Danıştay 3. Daire 2019/2188 Esas 2022/3082 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/2188
Karar No : 2022/3082

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, ... Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinden alınamayan 2009 ila 2012 ve 2016 yıllarına ait muhtelif kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen ... tarih ve ... ila ... takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Ödeme emirleriyle istenen kamu alacağının beyan üzerine tahakkuk eden vergiler ile asıl borçlu şirket hakkında gerçekleştirilen vergi incelemesi üzerine salınan cezalı vergilere karşı açılan davalar sonucunda verilen kararlara dayalı olarak düzenlenen (...) nolu ihbarnameler içeriği vergi ve cezalara ilişkin olduğunun anlaşıldığı olayda, şirket adına ödeme emri düzenlenip usulüne uygun şekilde tebliğ edilmesine karşın ödeme yapılmaması ve kamu alacağının malvarlığı araştırması sonucunda şirketten tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması karşısında, söz konusu alacağın davacıdan tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tarhiyat öncesi uzlaşma taleplerinin dikkate alınmadığı, vergi inceleme raporunun tebliğ edilmediği, alacağın zamanaşımına uğradığı, şirket yetkilisinin adli yargıda yapılan yargılamada beraat ettiği, asıl borçlu şirketin açmış olduğu davalar kesinleşmeden adına ödeme emri düzenlenmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Dava konusu ödeme emri içeriği alacağın beyan üzerine tahakkuk eden vergiler ile asıl borçlu şirketin sahte belge düzenleme yönünden incelenmesi üzerine yapılan cezalı tarhiyata karşı açılan davalarda verilen kararlar üzerine tanzim edilen (...) nolu ihbarnemeler sonucunda tahakkuk eden vergi ve cezalardan oluştuğu, asıl borçlu şirketten alınamayan kamu alacağının tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu ... ve ... takip numaralı ödeme emirleri ile ... takip numaralı ödeme emrinin 3 ila 7, 11 ila 15, 20, 21, 22 ve 27. satırlarında yer alan kamu alacağına ilişkin hüküm fıkraları yönünden temyiz isteminin reddedilerek değinilen hüküm fıkralarının onanması, ... takip numaralı ödeme emrinin 1, 2, 8, 9, 10, 16 ila 19, 23 ila 26 ve 28. satırlarında yer alan kamu alacağı ile ... ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkraları yönünden ise istemin kabulü ile söz konusu hüküm fıkralarının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma isteminin yerine getirilmesine gerek görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, ... Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinden alınamayan 2009 ila 2012 ve 2016 yıllarına ait muhtelif kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla ... tarih ve ... ila ... takip numaralı ödeme emirleri düzenlenmiştir.
Dava konusu ... takip numaralı ödeme emri içeriği bir kısım kamu alacağı ile ... takip numaralı ödeme emrindeki kamu alacağının tamamı hakkında asıl borçlu şirket adına düzenlenmiş ödeme emirlerinin dava dosyasına sunulmadığı görülmüştür.
Diğer yandan, ... takip numaralı ödeme emriyle istenen kamu alacağının, asıl borçlu şirket tarafından açılan davalarda ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., ..., ..., ..., ..., ...; K:... , ..., ... , ... , ..., ... sayılı kararlar üzerine tanzim edilen (...) nolu ihbarnamelere konu borçlardan kaynaklandığı, E:... , ... , ... sayılı dosyalarda verilen kararlara yöneltilen istinaf istemlerinin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , ...; K:..., ...;... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... E:... sayılı kararlarıyla kesin olarak reddedildiği, E:... , ... , ... sayılı dosyalarda verilen kararlara yöneltilen istinaf istemlerinin reddi üzerine yapılan temyiz başvuruları sonucunda ise Danıştay Üçüncü Dairesinin E:2018/217, 1229, 1258 sayılı dosyalarının oluşturulduğu ve değinilen dosyalarda, davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı yazısıyla, davacının 7326 sayılı Yasadan faydalandığı bildirildiğinden, konusu kalmayan istem hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Kanuni Temsilcilerin Ödevi" başlıklı 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 55. maddesinde, Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, anılan Kanunun 58. maddesinde de, kendilerine ödeme emri tebliğ olunanların, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında itirazda bulunabileceği, hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; ... ve ... takip numaralı ödeme emirleri ile ... takip numaralı ödeme emrinin 3 ila 7, 11 ila 15, 20, 21, 22 ve 27. satırlarında yer alan kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamındaki vergi ve buna bağlı alacaklarda kanuni temsilcilerin 213 sayılı Yasanın 10. maddesine göre takibi gerekmekte olup, bir tüzel kişinin kanuni temsilcisinin sorumlu tutularak, 213 sayılı Kanun'un değinilen hükmü uyarınca takip edilebilmesi için kamu alacağının sorumlu sıfatıyla kendisinden tahsil edileceğinin kanuni temsilciye duyurulmasından önce borcun tüzel kişiye usulüne uygun biçimde tebliğ edilmesi, uyuşmazlık yaratılmak suretiyle ya da uyuşmazlık yaratılmaksızın kesinleşip vadesinde ödenmemiş olması, bu nedenlerle tüzel kişinin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 54, 55 ve müteakip maddeleri uyarınca takip edilmesi ve bütün bunlara rağmen kamu alacağının tüzel kişiliğin mal varlığından tamamen ya da kısmen tahsil edilememiş olması gerekir.
Bu durumda, ... takip numaralı ödeme emrinin 1, 2, 8, 9, 10, 16 ila 19, 23 ila 26 ve 28. satırlarında yer alan kamu alacağı ile ... takip numaralı ödeme emrinde bulunan kamu alacağının asıl borçlu şirketten tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirleri dosyaya sunulmadığından dolayısıyla şirket nezdindeki takibin söz konusu kamu alacağı yönünden usulüne uygun biçimde sonuçlandırılarak kanuni temsilcinin takibi aşamasına gelindiğinden söz edilemeyeceğinden, davacının kanuni temsilci sıfatıyla takibinde hukuka uygunluk görülmemiş olup Vergi Mahkemesi kararının, yazılı gerekçeyle söz konusu ödeme emirleri yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
Dava konusu ... takip numaralı ödeme emriyle istenen kamu alacağının, asıl borçlu şirket tarafından açılan davalarda ... Vergi Mahkemesince verilen kararlar sonucunda düzenlenen (...) nolu ihbarnamelere konu vergi ve cezaları içerdiği söz konusu kararlara yöneltilen istinaf istemlerinin bir kısmının kesin olarak reddine karar verildiği, bir kısmının ise temyiz istemlerine konu edilmesi üzerine Danıştay Üçüncü Dairesinin E:2018/217, 1229, 1258 sayılı dosyalarının oluşturulduğu ve söz konusu dosyalara davalı idare tarafından sunulan, ... tarih ve ... sayılı yazıyla asıl borçlu şirketin 7326 sayılı Yasadan faydalandığı bildirildiğinden, bu başvurunun, ... takip numaralı ödeme emri içeriği alacağın tamamını kapsayıp kapsamadığı araştırılarak ulaşılacak sonuca göre yeniden bir karar verilmek üzere Vergi Mahkemesi kararının, yazılı gerekçeyle söz konusu ödeme emri yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının, ... ve ... takip numaralı ödeme emirleri ile ... takip numaralı ödeme emrinin 3 ila 7, 11 ila 15, 20, 21, 22 ve 27. satırlarında yer alan kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın;... takip numaralı ödeme emrinin 1, 2, 8, 9, 10, 16 ila 19, 23 ila 26 ve 28. satırlarında yer alan kamu alacağı ile ... ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca ...-TL maktu harç alınmasına 12/09/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.