Danıştay 6. Daire 2019/2292 Esas 2022/7341 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı olan Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve diğer davalı olan Belediye Başkanlığı'nın kararıyla, Ankara ili Gölbaşı ilçesi ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parselin plan onama sınırı dışında bırakılmasına ilişkin ilçe belediye meclisi ve büyükşehir belediye meclisinin kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali için açılan davada, davacılar haklı bulunmuştur. Ancak, yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Danıştay Altıncı Dairesi, uygulama imar planının nazım imar planı kararı üretilmeden yapıldığını belirterek, dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir. Kararın dayandığı kanun maddeleri ise şu şekildedir:
- 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesi
- 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 6. maddesi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/2292
Karar No : 2022/7341

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVALI : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Gölbaşı ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselin plan onama sınırı dışında bırakılmasına ilişkin ilçe belediye meclisinin … tarih ve … sayılı ve büyükşehir belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dosyada yer alan bilgi ve belgelerle yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu imar planında dere yatağının doğusunda gelişme konut alanlarına yer verilirken, bu tercihte davacılar parselinin sınır kabul edilerek taşınmazın plan dışı tutulduğu; oysa, parselin, kuzeyinde kalan ve plan kapsamına alınmayan diğer taşınmazlarla birlikte, hemen güneyinde planlama sınırı içine alınmış diğer taşınmazlarla topoğrafik yapı, mevcut kullanım durumu, toprak yapısı, parsel büyüklüğü vb. fiziksel yönlerden tümüyle aynı nitelik gösterdiği, dolayısıyla tümüyle benzer nitelikteki taşınmazların bir bölümü plan sınırı içerisine alınırken bir bölümünün plan dışı tutulmasının şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Ankara ili, Gölbaşı ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsel, ilçe belediye meclisinin … tarih ve … sayılı ve büyükşehir belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında plan onama sınırı dışında bırakılmıştır.
Davacı tarafından, taşınmazın plan onama sınırı içine alınması istemiyle plana yapılan itirazın reddi üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 6. maddesinde, mekânsal planların, kapsadıkları alan ve amaçları açısından Mekânsal Strateji Planlarına uygun olarak; “Çevre Düzeni Planları” ve “İmar Planları” kademelerinden oluştuğu, imar planlarının ise nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak hazırlanacağı, her planın bir üst kademedeki plana uygun olarak hazırlanacağı düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen düzenlemelerden, taşınmazların genel kullanım kararlarının nazım imar planlarıyla belirleneceği, uygulama imar planlarının ise nazım imar planlarında öngörülen esaslara uygun olarak çizilmesinin gerektiği, bu anlamda nazım imar planı hazırlanmadan uygulama imar planı ile taşınmazların kullanım kararlarının belirlenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında, plan onama sınırı dışında bırakılan uyuşmazlık konusu taşınmazın, alanda bulunan 1/5000 ölçekli nazım imar planında da plan onama sınırı dışında bırakıldığı, planlama kademeleri bakımından 1/1000 ölçekli uygulama imar planına yön veren 1/5000 ölçekli nazım imar planı kararı üretilmeden, davacının taşınmazının 1/1000 ölçekli plan sınırı içine alınarak bir fonksiyon belirlenmesi mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.