Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/11849 Esas 2022/15363 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Nüfus kaydının düzeltilmesi için açılan davada, Büyükçekmece 5. Asliye Hukuk ve Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemeleri arasında yetki anlaşmazlığı yaşanmıştır. Dosya, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verildiği için Hukuk Dairesi tarafından incelenmiştir. Mahkemenin kararı; nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen kişinin yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerde açılması gerektiği, somut uyuşmazlıkta davacının ikametgah adresinin Büyükçekmece ilçesi sınırları içinde kalmadığı, dolayısıyla yetkili mahkemenin Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu yönündedir. Kararda, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının, düzeltmeyi isteyen kişinin yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerektiği belirtilmiştir. Kararda ayrıca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi açıklanarak, Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiştir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin olarak açılan davada Büyükçekmece 5. Asliye Hukuk ile Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, nüfus kaydının istemine ilişkindir.
Büyükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesince, somut olayda hakkında düzeltme istenilen kişi olan ...'in Mernis kayıtlarına göre yerleşim yeri adresinin gözükmediği, gelen yazı cevaplarından son olarak ailesi ile birlikte Ankara/Çankaya'ya taşındığı ve yer değiştirme belgesinin düzenlendiği, bu nedenle son bilinen yerleşim yerinin Ankara olduğu gibi nüfusa kayıtlı olduğu yerin de Ankara/Mamak olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36/1-a maddesinde nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahsın yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerde açılacağının düzenlendiği, bu durumun bir kesin yetki kuralı arz ettiği, somut uyuşmazlıkta davacının ikametgah adresinin Büyükçekmece ilçesi sınırları içinde kaldığı, bu sebeple yetkili mahkemenin Büyükçekmece Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda, davacı kardeşi olmamasına rağmen veraset ilamında kardeşi olarak gözüken ...’in nüfus kaydının düzeltilmesini talep ettiği anlaşılmaktadır.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmi dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece resen gözetilir.
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri adresinin bulunmadığı, nüfus siciline kayıtlı olduğu yerin ise Mamak/Ankara olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.