeceği, şirketin dışarıdan almak suretiyle eski müşterilerine sunduğu hizmetlere fatura düzenlenmesi durumunda mükerrer vergilendirmenin söz konusu olacağı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı hakkında düzenlenen raporlar uyarınca adına yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin tarhiyatın kayıt ve beyan dışı bırakılan hasılattan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı şirket tarafından, ... Yapı İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden alınan 485.000,00 TL tutarındaki fatura içeriği Proje, Teknik Müşavirlik, Denetim ve Mimarlık hizmetlerinin muhtelif müşterilere %5 kar ile satıldığı ve bu satışlar için fatura düzenlenmediğinin şirket yetkilisi tarafından da doğrulanması sebebiyle vergi inceleme elemanınca sözü edilen tutarda hizmetin gerçekten alındığı, muhtelif müşterilere %5 kar ile satılarak söz konusu satış hasılatının kayıt ve beyan dışı bırakıldığı, ayrıca fazladan amortisman gideri hesaplanması ve şirket envanterine kayıtlı olmayan araçlara ait kasko ve sigorta giderinin kanunen kabul edilmeyen gider sayılması nedeniyle belirlenen matrahlar üzerinden davacı adına 2011 yılı için bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi salındığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetin esas olduğu, muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan ve olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa düşeceği, aynı Kanun'un 134. maddesinde de vergi incelemesinin amacının; ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, saptanması ve sağlanması gerektiği belirtilmiş olup, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 6. maddesinde ise kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde ise Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmış, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 2. maddesinde de gerçek gelirin vergilendirileceği ilkesi benimsenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, amortisman ile kasko ve sigorta giderinden kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Vergi Dava Dairesinin satış hasılatının kayıt ve beyan dışı bırakıldığı yolundaki yargısı doğru olmakla birlikte, davacı şirketin söz konusu hizmetleri gerçekten satın aldığı vergi inceleme elemanı tarafından da kabul edildiğinden, belirtilen hizmet alımlarının maliyeti göz önünde bulundurulmaksızın söz konusu matrah kalemiyle ilgili hesaplamanın; satış hasılatının tamamına %5 karlılık oranı uygulanmak suretiyle yapılması hukuka uygun düşmediğinden, Vergi Dava Dairesi kararının tarhiyatın kayıt ve beyan dışı bırakılan hasılattan kaynaklanan hüküm fıkrasının belirtilen bu husus gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, amortisman ile kasko ve sigorta giderlerinden kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkralarının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4.Kararın; tarhiyatın, kayıt dışı hasılattan kaynaklanan hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5.Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına,14/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenen kararın dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında, bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, kararın onanması gerektiği oyuyla Karara katılmıyorum.