Danıştay 5. Daire 2020/882 Esas 2022/5002 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 5. Dairesi, kamu görevinden çıkarılan davacının Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yaptığı başvurunun reddine dair işlemi iptal istemiyle açılan davanın Bölge İdare Mahkemesinde reddedilmesi üzerine yapılan temyiz başvurusunu inceledi. İnceleme sonucunda OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonundaki hukuka uygunluk kazandığı düşünülen üyelerin objektiflik ve tarafsızlık ilkelerine uygun davranmadığı saptandı. Bu nedenle, Bölge İdare Mahkemesinin kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere İdare Dava Dairesine gönderilmesine karar verildi. Kanun hükmünde kararnamelerin dayandığı 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Çalışmasına İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği de detaylı bir şekilde açıklandı.

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/882
Karar No : 2022/5002

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı / ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 683 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair ...tarih ve ...sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; davacının, FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma suçundan hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, FETÖ/PDY silahlı terör örgütü mensuplarının kullanması amacıyla oluşturulduğu ve münhasıran bu suç örgütünün mensupları tarafından kullanılmakta olan bir ağ olduğu belirlenen ByLock iletişim sistemini kullandığı, ceza yargılamasındaki tanık beyanlarına göre, örgütün sohbet adı altında düzenlediği toplantılara katıldığı, örgüte müzahir Erzurum Özel Şifa Hastanesinde özel ihtimam gösterilen kişilerden olduğu, eşinin Bank Asya'da çalıştığı anlaşılmakla, davacının FETÖ/PDY terör örgütü ile en az irtibat derecesinde bağının olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun açıklamalı olarak ve düzeltilerek reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, savunma hakkı tanınmadan tesis edilen kamu görevinden ihraç işleminin hukuka aykırı olduğu, hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet kararının bulunmadığı, masumiyet karinesinin ve suç ve cezaların kanuniliği ilkesinin ihlal edildiği iddia edilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile işlemin iptali istemini reddeden İdare Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf isteminin reddi yolundaki kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair ...tarih ve ...sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
23 Ocak 2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1.maddesinde; Anayasanın 120 nci maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/7/2016 tarihli ve 1116 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulduğu, 2.maddesinde, anılan Komisyonun yedi üyeden oluşacağı, üyelerin üçünün kamu görevlileri arasından Başbakan tarafından, bir üyenin Adalet Bakanlığının merkez teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşlarında çalışan hâkim ve savcılar arasından Adalet Bakanınca, bir üyenin mülki idare amirleri sınıfına mensup personel arasından İçişleri Bakanınca, birer üyenin Yargıtayda ve Danıştayda görev yapan tetkik hâkimleri arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirleneceği, Komisyonun kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle bir başkan ve bir başkanvekili seçeceği, "İnceleme ve Karar" başlıklı 9'uncu maddesinde; Komisyonun incelemelerini dosya üzerinden yapacağı, inceleme sonucunda başvurunun reddine veya kabulüne karar verebileceği kurala bağlanmıştır.
12 Temmuz 2017 tarih ve 30122 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Çalışmasına İlişkin Usulü ve Esaslar Tebliğinin "Görüşme Usulü ve Oylama" başlıklı 13'üncü maddesinde ise; Komisyon toplantısında işlerin, gündemdeki sıraya göre incelenip karara bağlanacağı, Komisyon başkanının söz almak isteyen üyelere söz verip görüşmeler tamamlandıktan sonra açık oylama yapılacağı, Komisyonun toplantı ve karar yeter sayısının dört olduğu, oylamalarda çekimser oy kullanılamayacağı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkındaki OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararında imzası bulunan komisyon üyesi ...sicil numaralı ...'ın; İçişleri Bakanlığı bünyesinde başmüfettiş olarak görev yaptığı dönemde, dosya içerisinde yer almamakla birlikte, Dairemizin E: ...sayılı dosyası içerinde mevcut ...tarih ve FC:..., MAI:..., HŞ:...sayılı araştırma raporunun giriş kısmında yer verildiği görülen davacı hakkındaki ''....FETÖ/PDY ile bağlantılı olabilecek bütün iş, işlem, hal, tutum, davranış iltisak ve faaliyetlerinin araştırılması" konulu ...tarih ve FC:..., MAI:..., HŞ:...sayılı araştırma raporunu düzenleyenler arasında olduğu görülmüştür.
OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, Kanun Hükmünde Kararnameler uyarınca kamu görevinden çıkarılanların, dava yoluna gitmeden önce başvurmak zorunda olduğu ve itirazın reddine ilişkin kararları kesin olmamakla birlikte, itirazın kabulü hakkındaki kararları kesin olan ve bir nevi süzgeç görevi üstlenip, yargılama benzeri fonksiyon icra eden bir komisyondur. Bu nedenle, Komisyonda görev alan üyelerin tarafsız olması kadar, görünüm itibariyle de ilgililer tarafından tarafsız olarak algılanmaları hususunda kuşku yaratılmaması gerekmektedir.
Davacının, kamu görevinden çıkarılması işlemine dayanak teşkil ettiği anlaşılan söz konusu Raporda, davacının FETÖ/PYD terör örgütüyle irtibatı ve iltisakı konusunda önceden görüşünü bildiren Başmüfettişin, daha sonra OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu üyesi olarak atanması nedeniyle davacının kamu görevine iade talebinin reddi yönünde karar verilen Komisyon toplantısında yer alarak karara katılması; tarafsızlık ve objektiflik ilkeleri ile bağdaşmayacağından, bu durum gözetilmeksizin davanın reddi yönünde verilen İdare Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf isteminin reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 17/06/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.