Danıştay 6. Daire 2021/8129 Esas 2022/7059 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/8129
Karar No : 2022/7059

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin .... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: .... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan ... ve ... YİBF nolu yapılar ile ... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan ... YİBF nolu yapıyı 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun gereğince denetlemeyerek görev aldığı yapı denetim kuruluşlarının üç defa idari para cezası almasına neden olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı (inşaat mühendisi, uygulama denetçisi) olan davacının, aynı Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim ve laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin 07/07/2019 tarih ve 30824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan .... tarih ve ... sayılı Bakanlık Oluru'nun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:.... sayılı kararda; 4708 sayılı Kanun'da aranan üç defa idari para cezası verilmesine sebep olma koşulunun gerçekleştiği anlaşıldığından, davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; uyuşmazlıkta, ... Yapı Denetim Ltd. Şti. ile ... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin üç defa idari para cezası almasına neden olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı (inşaat mühendisi, uygulama denetçisi) olan davacı hakkında 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin fiilin işlendiği tarihinde yürürlükte olan 8. fıkrası uyarınca işlem tesis edilmiş ise de; anılan fıkra uyarınca aynı yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olan denetçi mimar ve denetçi mühendisler hakkında cezai işlem tesis edilebileceği, davacının farklı yapı denetim kuruluşlarına idari para cezası verilmesine neden olduğu, dolayısıyla Kanun maddesinde yer alan eylemin tipiklik unsurunun gerçekleşmediği anlaşıldığından, anılan madde uyarınca işlem tesis edilmesinde ve davanın reddine yönelik Mahkeme kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyiz edilen kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden, husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan ... ve ... YİBF nolu yapılar ile ... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan .... YİBF nolu yapıyı 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun gereğince denetlemeyerek görev aldığı yapı denetim kuruluşlarının üç defa idari para cezası almasına neden olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı (inşaat mühendisi, uygulama denetçisi) olan davacının, aynı Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim ve laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı davalı idare işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun "Yapı denetim kuruluşları ve görevleri" başlıklı 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, "Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek" (d) bendinde "Yapım işlerinde kullanılan malzemeler ile imalatın proje, teknik şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol etmek ve sonuçlarını belgelendirmek, malzemeler ve imalatla ilgili deneyleri yaptırmak" (g) bendinde, "Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek", (ı) bendinde, "Zemin, malzeme ve imalata ilişkin deneyleri, şartname ve standartlara uygun olarak laboratuvarlarda yaptırmak" yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasında sayılmıştır.
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un işlem tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 23/04/2015 tarih ve 29335 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6645 sayılı Yasa'nın 32. maddesi ile değişik "İdari Müeyyideler ve Teminat" başlıklı 8. maddesinde 8. fıkrasında yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgeleri, Merkez Yapı Denetim Komisyonunun kararı ile iptal edileceği, bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olamayacağı düzenlenmiştir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesince, denetçi belgesinin iptal edilerek üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alınamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olunamayacağına dair idari yaptırımın uygulanabilmesi için, denetçi mimar veya mühendisin üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu yapı denetim kuruluşunun, her üç idari para cezası yönünden de aynı yapı denetim kuruluşu olması gerektiği, olayda ise davacının görev yaptığı iki farklı yapı denetim kuruluşlarına verilen idari para cezalarının işleme dayanak alındığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği görülmüş ise de, yukarıda yer verilen mevzuat hükmünün incelenmesi neticesinde, denetçinin görev yaptığı ve hakkında üç idari para cezası verilmesine sebep olduğu yapı denetim kuruluşunun aynı yapı denetim kuruluşu olmasını gerektiren bir düzenleme bulunmadığı görülmektadir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının sorumlu denetim elemanı olarak görev aldığı ... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin yapı denetimini üstlendiği Şanlıurfa İli, Karaköprü İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazda yer alan ... YİBF numaralı yapıda yapılan inceleme neticesinde düzenlenen 28.06.2018 tarihli teknik inceleme raporu doğrultusunda ... Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı kararı ile adı geçen şirkete 13.618,46-TL idari para cezası verildiği, Şanlıurfa İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazda yer alan ... YİBF numaralı yapıda yapılan inceleme neticesinde düzenlenen 08.01.2019 tarihli teknik inceleme raporu doğrultusunda ... Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı kararı ile adı geçen şirkete 12.175,17-TL idari para cezası verildiği, yine davacının sorumlu denetim elemanı olarak görev aldığı ... Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin yapı denetimini üstlendiği Şanlıurfa İli, Viranşehir İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazda yer alan ... YİBF numaralı yapıda yapılan inceleme neticesinde düzenlenen 19.03.2019 tarihli teknik inceleme raporu doğrultusunda ise, ... tarih ve ... sayılı karar ile adı geçen şirkete 19.689,12-TL idari para cezası verildiği ve şirketlere idari para cezası verilmesine sebep olduğu gerekçesiyle davacının denetçi belgesinin iptal edilmesine ve üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olmaması için kaydının tutulmasına ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, adı geçen şirketler hakkında tesis edilen idari para cezalarının aynı yere ilişkin olmadığı ve aynı inceleme kapsamında da kabul edilemeyeceği dikkate alındığında sorumlu denetim elemanı (inşaat mühendisi, uygulama denetçisi) olan davacının, bahsi geçen idari para cezalarına sebep olup olmadığı hususu değerlendirilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, davacı hakkında 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca aynı yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olan denetçi mimar ve denetçi mühendisler hakkında cezai işlem tesis edilebileceği, davacının farklı yapı denetim kuruluşlarına idari para cezası verilmesine neden olduğu, dolayısıyla Kanun maddesinde yer alan eylemin tipiklik unsurunun gerçekleşmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E... K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 15/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.