Danıştay 6. Daire 2021/5673 Esas 2022/7063 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/5673
Karar No : 2022/7063

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri (E-Tebligat)

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nde makine mühendisi (proje ve uygulama denetçisi) olarak görev yapan davacının …ve …YİBF numaralı yapıları 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun hükümleri doğrultusunda denetlemediği ve anılan şirkete idari para cezası verilmesine neden olduğu gerekçesiyle aynı Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ile üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşundan idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmamasına ilişkin 14/04/2019 tarih ve 30745 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlık Makamının … tarih ve …sayılı Oluru'nun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; …YİBF nolu yapı için 04/08/2016 tarihinde yapı kullanma izni düzenlendiği idari para cezasının ise … tarihinde ve … YİBF nolu yapı için 04/08/2016 tarihinde yapı kullanma izni düzenlendiği idari para cezasının ise … tarihinde verildiği dolayısıyla … YİBF ve …YİBF nolu yapılar için yapı kullanma izinlerinin verildiği 04/08/2016 tarihinden itibaren işleyen 2 yıllık sorumluluk süresi dolduktan sonra idari para cezaları verildiği, bu durumda davacının …Yapı Denetim Ltd. Şti.'ne üç yapıdan kaynaklı olarak sorumluluk süresi içinde üç defa idari para cezası verilmesine sebep olmadığı sadece …YİBF nolu yapı için dari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşıldığından tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının, belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden, husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Yapı Denetim Ltd. Şti.'nde makine mühendisi (proje ve uygulama denetçisi) olarak görev yapan davacının … ve …YİBF numaralı yapıları 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun hükümleri doğrultusunda denetlemediği ve anılan şirkete idari para cezası verilmesine neden olduğu gerekçesiyle aynı Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ile üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşundan idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmamasına ilişkin davalı idare işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun "Yapı denetim kuruluşları ve görevleri" başlıklı 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, "Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek" ve (g) bendinde, "Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek" yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasında sayılmıştır.
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un işlem tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 23/04/2015 tarih ve 29335 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6645 sayılı Yasa'nın 32. maddesi ile değişik "İdari Müeyyideler ve Teminat" başlıklı 8. maddesinde 8. fıkrasında yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgeleri, Merkez Yapı Denetim Komisyonunun kararı ile iptal edileceği, bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olamayacağı düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Şanlıurfa İli, Haliliye İlçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki … (A Blok) ve … (B Blok) YİBF nolu yapılar ile Şanlıurfa İli, Haliliye İlçesi, …ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki … YİBF nolu yapının yapı denetiminin davacının görev yaptığı … Yapı Denetim Ltd. Şti. tarafından üstlenildiği, yapılan inceleme sonucunda, … (A Blok) ve … (B Blok) YİBF nolu yapılar nedeniyle düzenlenen teknik inceleme raporlarının esas alınması suretiyle Şanlıurfa İl Yapı Denetim Komisyonu'nun … tarihli, … ve … sayılı kararları ile yapılan teklif üzerine, "mutfak mahalline dahil edilen balkona projede bulunmayan tesisatların çekildiği, yine banyo ve odaya dönüştürülen yangın kaçış holüne ruhsat ve eki projelerde yer almayan tesisatların çekildiği" gerekçeleriyle her iki yapı için 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) ve (g) bentlerinde öngörülen hükümlere aykırılık nedeniyle 10.126.95 TL idari para cezası verildiği, … YİBF numaralı yapı nedeniyle düzenlenen teknik inceleme raporunun esas alınması suretiyle Şanlıurfa İl Yapı Denetim Komisyonu'nun … tarihli, … sayılı kararı ile yapılan teklif üzerine, " teras katta yapılması gereken yalıtım imalatının betonarme döşeme(12cm)+tesviye betonu(çimento harçlı 3cm)+ısı yalıtım malzemesi (taş yünü 3cm)+şap (3cm)+zemin kaplaması (seramik 2cm) olması gerekirken uygulamada betonarme döşeme +membran(yaklaşık 3-4 mm)+mıcır(5-6 cm) karo mozaik(2 cm) olarak imal edildiği" gerekçesiyle de 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) ve (g) bentlerinde öngörülen hükümlere aykırılık nedeniyle 2.387,99-TL idari para cezası verildiği, izleyen süreçte anılan şirkete Kanunun 8. maddesi uyarınca idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle denetçi belgesinin iptali ile 3 yıl süreyle herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmaması için Bakanlıkça kaydının tutulmasına ilişkin davalı idare işleminin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, 4708 sayılı Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği uyarınca öngörülen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği için yapı denetim kuruluşuna üç ayrı idari para cezası verildiği görülmekle birlikte, dava konusu olayda yapı denetim kuruluşu hakkında tesis edilen idari yaptırım kararlarının aynı yere ilişkin aynı inceleme kapsamında olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Bu noktadan hareketle, dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, yapı denetimini … Yapı Denetim Ltd. Şti'nin üstlendiği ve aynı ada ve parsel üzerinde bulunan … (A Blok) ve … (B Blok) YİBF nolu yapılar hakkında yapılan inceleme sonucunda, teknik inceleme ve komisyon raporlarında aynı tespitlere yer verilerek, söz konusu iki yapı için iki ayrı idari yaptırım cezası tesis edildiği, davacının görev yaptığı yapı denetim kuruluşuna verilen üç idari para cezasından ikisinin aynı yere ilişkin aynı inceleme kapsamında olduğu açıktır.
Her ne kadar, Kanun maddesinde, yapı denetim kuruluşuna verilen üç idari para cezasının aynı inceleme kapsamında olup olmadığı yolunda bir ayrım yapılmaksızın yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgelerinin iptal edileceği, bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olamayacağı öngörülmüş ise de; idari para cezalarının konusunu oluşturan yapıların özellikle toplu inşaatlar ve bütünsellik arz eden işler kapsamında olduğu ve aykırılıkların aynı tür ve nitelikte olduğunun tespiti halinde, her yapı için kuruluşa birden fazla fiilden idari yaptırım uygulansa dahi sonuç itibarıyla tek bir inceleme söz konusu olacağından, bu durumdaki inşaat işlerinin aynı inceleme kapsamında kabul edilmesi, dolayısıyla bu durumun anılan Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrasında öngörülen "3 (üç) defa idari para cezası verilmesine sebep olma" fiilinde dikkate alınacak 1 (bir) idari para cezası olarak değerlendirilmesi hakkaniyete uygun düşecektir.
Bu durumda, … (A Blok) ve … (B Blok) YİBF nolu yapıların aynı inceleme kapsamında olduğu açık olup dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf talebinin reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 15/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.