Danıştay 13. Daire 2022/2800 Esas 2022/2967 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/2800
Karar No:2022/2967

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1. …
2. …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 25/11/1999 tarihinde … Genel Müdürlüğü'nce kamulaştırılan Muğla ili, Dalaman ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca 24/09/2021 tarihinde açık teklif usulüyle yapılan satış ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 11/01/2022 tarihli ara kararıyla, davacılardan, uyuşmazlık konusu … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde mülkiyet haklarını kanıtlayan belgelerin ve/veya intikal sebebiyle mülkiyet durumunun söz konusu olması hâlinde ise muris ile davacılar arasındaki veraset ilişkisini ortaya koyan bütün belgelerin istenilmesine karar verilmesi üzerine gönderilen cevapta davacılar ile davaya konu taşınmaz arasında mülkiyet hakkına dair herhangi bir hususun ortaya konulamadığının görüldüğü;
Uyuşmazlıkta, dava konusu Muğla ili, Dalaman ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsele ilişkin tapu kayıtlarının (geldisini içerir) incelenmesinden, mülkiyeti …, …, …, …, …, …, … adına kayıtlı ait iken 03/12/1997 tarihinde kamulaştırma yoluyla davalı idareye devredilen taşınmazda davacılara ilişkin (mülkiyet vb.) hukuken korunmaya değer bir hakkının bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu taşınmazın açık teklif usulüyle satışına dair ihale işleminde davacıların hukukî durumunu etkileyen bir ilginin bulunmadığı; bu durumda, subjektif ehliyetin meşru olma (hukuk tarafından korunmaya lâyık görülme) unsurunun ve kişisel/şahsî olma unsurunun bulunmadığı, dolayısıyla iptal davasının açılabilmesi için gerekli olan menfaat ihlâli şartının sağlanmadığı ve dava konusu taşınmazın açık teklif usulüyle satışa dair ihale işleminin, davacılar hakkında hukukî sonuç doğuran bir işlem olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dava dilekçesinin içeriğinde … ada, … parsel sayılı taşınmazın dava konusu edildiğinin belirtildiği, ancak dava dilekçesinin "Talep Konusu" ve "Sonuç" kısmında sehven … ada, … parsel ibaresinin yer aldığı, 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine göre eksiklik içeren dava dilekçesinin aynı Kanun'un 15. maddesine göre 30 gün içinde yenilenmek üzere taraflarına tebligat çıkarılması gerekmekteyken bu gerekliliğin yerine getirilmediği, ilk derece mahkemesi kararının adil yargılanma hakkının, mahkemeye erişim hakkının ve hukukî dinlenilme hakkının ihlâli niteliğinde olduğu, 2577 sayılı Kanun'un 3. ve 15. maddelerinde yer alan düzenlemelerin uygulanmadığı, bu kapsamda, dava dilekçesinin "Talep Konusu" ile "Sonuç" kısmının "117 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz" olarak tavzih edilerek, Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava dilekçesi ve safahata dair evrak idarelerine tebliğ edilmediğinden davaya karşı ayrıntılı cevap verme haklarının saklı tutulduğu, davacıların tavzih ve temyiz talebini içeren taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
... Bölge Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı yazısı eki listedeki parsellerin 20/09/2021 ile 01/10/2021 tarihleri arasında ihale yolu ile satışının yapılacağına ve ihale tarihine kadar köy muhtarlıklarında askı yoluyla ilanına ve resmî ilan alan mahallî gazetelerde ihalenin yayınlanacağına ilişkin "ihale ilanına" istinaden davacılar tarafından, kamulaştırma öncesi malik olduklarından bahisle Muğla ili, Dalaman ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı mülkiyeti davalı idareye ait taşınmazın 24/09/2021 tarihinde yapılan satış ihalesinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin üçüncü fıkrasında "Dilekçeler, Danıştay'da daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hâkimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3 ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları, yönlerinden sırasıyla incelenir."; "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin birinci fıkrasında ise, "Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince yukarıdaki maddenin 3. fıkrasında yazılı hususlarda kanuna aykırılık görülürse, 14. maddenin; ... b) 3/c, 3/d ve 3/e bentlerinde yazılı hâllerde davanın reddine, ... d) 3/g bendinde yazılı hâlde otuz gün içinde 3 ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak yahut (c) bendinde yazılı hâllerde, ehliyetli olan şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava açılmış ise otuz gün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla dava açılmak üzere dilekçelerin reddine, ... karar verilir. ..."kuralları yer almıştır.

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:… sayılı ara kararıyla uyuşmazlık konusu Muğla ili, Dalaman ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacıların mülkiyet haklarını kanıtlayan belgelerin ve/veya intikal sebebiyle mülkiyet durumunun söz konusu olması hâlinde ise muris ile davacılar arasındaki veraset ilişkisini ortaya koyan bütün belgelerin istenilmesine karar verilmesi üzerine gönderilen bilgi ve belgeler çerçevesinde davacılar ile davaya konu … ada, … parsel sayılı taşınmaz arasında mülkiyet hakkına dair herhangi bir hususun ortaya konulamadığından bahisle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
Ancak dava dilekçesinin incelenmesi neticesinde dava dilekçesinin "Talep Konusu" ve "Sonuç" kısmında ihale konusu parselin "… ada, … parsel sayılı taşınmaz" şeklinde, dilekçe içeriğinde ise "… ada, … parsel sayılı taşınmaz" şeklinde belirtildiği, Mahkemece ara kararıyla, "… ada, … parsel sayılı taşınmaz"a dair mülkiyet bağının araştırılması sonucu mülkiyet bağının kurulamadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, dava dilekçesi eki ... Bölge Müdürlüğü'nün … tarih ve …. sayılı yazısı eki listede yer verilen ihale yolu ile satışı yapılacak taşımazlar arasında hem "… ada, … parsel sayılı taşınmaz"ın hem de "… ada, … parsel sayılı taşınmaz"ın yer aldığı görülmüştür.
Bu itibarla; davacıların iptalini istediği taşınmaz ihalesinin "… ada, … parsel sayılı taşınmaza" mı, yoksa "… ada, … parsel sayılı taşınmaza" mı yönelik olduğunun tespit edilebilmesi için dava dilekçesinin reddine karar verilerek dava konusu bu şekilde açıkça ortaya konulan dilekçe üzerine gerekli inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesinde usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 29/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.