Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/7904 Esas 2022/15437 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi tarafından verilen kararda, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemi ele alınmıştır. İlk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi sonucunda bölge adliye mahkemesince esastan reddedilmiş ve yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerektiği belirtilmiştir. Ancak, kararda 2942 sayılı Kanun'un 10. maddesine 6459 sayılı Yasa'nın 6. maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından kaynaklanan fark bedele yasal faiz işletilmesine ve işlemiş faizin de depo edilen fark bedele eklenerek faiz işletilmemesine dair bir hata yapıldığı belirtilmiştir. Ayrıca, faiz bedellerinin depo edilmesi nedeniyle mükerrer ödemeye yol açılmaması için bloke edilen faizin iadesi gerektiği ifade edilmiştir. Kararda yer alan kanun maddeleri ise şu şekildedir: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10., 11/1-g, 11/son, 6459 sayılı Yasa'nın 6., 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-2, 370/2 ve 373/1. maddeleri.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılama sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davacı idare ve bir kısım davalı vekilleri ile davalı ... tarafından istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve bir kısım davalı vekilleri ile davalı ... tarafından yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesince esastan reddi ile kamu düzeni gereği ödemeye ilişkin bendin düzeltilerek HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen karar, davacı idare ve bir kısım davalı vekilleri ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, arsa niteliğindeki Pendik İlçesi, Dolayoba Mahallesi 8450 ada 21 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak, üzerindeki yapılara aynı Kanun'un 11/1-h maddesi uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yayımlanan Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkındaki Tebliğe göre resmî birim fiyatları esas alınıp, yıpranma payı da düşülerek değer biçilmesine ve aynı Kanun'un 11/son maddesi uyarınca taşınmaz malın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve irtifak hakkına konu olan bölüm dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılıklarının tespit edilmesine ilişkin ilk derece mahkemesinden verilen karara karşı davacı idare ve bir kısım davalı vekilleri ile davalı ... tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi ile kamu düzeni gereği ödemeye ilişkin bendin düzeltilerek 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine 6459 sayılı Yasa'nın 6. maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından, tespit edilen bedelden acele el koyma bedeli mahsup edildikten sonra oluşan 365.780,36 TL fark bedele 26.04.2018 tarihinden karar tarihi olan 19.03.2021 tarihine kadar geçen süre için yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekirken, işlemiş faizi ile birlikte depo edilen fark bedele faiz işletilmesi,
2-Davacı idarece işlemiş olan faiz bedellerinin tespit edilen fark bedel ile birlikte depo edildiği gözetilerek mükerrer ödemeye sebebiyet verilmemesi için bloke edilen faizin de iadesine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru değil ise de bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden;
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesinin 2020/658 Esas, 2021/635 Karar sayılı ilamının hüküm fıkrasında;
1-(2) ve (3) nolu bentlerinde yer alan (423.482,21) sayısının çıkartılmasına, yerine (365.780,36) sayısının yazılmasına,
2-(3) nolu bendinde yer alan (16.01.2020) tarihinin çıkartılarak yerine (19.03.2021) tarihinin yazılmasına,
3-Ayrı bir bendi olarak (Davacı idare tarafından fazladan depo edilen 57.701,85 TL bedelin, davalılar tarafından bankadan çekilmişse varsa ödenen nemaları ile birlikte davalılardan alınarak davacı idareye verilmesine, bedel alınmamışsa fazla yatan bedelin işlemiş nemaları ile birlikte davacı idareye iadesine,) cümlesinin yazılmasına,
Hükmün böylece HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.