Danıştay 5. Daire 2022/3126 Esas 2022/5005 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 5. Dairesi, kamu görevinden çıkarılan ve OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu'na başvuru yapan davacının başvurusunun reddedilmesiyle ilgili olarak açtığı dava sonucunda verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verdi. Davacının araştırma raporunu düzenleyen müfettişin komisyon üyesi olarak davacının kamu görevine iadesinin reddedildiği toplantıda yer alması tarafsızlık ve objektiflik ilkelerine uygun değildi. Bu nedenle, İdare Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf istemine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararı hukuka uygun değildi. 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılanlar, itirazlarını görüşmek ve karara bağlamak üzere kurulan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na başvurmak zorundadır. İnceleme sonucunda verilen kararlar kesin olmamakla birlikte, kabul edilen kararlar kesindir. Kanun Hükmünde Kararnameler uyarınca kamu görevinden çıkarılanların dava açmadan önce başvurmak zorunda oldukları bu komisyon, bir nevi süzgeç görevi üstlenmektedir. Komisyon üyelerinin tarafsız ve objektif

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/3126
Karar No : 2022/5005

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı / ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair ...tarihli ve ...sayılı işlemin iptali ile yoksun kalındığı iddia olunan parasal ve özlük haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...tarihli ve E:..., K:...sayılı kararıyla; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelere göre dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun düzeltilerek reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, savunma hakkı tanınmadan tesis edilen kamu görevinden ihraç işleminin hukuka aykırı olduğu, hakkında düzenlenen araştırma raporunu düzenleyen müfettişin komisyon üyesi olarak karara katıldığı halde bu husus gözetilmeksizin karar verildiği, masumiyet karinesinin ve suç ve cezaların kanuniliği ilkesinin ihlal edildiği iddia edilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile işlemin iptali istemini reddeden İdare Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf isteminin reddi yolundaki kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair ...tarihli ve ...sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
23 Ocak 2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1.maddesinde; Anayasanın 120 nci maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/7/2016 tarihli ve 1116 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulduğu, 2.maddesinde, anılan Komisyonun yedi üyeden oluşacağı, üyelerin üçünün kamu görevlileri arasından Başbakan tarafından, bir üyenin Adalet Bakanlığının merkez teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşlarında çalışan hâkim ve savcılar arasından Adalet Bakanınca, bir üyenin mülki idare amirleri sınıfına mensup personel arasından İçişleri Bakanınca, birer üyenin Yargıtayda ve Danıştayda görev yapan tetkik hâkimleri arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirleneceği, Komisyonun kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle bir başkan ve bir başkanvekili seçeceği, "İnceleme ve Karar" başlıklı 9'uncu maddesinde; Komisyonun incelemelerini dosya üzerinden yapacağı, inceleme sonucunda başvurunun reddine veya kabulüne karar verebileceği kurala bağlanmıştır.
12 Temmuz 2017 tarih ve 30122 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Çalışmasına İlişkin Usulü ve Esaslar Tebliğinin "Görüşme Usulü ve Oylama" başlıklı 13'üncü maddesinde ise; Komisyon toplantısında işlerin, gündemdeki sıraya göre incelenip karara bağlanacağı, Komisyon başkanının söz almak isteyen üyelere söz verip görüşmeler tamamlandıktan sonra açık oylama yapılacağı, Komisyonun toplantı ve karar yeter sayısının dört olduğu, oylamalarda çekimser oy kullanılamayacağı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkındaki OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararında imzası bulunan komisyon üyesi ...sicil numaralı ...'ın İçişleri Bakanlığı bünyesinde başmüfettiş olarak görev yaptığı dönemde, davacı hakkındaki araştırma sonuçlarını da içeren "....FETÖ/PDY ile bağlantılı olabilecek bütün iş, işlem, hal, tutum, davranış iltisak ve faaliyetlerinin araştırılması" konulu ...tarih ve FC:..., MAI:..., HŞ:...sayılı tevdi raporunu düzenleyenler arasında olduğu görülmüştür.
OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, Kanun Hükmünde Kararnameler uyarınca kamu görevinden çıkarılanların, dava yoluna gitmeden önce başvurmak zorunda olduğu ve itirazın reddine ilişkin kararları kesin olmamakla birlikte, itirazın kabulü hakkındaki kararları kesin olan ve bir nevi süzgeç görevi üstlenip, yargılama benzeri fonksiyon icra eden bir komisyondur. Bu nedenle, Komisyonda görev alan üyelerin tarafsız olması kadar, görünüm itibariyle de ilgililer tarafından tarafsız olarak algılanmaları hususunda kuşku yaratılmaması gerekmektedir.
Davacının, kamu görevinden çıkarılması işlemine dayanak teşkil ettiği anlaşılan söz konusu Raporda, davacının FETÖ/PYD terör örgütüyle irtibatı ve iltisakı konusunda önceden görüşünü bildiren Başmüfettişin, daha sonra OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu üyesi olarak atanması nedeniyle davacının kamu görevine iade talebinin reddi yönünde karar verilen Komisyon toplantısında yer alarak karara katılması; tarafsızlık ve objektiflik ilkeleri ile bağdaşmayacağından, bu durum gözetilmeksizin davanın reddi yönünde verilen İdare Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf isteminin reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge Mahkemesi .... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 17/06/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.