Danıştay 6. Daire 2020/10040 Esas 2022/7566 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
6. Daire
Esas No: 2020/10040
Karar No: 2022/7566
Karar Tarihi: 29.06.2022

Danıştay 6. Daire 2020/10040 Esas 2022/7566 Karar Sayılı İlamı

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2020/10040 E.  ,  2022/7566 K.

    "İçtihat Metni"

    T.C.
    D A N I Ş T A Y
    ALTINCI DAİRE
    Esas No : 2020/10040
    Karar No : 2022/7566

    TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
    VEKİLİ : Av. ...
    KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
    VEKİLİ : Av. ...

    İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 17.04.2019 tarih ve E:2014/6214, K:2019/2752 sayılı bozma kararına uyularak verilen ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

    YARGILAMA SÜRECİ:
    Dava konusu istem: Karaman ili, Merkez, ... Mahallesi ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda Karaman Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen Karaman 1/1000 ölçekli 6. Etap Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planı ile askıda yapılan itirazın reddine dair ... tarih ve... sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
    İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyanın ve ek bilirkişi raporunun birlikte incelenmesinden, dava konusu revizyon uygulama imar planında, nüfus yoğunluğunun üst ölçekli planda belirtilen yapılaşma koşullarının altında kaldığı, planlama alanının büyük kısmında dava konusu revizyon imar planından önce belirlenen inşaat emsalinin korunduğu, ancak davacı taşınmazı ile aynı konum ve ulaşılabilir özelliklere sahip başka bir taşınmazın inşaat emsalinin arttırılmasına karşın davacıya ait taşınmazın inşaat emsalinin düşürülmesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu, imar haklarının kamu yararı açısından açıklanabilir bir gerekçeye dayanılmadan düşürülmesinin idarenin devamlılığı ve güvenilirliği ilkesine, imar mevzuatına, planlama esasları ile şehircilik ilkelerine aykırı olduğu, ayrıca uyuşmazlık konusu uygulama imar planında dava konusu taşınmazın doğu kısmında olan 15 metrelik yolun dava konusu olmayan üst ölçekli nazım imar planında yer almadığı, bu durumun da planların kademeliği birlikteliği ilkesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
    Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

    TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Hükme esas alınan ek bilirkişi raporunun bozma kararındaki gerekçelere uygun hazırlanmadığı, planlama alanında yoğunluk belirlemesindeki farklılığın temel sebebinin taşınmazların yapı adaları ve cephe aldıkları imar yolları itibariyle bulundukları konumdan kaynaklandığı, üst ölçekli nazım imar planına ve eşitlik ilkesine uygun olduğu, 15 metrelik yolun ise araç trafiğine açık olmadığı, kararın hukuka aykırı olduğu ve bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

    KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

    DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının yol fonksiyonu yönünden onanması, diğer kısımlar yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

    TÜRK MİLLETİ ADINA
    Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

    İNCELEME VE GEREKÇE:
    MADDİ OLAY :... ada, ... parsel sayılı ve E:1.70, Hmax=36.50, Max:10 Blok 480 daire yapılaşma koşulunda kooperatif alanında bulunan taşınmaz, Karaman Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen Karaman 1/1000 ölçekli 6. Etap Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planında E:1.00, Hmax=serbest yapılaşma koşulunda konut alanı kullanımına ayrılmış, anılan plana askıda yapılan itiraz üzerine ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararı ile taşınmazın bulunduğu adanın emsal oranı 1.50'ye çıkarılmış, diğer itirazlar reddedilmiştir. Davacı tarafından, Karaman Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen Karaman 1/1000 ölçekli 6. Etap Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planı ile itirazın reddine dair ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.

    İLGİLİ MEVZUAT:
    3194 sayılı İmar Kanununun "Tanımlar" başlıklı 5. maddesinde Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.

    HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
    Dava konusu uygulama imar planı ile belirlenen yol alanı yönünden yapılan değerlendirmede:
    İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
    ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı karar, taşınmazın doğu kısmındaki 15 metrelik yol fonksiyonu yönünden hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
    Taşınmaz için belirlenen yapılaşma koşulları yönünden yapılan değerlendirmede:
    Dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve ek bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu planla getirilen yoğunluk kararının üst ölçekli planda öngörülen yoğunluk değerlerinin altında olduğu, bu bakımdan üst ölçekli plana aykırılık taşımadığı; dava konusu uygulama imar planı paftası incelendiğinde, davacının taşınmazının bulunduğu ada ve çevresindeki diğer (... , ... , ..., ..., ..., ... ve ...) yapı adalarında yapılaşma koşullarının aynı (E:1.50, Hmax=serbest) olduğu görülmektedir.
    Bu durumda, sadece davacı taşınmazına yönelik olarak yapılaşma koşulu öngörülmediği, taşınmazın bulunduğu yapı adasının komşuluğunda bulunan adalarda benzer ve daha düşük yoğunlukta yapılaşma koşullarının getirildiği görüldüğünden ve dava konusu taşınmazın yapılaşma koşullarının yakın çevreye göre ayrıcalık oluşturacak nitelikte arttırılmasına olanak bulunmadığından, dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon ve ilave uygulama imar planının bu yönüyle şehircilik ilkeleri, planlama esasları ile çevre ve imar bütünlüğüne aykırı olmadığı sonucuna varılmış, aksi yönde planın bu bakımdan iptaline ilişkin Mahkeme kararında isabet görülmemiştir.

    KARAR SONUCU :
    Açıklanan nedenlerle;
    1.Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
    2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, dava konusu uygulama imar planında taşınmazın doğu kısmındaki 15 metrelik yol açısından oyçokluğuyla ONANMASINA, diğer kısımlar yönünden oybirliğiyle BOZULMASINA,
    3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
    4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 29/06/2022 tarihinde karar verildi.

    (X) KARŞI OY : Dava; Karaman ili, Merkez İlçesi, ... Mahallesi ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda Karaman Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen Karaman 1/1000 ölçekli 6. Etap Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planı ile askıda yapılan itirazın reddine dair ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
    Uyuşmazlıkta, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında yer alan 15 metre enkesitli yolun 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer almadığı anlaşılmaktadır.
    3194 sayılı Kanunun Tanımlar başlıklı 5. maddesindeki nazım ve uygulama imar planlarının tanımları göz önünde bulundurulduğunda, ana ulaşım sisteminin, bu bağlamda birinci ve ikinci derecedeki ulaşım yollarının nazım imar planı ile daha alt düzeydeki tali nitelikte üçüncü derece ve daha altındaki yolların ise uygulama imar planları ile düzenlenmesi gerekeceği görülmektedir. Ayrıca ana ulaşım sistemi dışındaki hangi enkesitli yolun nazım imar planında gösterilmesi gerekeceği hususu yolun enkesitinden ziyade, imar planı içerisinde ulaşım sistemi bakımından üstlendiği fonksiyonla ilişkili olması gerekir.
    Ölçeği gereği genel kullanım kararları ile başlıca bölge tiplerini belirleyen nazım imar planının, uygulama imar planıyla düzenlenmesi gereken imar adaları oluşturulmadan belirtilen nitelikteki yol kullanımını ihdas etmesinin planlama ilkeleri bakımından mümkün olmadığı, bu kapsamda özellikle yapı adalarını ve bu bağlamda da farklı kullanım kararlarına konu alanları birbirinden ayıran ve bunlar arasındaki ulaşım ihtiyacının karşılanmasına yönelik yolların uygulama imar planı kararı ile getirilebileceğinde hiçbir duraksama bulunmamaktadır.
    Uyuşmazlıkta, dosyada bulunan ek bilirkişi raporunda, ... ada, ... parselin doğu kısmında planlanan 15 metre enkesitli yolun, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ana yolla bağlantı sağlanacak şekilde devam ettirildiği, anılan taşınmazın doğu kısmında konut adası ile yeşil alan arasında ayrım yapmak ve kullanıma ilişkin servis yolu niteliğinde olduğu, bu yolun enkesitli yol olması nedeniyle üst ölçekli nazım imar planında gösterileceği mümkün olmakla birlikte yeşil alan ile konut adasına hizmet edecek servis yolu niteliğinde olduğu, ihtiyaç duyulan kısımlarda ulaşım sistemine ait 15 metre enkesitli yolun tasarlanmasının, üst ölçekli nazım imar planına ve şehircilik ilkeleri ile planlama esaslarına aykırılık olarak değerlendirilmediği yönünde görüş belirtilmiş olmasına karşın, İdare Mahkemesince bu tespit ve değerlendirme hükme esas alınmamıştır.
    Bu nedenle, yol fonksiyonu bakımından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği sonucuna ulaşılmıştır.
    Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabul edilerek, mahkeme kararının yol fonksiyonu bakımından da açıklanan gerekçeyle bozulması gerektiği oyuyla Dairemiz kararının yol fonksiyonu bakımından Mahkeme kararının onanmasına dair kısmına katılmıyorum.

    Hemen Ara