Danıştay 13. Daire 2018/4195 Esas 2022/2672 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/4195
Karar No:2022/2672

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Televizyon ve Radyo Yayıncılılık A.Ş.
(Eski Unvanı: ...Televizyon ve Radyo Yayıncılık A.Ş.)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurulu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait "..." logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 20/04/2017 tarihinde saat 18:00'de yayınlanan "…" bülteninde 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlâl edildiğinden bahisle ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirlerinin %1'i oranında (75.527,00-TL) idari para cezası uygulanmasına ilişkin ...tarih ve ...sayılı toplantıda alınan 49 no.lu Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; bir çocuğa yapılan işkence görüntülerine yer verilen haberde, işkence gören çocuğun yüzü flulaştırılmış olmakla birlikte çocuğun çığlık ve yalvarışlarının herhangi bir kapatma yapılmaksızın yayınlandığı, dosya içerisinde bulunan yayın dökümü ve yayın bandının incelenmesinden, yayının, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde olduğu, bu tür içerik taşıyan programların bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamayacağına yönelik düzenlemelere açıkça aykırı yayın yapıldığı, bu durumda, uyuşmazlık konusu yayınla 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasının ihlâli nedeniyle ...tarih ve ...no.lu Kurul kararı ile daha önce uyarı yaptırımı uygulanan davacı şirket hakkında, aynı hükmün tekraren ihlâli nedeniyle 75.527,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin davaya konu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdarî Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, haberde abartılı bir gösterimin ve anlatımın bulunmadığı, adlî bir vakanın uygun şekilde ve şartlarda haberleştirildiği, bilirkişi incelemesi yaptırılmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından dava konusu işlemin ve temyize konu Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait "..." logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 20/04/2017 tarihinde saat 18:00’da yayınladığı “...” bülteninde yer verilen bir çocuğa yapılan eziyete ilişkin haberin tüm izleyici kitlesinin ekran başında olabileceği saatlerde yayınlandığı, şiddet içerikli haberlerin kişilik gelişimi tamamlanmamış çocukların dış dünyaya karşı geliştirdikleri algıyı olumsuz yönde etkilediği, henüz gerçeklik algısı gelişmemiş olan çocukların hayata korkarak bakan bir bakış geliştirmelerine, dolayısıyla pasif bireyler olmalarına neden olabileceği, yapılan araştırmaların, yoğun şiddet görüntülerine maruz kalan çocukların diğerlerine göre daha fazla saldırgan tutum sergilediklerini gösterdiği, bu nedenle söz konusu haberin gençlerin ve çocukların da izleyebileceği korumalı zaman diliminde 20:43:46’da yayınlanmasının çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimine zarar verebileceğinden mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlâl edildiği kanaatine varılarak, yayın kuruluşuna evvelce 27/12/2016 tarih ve 2016/62 sayılı toplantıda alınan 77 no.lu Kurul kararıyla uyarı yaptırımı uygulandığı için aynı ilkenin tekraren ihlâli nedeniyle, Kanun'un 32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, ihlâlin tespit edildiği tarih itibarıyla kuruluşun Mart 2017 ayına ait ticari iletişim gelirinin yüzde biri oranında 75.527,00 TL idari para cezası uygulanmasına karar verilmiş; bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un, dava konusu yayının gerçekleştiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan hâlleriyle, 8. maddesinin ikinci fıkrasında, "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz."; 32. maddesinin ikinci fıkrasında ise, "8'inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcıları uyarılır. Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlâlin tekrarı hâlinde medya hizmet sağlayıcıya ihlâlin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlâlin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz." kurallarına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kuralların değerlendirilmesinden, radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programların bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde yayınlanması hâlinde idarî yaptırım uygulama yetki ve görevinin davalı idareye ait olduğu, söz konusu yayın ilkesinin ihlâli yönünden dava konusu yayının gerçekleştiği tarih itibarıyla yürürlükte olan kurala göre davalı idare tarafından medya hizmet sağlayıcıları hakkında idarî para cezası tesis edilmeden önce uyarı yaptırımında bulunulması gerektiği, uyarı yaptırımının ilgili kuruluşa tebliğ edilmesine rağmen ihlâlin tekrar edilmesi hâlinde ise yayıncı kuruluşa idarî para cezası verilebileceği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, idarî para cezası verilmesine dayanak teşkil eden uyarı yaptırımına karşı dava açılması ve yargı mercileri tarafından uyarı yaptırımının iptaline karar verilmesi hâlinde, idarî para cezası verilebilmesi için kanunda aranan ön şartın gerçekleşmiş olmayacağı açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemin, 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan yayın ilkesinin tekraren ihlâl edildiğinden bahisle tesis edildiği, tekerrüre esas alınan uyarı yaptırımına ilişkin işlemin 27/12/2016 tarih ve ...sayılı toplantıda alınan ...no.lu Kurul kararı olduğu, anılan kararın iptali istemiyle açılan davada .... İdare Mahkemesi'nce ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararla işlemin iptaline karar verildiği, davalı idarenin istinaf başvurusunun ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla reddedildiği, söz konusu kararın temyiz başvurusu üzerine bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığı gerekçesiyle Dairemizin 09/03/2020 tarih ve E:2020/399, K:2020/785 sayılı kararıyla bozulduğu, bozma kararının gereği yerine getirilerek verilen ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla söz konusu işlemin iptali yolundaki karara yönelik istinaf başvurusunun gerekçe eklenerek reddedildiği, anılan kararın ise Dairemizin 15/06/2022 tarih ve E:2021/2365, K:2022/2671 sayılı kararıyla onanarak söz konusu işlemin iptali yolundaki kararın kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu işlemin dayanağı olan ve tekerrüre esas alınan ilk ihlâl nedeniyle tesis edilen uyarı yaptırımına ilişkin işlem Mahkeme kararıyla iptal edildiğinden, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlâli nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 15/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.