Danıştay 8. Daire 2021/6174 Esas 2022/4216 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6174
Karar No : 2022/4216

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davacı) …
Vekili : Av. …
2- (Davalı) … Üniversitesi
Vekili : Av. …

3- (Davalı Yanında Müdahil) …

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, müdahale isteminde bulunan …'ın davalı yanında davaya müdahale istemi kabul edilerek işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Dava, … Üniversitesi Güneş Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezinde (…) doçent unvanıyla görev yapan davacının, … Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Genel Fizik Anabilim Dalı için 06.11.2013 tarihinde ilan edilen bir adet Doçent kadrosuna Doç. Dr. …'ın atanmasına ilişkin davalı idare işlemi ile kendisinin atanma başvurusunun reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Doç. Dr. …'ın atanmasına dair işlem yönünden, doçent kadrosuna yapılacak atamalar için getirilecek ek şart için Yükseköğretim Kurulu'ndan onay alınması gerekmesine rağmen … Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Genel Fizik Anabilim Dalı için 06.11.2013 tarihinde ilan edilen bir adet Doçent kadrosu için getirilen ek şart için Yükseköğretim Kurulundan onay alınmadığı gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline; davacının atanma talebinin reddine dair işlem yönünden ise; … Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Genel Fizik Anabilim Dalı için 06.11.2013 tarihinde ilan edilen bir adet Doçent kadrosu için getirilen ek şart için Yükseköğretim Kurulu'ndan onay alınmadığı gibi onay alındıktan sonra da başvuruların bilimsel yeterliliklerinin objektif kriterlere göre yeniden değerlendirileceğinden anılan kadroya atanmak için davacının yaptığı başvurunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın bu kısmının reddine karar verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle "Doçentliğe atama" başlıklı 25. maddesinde, "Bir üniversite biriminde açık bulunan doçentlik kadrosu, rektörlükçe, isteklilerin başvurması için ilan edilir. Müracaat eden adayların durumlarını incelemek üzere rektör tarafından varsa biri ilgili birim yöneticisi, en az biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör tespit edilir. Bu profesörler, adaylar hakkında ayrı ayrı mütalaalarını rektöre bildirirler. Rektör, bu mütalaalara dayanarak, üniversite yönetim kurulunun görüşünü de aldıktan sonra atamayı yapar.
b) Doçentliğe atamada aşağıdaki şartlar aranır:
(1) Doçentlik unvanını almış olmak,
(2) (Mülga: 12/8/1986 - KHK 260/7 md.)
c) (Ek: 18/6/2008-5772/5 md.) Üniversiteler, doçentlik kadrosuna atama için, Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler." hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 28/01/1982 gün ve 17588 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mülga Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği'nin "Atama İçin Önşart" başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasında; ilgili Yasa ve Yönetmelik hükümleriyle öngörülen koşulların yanısıra, doçentliğe atama ile yardımcı doçentliğe ve profesörlüğe yükseltme ve atamalarda ilan edilen bir kadroya başvurabilmek için yükseköğretim kurumları tarafından belirlenen ve Yükseköğretim Kurulu tarafından uygun bulunan asgari kriterleri sağlamanın da zorunlu olduğu düzenlenmiş; adı geçen Yönetmeliğin Geçici maddesinde ise; "Bu Yönetmeliğin yayımını takip eden üç ay içinde, yükseköğretim kurumlarının, öğretim üyeliğine yükseltme ve atamalarda aranacak asgari kriterleri belirlemeleri ve Yükseköğretim Kurulu’nun onayını alarak uygulamaya koymaları zorunlu olup, yeni kriterler uygulamaya konuluncaya kadar daha önce Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanan kriterlerin uygulanmasına devam edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, Fen Edebiyat Fakültesi Genel Fizik Anabilim Dalı, doçent kadro unvanına 1 adet alım için 06.11.2013 tarihinde ilan verildiği, söz konusu ilanda, "Güneş havuzları, enerji ve ekserji alanında çalışmalar yapmış olmak" ek şartının arandığı ibaresinin bulunduğu, bahsi geçen ilan üzerine söz konusu doçent kadrosuna atanmak için .. Üniversitesi Güneş Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezinde (…) doçent unvanıyla görev yapan davacı ile birlikte … Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümünde doçent unvanıyla görev yapan … adlı şahsın başvurduğu, başvurular üzerine yapılan değerlendirmeler neticesinde davacının ilanda belirtilen ek şartı taşımadığı hususu da dikkate alınarak doçent kadrosuna … adlı şahsın atanması üzerine, söz konusu atama işlemi ile kendisinin atanması yönündeki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Doçent kadrosuna Doç. Dr. …'ın atanmasına ilişkin işlem yönünden dava konusu işlemin iptaline dair Mahkeme kararının incelenmesi:
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden, doçentliğe atamaya ilişkin asgari koşulların ilgili mevzuatta belirlendiği ve üniversitelere bunların haricinde Yükseköğretim Kurulu'nun onayını almak şartıyla ek koşullar belirleme yetkisi tanındığı açık olup, 2547 sayılı Kanun'un işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 25. maddesinde yer alan "bilim disiplinleri arasındaki farklılık" ibaresi ile Yönetmeliğin geçici maddesindeki düzenleme dikkate alındığında, bahsedilen ek koşulların o bilim alanı için genel nitelikteki koşullar olarak anlaşılması gerekmektedir.
Bu itibarla, yardımcı doçent, doçent ve profesör kadrolarına yapılacak atamalar için 2547 sayılı Kanun'da belirtilen koşulların dışında, üniversitelerin senatoları tarafından, anılan kadrolara yapılacak atamalar için belirlenen ve yasada yer almayan genel ve objektif nitelikteki ek kriterler için Yükseköğretim Kurulu'nun onayının alınması zorunludur. Ancak, üniversiteler tarafından ilan edilen bir kadro için, ihtiyaç ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak getirilen özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik koşulların ise, Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı kuşkusuzdur.
Bu durumda, üniversiteler tarafından ilan edilen bir kadro için getirilen, özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik koşulların Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı anlaşıldığından; dava konusu edilen ek koşulun; objektif ve denetlenebilir, kişileri tanımlar nitelikte olup olmadığı, ihtiyaç ve hizmet gerekleri gözetilmek suretiyle getirilip getirilmediği yönlerinden hukuka uygunluk denetimi yapılması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta; doçentlik ilanında yer alan "Güneş havuzları, enerji ve ekserji alanında çalışmalar yapmış olmak" koşulunun ihtiyaç ve hizmet gerekleri doğrultusunda getirilebilecek özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik bir koşul olduğu, dolayısıyla Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı anlaşılmakla birlikte; davalı idarece ilanda yer alan koşulun hizmet ve ihtiyaç gerekleri doğrultusunda getirilmiş olduğuna dair somut bilgi ve belge sunulamadığı görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uygunluk, dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Davacının atanma talebinin reddine ilişkin işlem yönünden davanın reddine dair Mahkeme kararının incelenmesi:
Mahkemece, doçent kadrosuna yapılacak atamalar için getirilecek ek şart için Yükseköğretim Kurulu'ndan onay alınması gerekmesine rağmen ek şart için onay alınmadığı gibi onay alındıktan sonra da başvuruların bilimsel yeterliliklerinin objektif kriterlere göre yeniden değerlendirileceğinden anılan kadroya atanmak için davacının yaptığı başvurunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, dava konusu işlemin sebep unsurundan birini oluşturan ek koşul Yükseköğretim Kurulu onayına tabi değildir. Fakat, sonuç itibariyle ilanda yer alan koşulun hizmet ve ihtiyaç gerekleri doğrultusunda getirilmiş olduğuna dair somut bilgi ve belge sunulamadığından doçent kadrosuna Doç. Dr. …'ın atanmasına ilişkin işlemin iptal edilmesi nedeniyle hizmet ve ihtiyaç gerekleri doğrultusunda idare tarafından yeniden değerlendirme yapılacaktır. Belirtilen açıklama ile davacının atanma talebinin reddine ilişkin işlem yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz istemlerinin reddiyle … İdare Mahkemesince verilen kararın Doçent kadrosuna Doç. Dr. …'ın atanmasına ilişkin işlemin iptaline dair kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, davacının atanma talebinin reddine ilişkin işlem yönünden davanın reddine dair kısmının ise yukarıda belirtilen açıklama ile onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.