Danıştay 6. Daire 2021/5845 Esas 2022/7247 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/5845
Karar No : 2022/7247

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Odası ...Şubesi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem : Ankara ili, Çankaya ilçesi, ...Mahallesi, ...Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanına yönelik ...tarihli, ...sayılı büyükşehir belediye meclisi kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile mahkemenin E:...sayılı dosyasında yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, üst ölçekli planda özel planlama bölgesi olarak ayrılan ve rekreasyon alanı olarak belirlenen sahanın bir kısmının park ve donatı alanı olarak ayrıldıktan sonra kalan geniş bir sahanın konut ve ticaret alanı olarak planlanmasının üst ölçekli planda getirilen kullanım amacı ile bağdaşmadığı, plan bütünlüğünü bozduğu, bu yönü ile alana ilişkin planların iptali yolunda verilen yargı kararlarında yer alan "üst ölçekli plan kararı olan rekreasyon alanı kullanımının devam ettirilmediği" yönündeki gerekçenin dikkate alınmadığı, emsalde azalma ve park/donatı alanlarında artış sağlanmış ise de genel kullanım itibariyle önceki yargı kararlarındaki iptal gerekçelerinin ve üst ölçekli plana olan aykırılıkların ortadan kaldırılmadığı, nüfus ve inşaat yoğunluğunun artırılmasını haklı, makul gösteren ve plan değişikliğini gerekli kılan hususun bilimsel gerekçelerle ortaya konulamadığı, planlarda hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti : İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İstinaf dilekçesinde belirtilen istinaf nedenlerinin tek tek ele alınarak incelenmesi gerekirken bu yapılmadan istinaf talebinin reddedildiği, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

...tarihli, ...sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında özel planlama bölgesi sınırları içerisinde rekreasyon alanında kalan ve 07.07.2010 tarihli, 2010/665 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla Çaldağ Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı ilan edilen alan sınırları içerisinde bulunan uyuşmazlık konusu alan, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ve dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile konut, belediye hizmet ve teknik altyapı, resmi kurum, medya kulesi ve entegre tesis, bölge parkı, park, eğitim tesis, sosyo-kültürel tesis, dini tesis, ticaret ile 25, 20, 15 ve daha dar genişlikteki yol alanı kullanımlarına, 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile yüksek yoğunlukta gelişme konut alanları, kamu kuruluşları alanları, medya kulesi ve entegre tesis alanı ile bölge parkı kullanımlarına ayrılmış, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile konut alanlarına E:1,95, hmax:serbest, ticaret alanına E:1, hmax:5 kat, dini tesis alanına E:1,20 hmax:serbest, sosyo-kültürel tesis ve eğitim alanına E:1.20, hmax:5 kat, belediye hizmet ve teknik altyapı alanına E:0,10, hmax:3 kat, resmi kurum alanına ise E:0,10, hmax:serbest yapılaşma hakkı tanınmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :

3194 sayılı İmar Kanununun "Tanımlar" başlıklı 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dosyanın ve Danıştay Altıncı Dairesinin E:2021/5799 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin dayanağı olan ... tarihli, ...sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin ve dayanağı 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada, anılan nazım imar planı değişikliklerinin iptali yolundaki .... İdare Mahkemesinin ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair .... İdari Dava Dairesinin ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin 21/06/2022 tarihli, E:2021/5799, K:2022/7246 sayılı kararıyla, uyuşmazlık konusu alanda gecekondu tarzı sağlıksız yapıların bulunduğu, Ankaraya hakim konumda bir tepe özelliğinde olan, kent makroformu içerisinde özellikli bir konumda bulunan alandaki mevcut yapılaşma durumunun ve fiziki görünümün, alanın bu özelliğiyle bağdaşmadığı, bölgenin sosyal ve ekonomik şartlarına uygun olarak yenilenmesi gerektiği gerekçesiyle 07.07.2010 tarihli, 2010/665 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edildiği, bu karara karşı açılan davanın reddedildiği, Ankaranın nüfus ve yapı yoğunluğu yönünden 2023 yılı hedef ve öngörüsüyle hazırlanan ve 16.02.2007 tarihinde onaylanan 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planının bir revizyona tabi tutulması gerektiği kuşkusuz ise de, süreç içerisinde bu yöntem uygulanmadığı için uyuşmazlık konusu alandaki yoğun yapılaşma talebinin karşılanamadığı ve bölgedeki sağlıksız yapılaşmanın varlığını sürdürdüğü, alanın kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak belirlenmesinin ardından, bu niteliği kazanmadan önce onaylanan 1/25000 ölçekli nazım imar planında değişiklik yapılmasının gerektiğinin anlaşıldığı, 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile Çaldağ Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı ilan edilen alana getirilen konut alanları, kamu kuruluşları alanları, medya kulesi ve entegre tesis alanı ile bölge parkı kullanımlarının kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilanı için 5393 sayılı Belediye Kanununun 73. maddesinde belirtilen amaçlarla örtüştüğü, 1/25000 ölçekli planın alt ölçekli 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planları yönlendirici nitelikte olduğu, ölçeği gereği 1/25000 ölçekli nazım imar planında her kullanımın ayrıntılı biçimde yer almasının beklenemeyeceği, alanın büyük bir bölümünün bölge parkı olarak belirlendiği, 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde öngörülen nüfusun ihtiyacı olan diğer sosyal ve teknik altyapı alanlarının alt ölçekli imar planlarıyla belirlenebileceği, dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, 15000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yönünden ise; 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmadığından, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin, üst ölçekli 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine uygun olup olmadığı, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile getirilen sosyal ve teknik altyapı alanlarının, alanda öngörülen nüfusun ihtiyacını karşılayıp karşılamayacağı, alanın tamamında öngörülen diğer kullanımların çevresiyle ilişkisi, konumu, yer seçimi, ulaşılabilirliği, atandığı fonksiyonun gerektirdiği niteliğe elverişli büyüklükte olup olmadığı, bu kullanımlar arasından geçirilen yolların ulaşım planlaması ilkelerine, kentsel ihtiyaçlara ve şehircilik esaslarına uygun olup olmadığı hususlarının açıklığa kavuşturulmasının ardından yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği görülmüştür.
Bu durumda, 1/25000 ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliklerinin iptali istemiyle açılan davada, bozma kararı üzerine verilecek karara göre alt ölçekli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine ilişkin bu dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/06/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.