Danıştay 8. Daire 2022/439 Esas 2022/4327 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/439
Karar No : 2022/4327

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Odası Başkanlığı
VEKİLLERİ : Av. … - Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Ziraat Odası genel sekreteri olan davacının bu görevden alındıktan sonra memur olarak çalışmakta iken Oda Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararına istinaden kıdem tazminatı ödenmeksizin işine son verilmesine ilişkin Oda Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının, görevden çıkarma cezasıyla cezalandırılmasını gerektiren siyasi partiye girme eyleminin 20/08/2019 tarihli tutanak ile tespit edildiği, davacı hakkında Oda Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı karar ile disiplin soruşturması başlatıldığı, davacının 16/09/2019 tarihli savunma dilekçesinde, 29/08/2019 tarihinde parti üyeliğinden istifa ettiğini beyan ettiği, Oda Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının kıdem tazminatı ödenmeden görevden çıkarılmasının uygun olacağı yönünde teklif getirildiği, Oda Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile bu teklifin Oda Meclisinde görüşülmek üzere havalesine karar verildiği, Oda Meclisinin … tarih ve … sayılı karar ile de davacının görevden çıkarılmasına ilişkin Yönetim Kurulu kararının onaylanmasına karar verdiği, bu durumda davacının oda genel sekreterliği görevini ifası sırasında siyasi parti üyesi olduğu husunda şüphe bulunmadığından ve davacının 29/08/2019 tarihinde siyasi parti üyeliğinden istifa etmiş olması bu hukuka aykırılığı ortadan kaldırmayacağından davacının görevine son verilmesine ilişkin … Ziraat Odası Meclisinin … tarih ve … sayılı işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, mevcut Oda Yönetimince görevinde başarılı olduğu, çiftçiler arasında çok sevildiği ve seçimlerde eski yönetimi desteklediği gerekçesiyle mobbinge maruz kaldığı, 8 yıldır sürdürmekte olduğu görevi nedeniyle bugüne kadar yazılı ve sözlü hiçbir uyarı almadığı, mevcut Oda başkanının şahsi husumet ile hareket ederek siyasi parti üyesi olduğu gerekçesiyle işine son verdiği, disiplin soruşturmasının usulüne uygun yapılmadığı, Kanun'un memurluktan çıkarma cezası için 6 ay içinde disiplin kovuşturması yapılmasını, 2 yıl içerisinde de ceza verilmesini öngördüğü, aksi halde ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağı, geçmiş ve mevcut yönetimin kendisinin siyasi parti üyesi olduğunu bildiklerini, zamanaşımı süresi geçtikten sonra yeni öğrenmiş gibi hareket ederek işlem yapmalarının hukuka aykırı olduğu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca geçmiş yıllardaki olumlu hizmetleri gözetilerek hakkında bir alt cezanın verilmesi gerektiği, 2011 yılında işe girdiği, ancak 2008 yılından itibaren siyasi parti üyeliğinin bulunduğu, memurluğa girişte istenen belgeler arasında siyasi parti üyeliğinin sorgulanmasına yönelik herhangi bir belge istenilmediği, İdarenin bu hususu işe girerken araştırması gerekirken yaklaşık 8 yıl ifa edilen memuriyet görevinin ardından işine son verilmesinin kusursuz sorumluluk ilkesi ile bağdaşmadığı, davacının durumu savunma istem yazısı ile öğrenmesinin akabinde ilgili siyasi parti üyeliğini derhal sona erdirdiği belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesince verilen ret kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, soruşturma kapsamında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda davacının eyleminin sübuta erdiği, tesis edilen işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile dava konusu işlemin görevden çıkarılma cezasının iptali istemi bakımından davanın reddine karar verilmesine ilişkin kısmının onanması, yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemi hakkında hüküm kurulmamasına ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Konya ili … Ziraat Odası genel sekreteri olan davacının bu görevden alındıktan sonra memur olarak çalışmakta iken davacı hakkında başlatılan soruşturma neticesinde 26/03/2008-26/08/2019 tarihleri arasında bir siyasi partiye üyeliği bulunduğundan bahisle Ziraat Odaları Personel Yönetmeliği'nin 80/f maddesinde yapılan atıf gereğince 657 sayılı Kanununun 125/E-c maddesi uyarınca devlet memurluğundan çıkarılma cezası ile cezalandırılmasına ve tazminat ödenmemesi yönünde Oda Yönetim Kurulunca getirilen teklifin Oda Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Davaların karara bağlanması" başlıklı 22. maddesinin birinci fıkrasında; "Konular aydınlandığında meseleler sırasıyla oya konulur ve karara bağlanır.", 6100 sayılı hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun "Taleple bağlılık ilkesi" başlıklı 26. maddesinde, "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Kararın davacının siyasi partiye üyeliği bulunduğundan bahisle Ziraat Odaları Personel Yönetmeliği'nin 80/f maddesinde yapılan atıf gereğince 657 sayılı Kanununun 125/E-c maddesi uyarınca devlet memurluğundan çıkarılma cezası ile cezalandırılmasına yönelik kısmı yönünden yapılan inceleme:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın belirtilen kısmı usul ve hukuka uygun olup, davacı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmı yönünden bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Kararın davacının tazminat ödenmeksizin görevden çıkarılmasına yönelik kısmı yönünden:
Dosyanın incelenmesinden, dava dilekçesinin "Dava Konusu" başlıklı kısmında … tarih ve … sayılı … Ziraat Odası Meclisi kararının tümden iptalinin istenildiği, dava konusu … tarih ve … sayılı … Ziraat Odası Meclisi kararında, davacının Ziraat Odaları Personel Yönetmeliği'nin 80/f maddesinde yapılan atıf gereğince 657 sayılı Kanununun 125/E-c maddesi uyarınca devlet memurluğundan çıkarılma cezası ile cezalandırılmasına ve tazminat ödenmemesi yönünde Oda Yönetim Kurulunca getirilen teklifin kabul edilmesine karar verildiği, dava dilekçesinin "Sonuç ve İstem" başlıklı kısmında memurluktan çıkarma cezasının iptali ile özlük haklarına ilişkin maddi kayıplarının yasal faizi ile birlikte ödenmesinin istenildiği hususunun tek tek belirtildiği görülmesine karşın İdare Mahkemesince dava konusu işlemin yalnızca davacının "görevden çıkarma" cezası cezalandırılmasına ilişkin kısmının incelenerek anılan kısım hakkında hüküm kurulduğu, davacıya tazminat ödenmemesine ilişkin olarak herhangi bir irdeleme yapılmadığı, anılan kısma ilişkin olarak herhangi bir hüküm kurulmadığı görülmektedir.
Buna göre, davacının dava açarken Mahkemeden hüküm altına alınmasını talep ettiği istem sonucuyla bağlı kalınarak, her bir istem sonucu hakkında karar vermek medeni ve idari yargılama hukukuna hakim olan ilkelerden olan taleple bağlılık ilkesinin bir gereği olduğundan, davacının parasal hak talebine yönelik gerekçeli hüküm kurulması gerekmekte olup, bu yönde bir hükme yer vermeyen İdare Mahkemesi kararının anılan kısmında ve bu kısma yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının dava konusu işlemin görevden çıkarılma cezasının iptali istemi bakımından davanın reddine karar verilmesine ilişkin kısmının ONANMASINA, yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemi hakkında hüküm kurulmamasına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
2. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.