Danıştay 6. Daire 2019/17051 Esas 2022/7143 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/17051
Karar No : 2022/7143

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Başakşehir ilçesi, … Mahallesi, … mevkii, … pafta, … sayılı kadastral parseli kapsayan alana yönelik olarak Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 05/10/2009 tarihinde onaylanan parselasyon ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 02/08/2013 tarihinde onaylanan parselasyonun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dosyanın ve yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, 2008 yılında yapılan ilk parselasyon sonucunda davacının … sayılı kadastral parselindeki 187,00 m2'lik hissesinden; 72,66 m2 düzenleme ortaklık payı (DOP) kesintisi yapıldıktan sonra 32,82 m2'nin imar planında kamu tesis alanı olan (kamu ortaklık payı hissesi olarak) … ada, … sayılı parselde, geriye kalan 81,52 m2'lik kısmın … ada, … sayılı imar parselinde davacıya tahsis edildiği, söz konusu alanda sonradan imar planlarında yapılan değişikliklere bağlı olarak 05/10/2009 onay tarihli parselasyon ile davacının … ada, … sayılı parseldeki 32,82 m2'lik kamu ortaklık payı (KOP) hissesinin, … ada, … sayılı parsele, 02/08/2013 onay tarihli parselasyon ile de … ada, … sayılı parseldeki 32,82 m2'lik KOP hissesinin, … ada, … sayılı parsele aktarıldığı; davacının KOP hissesinin aynen korunması, ayrıca davacıya tahsis edelin imar parselinde (… ada, … sayılı parseldeki 81,52 m2'lik hissesinde) herhangi bir değişiklik yapılmaması ve ilk parselasyondan sonra davacıdan tekrar DOP alınmaması nedenleriyle davacının mülkiyeti hakkını zedeleyecek bir sonuç yaratmayan dava konusu parselasyonda hukuka aykırılık görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, yargı kararı ile iptaline karar verilen 2008 tarihli önceki parselasyona ilişkin iptal sebeplerinin dava konusu 2009 ve 2013 tarihli parselasyonlarda da aynen mevcut olduğu, mülkiyet tablosunun parçalandığı, kadastral parselden daha düşük yoğunlukta ve daha az değerli yerin tahsis edildiği, davalı idarenin iptal edilen işlemin özüne yönelik işlem tesis ederek aykırılığı düzeltmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Usul ve yasaya uygun kararın onanmasına karar verilmesi gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Dava konusu, İstanbul ili, Başakşehir ilçesi, … Mahallesi, … mevkii, … pafta, … sayılı parseli kapsayan alanda, Küçükçekmece Belediye Encümeninin … tarihli, … sayılı kararı ile 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi ile 2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesi uyarınca parselasyon yapıldığı, anılan parselasyon ile dayanağını oluşturan ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun 5162 sayılı Yasanın 2. maddesiyle değişik 4. maddesi uyarınca İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile kabul edilerek 13/02/2008 tarihinde onaylanan 1/1.000 ölçekli Kayabaşı Toplu Konut Alanı Revizyon Uygulama İmar Planı ile 1/5.000 ölçekli Kayabaşı Toplu Konut Alanı Revizyon Nazım İmar Planının davacının taşınmazdaki hissesine ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davada; imar planları yönünden davanın reddi, parselasyonun ise "davacının eski parselinden daha düşük yoğunlukta ve daha az değerli yerde mülkiyet verildiğinden dağıtım ilke ve esaslarına uygunluk bulunmadığı" gerekçesiyle iptali yolunda verilen ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının kanun yolu aşamalarından geçerek kesinleştiği görülmektedir.
Uyuşmazlık konusu alanda 13/02/2008 onay tarihli parselasyondan sonra, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca 05/10/2009 tarihinde onaylanan parselasyon ile 02/08/2013 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan parselasyonun yapıldığı, davacının anılan parselasyon işlemlerinden 13/02/2008 tarihli parselasyona karşı açtığı davada yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun tarafına tebliği üzerine haberdar olduğu, bunun üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT: 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun ilgili hükümleri uyarınca Toplu Konut İdaresi Başkanlığının, Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca gecekondu önleme, ıslah veya tasfiye bölgelerinde başlatılmış veya planlanmış işleri yürütme, bu konuda yeni işler yapma ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu'nun 4. ve Ek 7. maddeleri uyarınca gecekondu bölgelerinin tasfiyesi veya iyileştirilerek yeniden kazanımına yönelik olarak gecekondu dönüşüm projeleri geliştirme, mülkiyeti kendisine ait arsa ve arazilerde veya valiliklerce toplu konut iskan sahası olarak belirlenen alanlarda uygulama yapma yetkisine sahip olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan 04/07/2011 tarihli, 27984 sayılı (mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin "Görevler" başlıklı 2. maddesinin, 16/05/2012 tarihli, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesi ile değişik (ğ) fıkrasında; "...02/03/1984 tarihli, 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile 20/07/1966 tarihli, 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan uygulamalara ilişkin her tür ve ölçekte etüt, harita, plan ve parselasyon planlarını yapmak, yaptırmak, onaylamak, ruhsat işlerini gerçekleştirmek, yapı kullanma izinlerini vermek ve bu alanlarda kat mülkiyetinin kurulmasını sağlamak" görevinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görevi olduğu hüküm altına alınmış olup, bu haliyle 16/05/2012 tarihinden itibaren Toplu Konut İdaresi Başkanlığının 775 sayılı Gecekondu Kanunu'ndan doğan imar konusundaki hak ve yetkilerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devredildiği anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacının 187 m2'sine hissedar malik olduğu … pafta, … sayılı kadastral parsele yönelik olarak 13/02/2008 onay tarihli parselasyon sonucunda; 72,66 m2 düzenleme ortaklık payı kesintisinden sonra 32,82 m2'nin … ada, … sayılı parselde kamu ortaklık payı (KOP) olarak hisselendirildiği, kalan 81,52 m2'nin … ada, … sayılı imar parselinden tahsis edildiği; dava konusu 05/10/2009 tarihli parselasyonda; davacının 32,82 m2'lik KOP hissesinin … ada, … sayılı parsele kaydırıldığı, tahsis edilen imar parselinin konumunda ve davacı hissesinde değişikliğe gidilmediği; 02/08/2013 tarihli parselasyonda ise; davacının 32,82 m2'lik KOP hissesinin bu kez … ada, … sayılı parselden … ada, … sayılı parsele kaydırıldığı, tahsis edilen imar parselinin konumunda ve davacının hisse miktarında değişikliğe gidilmediği anlaşılmaktadır.
Dava dilekçesinde; yargı kararı ile iptaline karar verilen 13/02/2008 onay tarihli parselasyondan sonra yapılan dava konusu parselasyonlar ile sadece şeklen yeni işlem tesis edildiği, iptal edilen işlemin özüne yönelik olarak hukuka aykırılığın düzeltilmediği, dava konusu parselasyonlar sonucunda mülkiyet tablosu parçalanarak kadastral parselden daha düşük yoğunlukta ve daha az değerli yerden tahsis yapılmak suretiyle dağıtım ilkelerine uyulmadığı ileri sürülerek dava konusu parselasyonların davacı parseli bakımından tüm yönleri ile iptali istenilmiştir.
İdare Mahkemesi kararına esas alınan bilirkişi raporunda, dava konusu parselasyonlar sonucunda davacıya tahsis edilen imar parselinde değişiklik olmadığı, sadece KOP parselinin yerinin kaydırıldığı belirtilerek işlemlerin mevzuata uygun olduğu değerlendirilmiş, İdare Mahkemesince bilirkişi raporu doğrultusunda davanın reddine karar verilmiş ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu reddedilmiştir.
Somut olayda, davacı tarafından, 2008 tarihli parselasyondaki hukuka aykırılıkların dava konusu parselasyonlarda da devam ettirildiği, dağıtım ilkelerine uyulmadığı belirtilmek sureti ile parselasyonlar sonucunda yapılan tahsislere ilişkin itirazlar dile getirildiğinden, uyuşmazlığın salt KOP parselinden yapılan tahsislere ilişkin olarak irdelenmesi ve imar parselinden yapılan tahsise yönelik olarak inceleme yapılmamasında isabet bulunmamaktadır. Kaldı ki, davacıya imar parselinden yapılan tahsisin hukuka aykırılığı kesinleşmiş yargı kararı ile tespit edilmiş olup yargı kararının gereği yerine getirilmemiştir.
Öte yandan, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yanında 02/08/2013 tarihli parselasyonu onaylayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı) da davalı olarak alınmak sureti ile uyuşmazlık karara bağlanmalıdır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.