Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/11842 Esas 2022/15318 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Kararda, Susuz Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından açılan davanın reddedildiği ve Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin iş mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle kararın bozulduğu belirtiliyor. Ancak devam eden yargılamada Susuz Asliye Hukuk Mahkemesinin başka bir adli teşkilatla birleştirilmesi nedeniyle dosya Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesine devredilmiştir. Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi, davanın iş mahkemesinde görülmesi gerektiğini belirterek görevsizlik kararı vermiştir. Kararda, dosyanın kesinleştiği ve uyuşmazlığın iş mahkemesinde çözümlenmesi gerektiği belirtilerek Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Kanun Maddeleri:
- 1475 sayılı İş Kanunu'nun 1. maddesi
- 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 1. maddesi
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 21, 22 ve 23. maddeleri

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada Kars 2. Asliye Hukuk ile Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, Susuz Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış ve mahkemece 17.09.1999 tarihli ve 1998/19 E., 1999/64 K. sayılı kararıyla şubenin taraf ehliyeti olmadığından davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 23.02.2000 tarihli ve 2000/2790 E.,2000/2480 K. sayılı kararıyla, davalılardan... ile davacı arasındaki ilişkinin hizmet sözleşmesine dayandığı, bu gibi hizmet sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklara ilişkin davalara bakmaya 1475 ve 5521 sayılı Kanun'ların 1. maddeleri hükmü gereğince iş mahkemelerinin görevli olduğu, davacı ile diğer davalılar arasında hizmet sözleşmesi bulunmamasının mahkemenin görevine etkili olmadığı, bu nedenle birlikte davalı gösterilenler hakkında da davanın özel mahkeme niteliğindeki iş mahkemesinde görülmesi gerektiği, mahkemece bu yönler göz önünde tutularak ayrı bir iş mahkemesi varsa dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi, yoksa ara kararı verilerek davaya iş mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiği, bu nedenle Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla verilmiş bulunan kararın bozulması gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin bozma ilamı sonrasında Susuz Asliye Hukuk Mahkemesince İş Mahkemesi sıfatıyla yargılamaya devam edilmiş olup yargılama devam ederken, HSYK Genel Kurulu’nun 15.06.2012 tarihli ve 347 sayılı kararı ve 22.06.2012 tarihli ve 383 sayılı kararları ile, Susuz Asliye Hukuk Mahkemesinin başka bir adli teşkilatla birleştirilmesine karar verildiğinden dolayı, dava dosyası, Kars 3. Asliye Hukuk Mahkemesine devredilerek Mahkemenin 2012/29 Esas sayılı dosyasında yargılamaya kaldığı yerden devam edilmiş ancak HSYK Genel Kurulu’nun 25.09.2012 tarihli ve 2426 sayılı kararı ile, Kars 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin faaliyetleri durdurularak mahkemede görülmekte olan dosyaların Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesine devredilmesine karar verildiğinden dolayı, Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/364 Esas sayılı dosyasında yargılamaya devam edilmiştir.
Yapılan yargılama sonucunda, Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, Susuz Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/19 Esas,1999/64 karar sayılı hükmü ile husumet nedeni ile red kararı verilmiş, bu kararın temyiz edilmesi sonunda Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2000/2790 E., 2480 K. sayılı ilamı ile dosyaya iş mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiş olup Susuz adliyesinin kapatılması sonrasında dosya mahkemeye devredilmiş ve adliyede iş davalarına 1. Asliye Hukuk Mahkemesince bakılması gözetilerek Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin kararı dikkate alınarak mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir.
Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince, dava konusu alacağın, haksız eylemden kaynaklanan zararın giderilmesine yönelik tazminat niteliğinde olduğu, 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu'nun haksız eylemden kaynaklanan borç ilişkilerine ilişkin hükümleri uygulanmak suretiyle dava konusu uyuşmazlığın çözümlenmesi gerektiği, ayrıca davacı Banka ile davalılardan... arasında iş sözleşmesinin bulunmasının bu yönden sonucu etkilemeyeceği, dava konusu alacağın söz konusu iş sözleşmesinden kaynaklandığının kabulü için geçerli bir sebep bulunmadığı gerekçeleriyle görevsizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.”
6100 sayılı HMK'nın 23/2. maddesinde, “Yargıtayca verilen merci tayini kararları ile temyiz incelemesi sonucu kesinleşen göreve ve yetkiye ilişkin kararlar davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar” hükümlerine yer verilmiştir.
Somut olayda, Susuz Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.09.1999 tarihli ve 1998/19 E., 1999/64 K. sayılı kararıyla şubenin taraf ehliyeti olmadığından davanın reddine karar verildiği, dosyanın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 23.02.2000 tarihli ve 2000/2790 E.,2000/2480 K. sayılı kararıyla, davanın özel mahkeme niteliğindeki iş mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilerek dosyanın kesinleştiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davaya bakma görevinin iş mahkemesine ait olduğu özel Dairenin kabulündedir. Özel Dairenin onama ve bozma kararının mahkemeleri bağlayıcılığı özelliği vardır. O halde uyuşmazlığın Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Kars 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.