Esas No: 2017/4067
Karar No: 2022/3533
Karar Tarihi: 27.06.2022
Danıştay 10. Daire 2017/4067 Esas 2022/3533 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2017/4067 E. , 2022/3533 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/4067
Karar No : 2022/3533
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …
DİĞER (DAVALI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER : 1- … A.Ş.
VEKİLİ: Av. … 2- … Sigorta A.Ş.
VEKİLİ: Av. …
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMLERİN_KONUSU : … Vergi Dairesi Müdürlüğünde hizmetli olarak görev yapan davacının 12/11/2007 tarihinde Vergi Dairesi Müdürlüğünde meydana gelen patlamada yaralanması sebebiyle olayın meydana gelmesinde davalı idarelerin kusuru bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararın karşılığı olarak 150.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 250.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte davalı idareler tarafından ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan dava sonucunda, … İdare Mahkemesince Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2015 tarih ve E:2012/7769, K:2015/4287 sayılı Mahkemelerinin daha önceki kararının davalı idarelerden Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı yönünden bozulmasına, diğer davalı yönünden onanmasına ilişkin kararına uyulmak suretiyle davanın kısmen kabulü ile 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek faizi ile ödenmesi, kısmen reddi ile maddi tazminat isteminin reddi ve reddedilen maddi tazminat üzerinden hesap edilen 14.750,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı tarafından davalı idareye ödenmesi yolunda verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, yeniden bilirkişi incelemesi yapılarak adli yargıda hüküm altına alınan 187.021,07 TL'nin hesaplanan zarardan düşülmesi gerektiği, maddi tazminat isteminin kaza nedeniyle azalan maaş talebi olmadığı, aynı maaşı almak için emsallerine göre daha fazla efor sarfetmesi nedeniyle maddi tazminat istendiği, olay sonrası iş göremezlik oranının %35,1 olduğu, maddi tazminatın reddi nedeniyle hesaplanan vekalet ücretinin fazla olduğu iddialarıyla;
Davalı Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından ise, olay nedeniyle adli yargı mercileri tarafından yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporlarda idarelerinin olayda kusurunun bulunmadığının belirtildiği, manevi tazminatın zenginleşme aracı olmadığı, davacının mal bildiriminin incelenmesinden olay nedeniyle kendisine … A.Ş. tarafından Asliye Hukuk mahkemesi kararı gereği 100.000,00 TL manevi tazminat ödendiğinin görüldüğü iddialarıyla temyize konu kararın aleyhlerine olan kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN_SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Mahkeme Kararının reddedilen maddi tazminat için davalı idare lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
A) Temyiz İstemine Konu Mahkeme Kararının, Manevi Tazminat İsteminin Kabulü ile Maddi Tazminat İsteminin Reddine İlişkin Kısmı Yönünden İncelenmesi:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın bu kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
B) Temyiz İstemine Konu Mahkeme Kararının, Reddedilen Maddi Tazminat Nedeniyle Davalı İdare Lehine Nispi Vekâlet Ücretine Hükmedilmesine İlişkin Kısmı Yönünden İncelenmesi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
02/01/2017 tarih ve 29936 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Mahkeme kararı tarihi itibarıyla uyuşmazlığa uygulanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin "Tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret" başlıklı 13. maddesinde; "(1) Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 inci maddenin ikinci fıkrası, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile 10 uncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." düzenlemesi,
Aynı Tarifenin "Manevi tazminat davalarında ücret" başlıklı 10. maddesinde ise "(1) Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. (3) Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. (4) Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından vekalet ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." düzenlemesi yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünde hizmetli olarak görev yapan davacının 12/11/2007 tarihinde Vergi Dairesi Müdürlüğünde meydana gelen patlamada yaralanması sebebiyle olayın meydana gelmesinde davalı idarelerin kusuru bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararın karşılığı olarak 150.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 250.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte davalı idareler tarafından ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davanın kısmen kabulü ile 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek faizi ile ödenmesine, kısmen reddi ile maddi tazminat isteminin reddi ve reddedilen maddi tazminat üzerinden hesap edilen 14.750,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı tarafından davalı Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığına ödenmesine karar verilmiştir.
Maddi tazminat talebiyle açılan davalarda, davanın tümden ret veya kısmen kabul kısmen retle sonuçlandığı durumlarda kabul edilen tazminat miktarının önemli kısmının vekalet ücreti olarak davalı idareye ödenmesi, açılan tazminat davasını davacılar açısından anlamsız hale getirmekte, bazı olaylarda ise, davacıların dava açılmadan önceki durumundan daha kötü bir duruma girmesine neden olmakta, bu durum, gerek Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Tümden ret ya da kısmen kabul, kısmen ret ile sonuçlanan maddi tazminat davalarında, taraflar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin, kişilerin hak arama özgürlüğü kapsamındaki mahkemeye erişim hakkını ihlal etmeden ne şekilde hesaplanacağı konusunda Tarifenin 10. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına paralel bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, reddedilen maddi tazminata ilişkin vekalet ücretinin Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğine ilişkin Tarife hükmünün ihmal edilmesi, hakkaniyete daha uygun olacaktır.
Yukarıda yer alan açıklamalar uyarınca, İdare Mahkemesince, tamamı reddedilen maddi tazminat istemi yönünden davalı idare lehine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Bu durumda; davalı idare lehine, reddedilen maddi tazminat nedeniyle Mahkeme kararının verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 1.510,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, Mahkeme kararının hüküm fıkrasında yer alan "A.A.Ü.T uyarınca belirlenen 14.750,00 TL avukatlık ücretinin" ibaresinin "1.510,00 TL maktu vekalet ücretinin" olarak düzeltilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE, davacının temyiz isteminin esas yönünden REDDİNE, vekalet ücreti yönünden KABULÜNE,
2. Davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararının hüküm fıkrasında yer alan "A.A.Ü.T uyarınca belirlenen … TL avukatlık ücretinin" ibaresinin "… TL maktu vekalet ücretinin" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/06/2022 tarihinde esas yönünden oy birliği, vekalet ücreti yönünden oy çokluğuyla karar verildi.
(X) - KARŞI OY :
Reddedilen maddi tazminat miktarına ilişkin olarak, davalı idare lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın düzeltilerek onanmasını gerektiren, "yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hata ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlık" kapsamında bulunmayıp, anılan maddenin 2. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın bozulmasını gerektiren, "hukuka aykırılık" teşkil ettiğinden, İdare Mahkemesi kararının, bu hususta yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyorum.