Danıştay 8. Daire 2019/5933 Esas 2022/4662 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5933
Karar No : 2022/4662


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi … Bölüm Başkanlığı Bölümünde 2547 sayılı Kanun'un 50/d maddesi uyarınca araştırma görevlisi kadrosunda görev yapan davacının, yüksek lisans eğitimine ilişkin azami süreyi tamamlayamadığından bahisle kadro ile ilişiğinin 05/12/2015 tarihi itibari ile kesilmesine ilişkin Ziraat Fakültesi Dekanlığı işleminin iptali ve yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … idare Mahkemesi'nin … tarih ve …, K:… sayılı kararıyla; davacının Selçuk Üniversitesinde 05/09/2012 tarihinde yüksek lisans programına başladığı, yukarıda yer verilen mevzuata göre tezli yüksek lisans programını tamamlama süresinin ise azami üç yıl olduğu ve davacının azami olarak öngörülen 3 yıl içerisinde yüksek lisans programını tamamlayamadığı ve yukarıda yer verilen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 50/d maddesine göre de, lisansüstü öğrenim yapan öğrencilerin, kendilerine tahsis edilebilecek burslardan yararlanabilecekleri gibi, her defasında bir yıl için olmak üzere öğretim yardımcılığı kadrolarından birine de atanabileceklerinin hüküm altına alınması karşısında lisansüstü öğrenim yapan öğrencilerin öğretim yardımcılığı kadrosuna lisansüstü öğretim süresi olan üç yıl içinde atanabilecekleri nitekim lisansüstü öğrenimini üç yıl içerinde tamamlamayanların öğrencilik haklarından dahi yararlanamayacakları dolayısıyla davacının araştırma görevlisi olarak atanmasına ilişkin sürede yüksek lisansa başladığı tarihin dikkate alınması gerektiği aksi takdirde davacının araştırma görevlisi olarak atanmasına ilişkin sürenin davacının Harran Üniversitesine 50/d uyarınca araştırma görevlisi olarak atandığı tarihten başlatılmasının Yönetmelikte öngörülen 3 yıllık azami sürenin aşımına neden olacağı anlaşılmakla, yüksek lisans programını azami süre içerisinde tamamlayamayan davacının 2547 sayılı Kanunun 50/d maddesi ile yüksek lisans öğrencilerine tanınan ve yukarıda bahsi geçen derslere/sınavlara katılma, tez hazırlama ile sınırlandırılmış haklar dışında bulunan araştırma görevlisi olma hakkından yararlanmaya devam edemeyeceğinden, davalı idarece davacının araştırma görevlisi süresinin sona erdirilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … idari Dava Dairesince; dava konusu işlemin davacının 2012 yılında başladığı yükseklisans eğitimini halen tamamlayamadığı gerekçesiyle tesis edildiği görülmüş ise de; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na eklenen Geçici 67. maddede yer alan "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan öğrenciler bakımından azami sürelerin hesaplanmasında, daha önceki öğrenim süreleri dikkate alınmaz." hükmünün ÖYP, 2547 sayılı Kanun'un 50/d ve 35. maddeleri kapsamında araştırma görevlisi kadrolarında bulunanların lisansüstü eğitim sürelerinin hesaplanmasında uygulanmamasına ilişkin 29/07/2015 günlü, YÖK Yürütme Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada, İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 26.04.2017 tarih ve YD İtiraz: 2017/231 sayılı kararı ile 12547 sayılı Kanunun Geçici 67. maddesinde düzenlemenin yürürlüğe girdiği 26/11/2014 tarihinde yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan tüm öğrenciler bakımından azami sürelerin hesaplanmasında daha önceki öğrenim sürelerinin dikkate alınmayacağı öngörülmüş olup bu tarihte araştırma görevlisi olan ya da olmayan öğrenciler arasında herhangi bir ayrıma gidilmediği gibi sözkonusu hükmün araştırma görevlilerine uygulanmamasına yönelik bir istisna da Kanunda yer almamaktadır. Bu itibarla 2547 sayılı Kanunun Geçici 67. maddesinin halen ÖYP, 2547 sayılı Kanun'un 50/d ve 35. maddeleri kapsamında araştırma görevlisi kadrolarında bulunanların lisansüstü eğitim sürelerinin hesaplanmasında uygulanmamasına ilişkin dava konusu YÖK Yürütme Kurulu kararının üst norm olan 2547 sayılı Kanuna aykırı olduğu" gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği gözönüne alındığında, davacının Selçuk Üniversitesindeki yükseklisans eğitiminin azami süresinin hesaplanmasında daha önceki öğrenim süreleri dikkate alınmayarak Geçici 67. madde hükmü doğrultusunda bir hesaplama yapılması gerektiği anlaşıldığından, anılan hüküm dikkate alınmaksızın tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu kararın kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptali ile işlemden kaynaklanan parasal ve özlük haklarının dava açma tarihi olan 11/01/2016 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında FETÖ/PDY terör örgütü ile azami eğitim süresinde yüksek lisans eğitimini bitiremediği, dolayısıyla kadrosu ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek, hukuka ve usule aykırı temyize konu Bölge idare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı üniversitede yüksek lisans eğitimi gören ve aynı zamanda 2547 sayılı Kanunun 501d maddesi uyarınca araştırma görevlisi olarak görev yapan davacının, yüksek lisans eğitimini azami sürede bitiremediği gerekçesiyle kadrosu ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 2547 sayılı Kanun'un 3/p maddesinde; öğretim yardımcılarının; yükseköğretim kurumlarında, belirli süreler için görevlendirilen, araştırma görevlileri, uzman çeviriciler ve eğitim-öğretim planlamacıları olarak tanımlandığı; aynı Kanun'un 50. maddesinde; "a. Lisans düzeyinde öğrenim gördükten sonra, yükseköğretim kurumlarında yüksek lisans, doktora ya da tıpta uzmanlık öğrenimi yapmak isteyenler, yükseköğretim kurumlarınca usulüne göre açılacak sınavla ve Üniversitelerarası Kurulca tespit edilecek esaslara göre seçilirler. b. Yükseköğretim kurumları, lisans üstü öğretim konusundaki istekleri karşılamak üzere gerekli planlamayı yapar ve önlemleri alır. d. Lisans üstü öğretim yapan öğrenciler, kendilerine tahsis edilebilecek burslardan yararlanabilecekleri gibi, her defasında bir yıl için olmak üzere öğretim yardımcılığı kadrolarından birine de atanabilirler." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 44. maddesinin (c) fıkrasında 19/11/2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun'un 28. maddesiyle yapılan değişiklik ile, "Öğrenciler, bir yıl süreli yabancı dil hazırlık sınıfı hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın öğrenim süresi iki yıl olan önlisans programlarını azami dört yıl, öğrenim süresi dört yıl olan lisans programlarını azami yedi yıl, öğrenim süresi beş yıl olan lisans programlarını azami sekiz yıl, öğrenim süresi altı yıl olan lisans programlarını azami dokuz yıl içinde tamamlamak zorundadırlar. Hazırlık eğitim süresi azami iki yıldır. Azami süreler içinde katkı payı veya öğrenim ücretinin ödenmemesi ile kayıt yenilenmemesi nedeniyle öğrencilerin ilişikleri kesilmez. Ancak üniversite yetkili kurullarının kararı ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile dört yıl üst üste katkı payı veya öğrenim ücretinin ödenmemesi ile kayıt yenilenmemesi nedeniyle öğrencilerin ilişikleri kesilebilir.
Yatay geçiş ve çift ana dal eğitiminin usul ve esasları ile azami öğrenim süreleri, lisansüstü eğitim usul ve esasları ile öğrenim süreleri Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir." düzenlemesine, 6569 sayılı Kanun'un 32. maddesi ile 2547 sayılı Kanun la eklenen Geçici 67. madde ile; I Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan öğrenciler bakımından azami sürelerin hesaplanmasında, daha önceki öğrenim süreleri dikkate alınmaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nin 7. maddesinde ise "(1)Tezli yüksek lisans programının süresi bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın dört yarıyıl olup, program en çok altı yarıyılda tamamlanır. (2) Dört yarıyıl sonunda öğretim planında yer alan kredili derslerini ve seminer dersini başarıyla tamamlayamayan veya bu süre içerisinde yükseköğretim kurumunun öngördüğü başarı koşullarını/ölçütlerini yerine getiremeyen; azami süreler içerisinde ise tez çalışmasında başarısız olan veya tez savunmasına girmeyen öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişiği kesilir. (3) Yüksek lisans programından süresinden önce mezun olabilecek öğrenciler ile ilgili düzenlemeler senato tarafından kabul edilen yönetmelikle belirlenir." düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
26/11/2014 tarih ve 29187 sayılı Resmi Gazetelde yayımlanarak yürürlüğe giren
6569 sayılı Kanun'un 32. maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na eklenen Geçici 67. maddesinde yer alan "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan öğrenciler bakımından azami sürelerin hesaplanmasında, daha önceki öğrenim süreleri dikkate alınmaz. " hükmünün, halen ÖYP, 50/d ve 2547 sayılı Kanun'un 35. maddesi kapsamındaki araştırma görevlisi kadrolarında bulunanların lisansüstü eğitim sürelerinin hesaplanmasında uygulanmamasına ilişkin 29/07/2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada; idari Dava Daireleri Kurulu'nun 26/04/2017 tarih ve 2017/231 YD İtiraz Nollu kararıyla anılan Yürütme Kurulu Kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş, anılan kararın yerine getirilmesi amacıyla Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 29/07/2015 günlü kararının değiştirilerek, 2547 sayılı Kanunun Geçici 67. maddesinin, 2547 sayılı Kanunun 50. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi kapsamında atanan araştırma görevlileri ile ÖYP kapsamında araştırma görevlisi kadrosunda bulunanların araştırma görevlisi kadrolarında azami bulunma sürelerinin hesaplanmasında uygulanmamasına, bu kapsamda yer alan araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim öğrencilik statülerinin hesaplanmasında ise uygulanmasına karar verilmesine ilişkin Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 10/10/2017 tarihli kararı verilmiş olup; bu kararın iptali istemiyle açılan davada Dairemizin 10/02/2021 tarihli ve E:2017/7164, K:2021/748 sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile YÖK Yürütme Kurulu kararları ve anılan kararlar hakkında verilen yargı kararlarının birlikte değerIendirilmesi neticesinde; 2547 sayılı Kanun'un 50/d maddesi kapsamında, Tıpta Uzmanlık Sınavını kazanan öğrencilerle, yüksek
lisans, sanatta yeterlilik ve doktora öğrencilerinin, öğrenim süreleri ile sınırlı olmak üzere araştırma görevlisi kadrosuna atanabileceği, Lisansüstü Öğrenim Görenlerden Öğretim Yardımcısı Kadrolarına Atanacakların Hak ve Yükümlülükleri ile Tıpta Uzmanlık Öğrencileri Hakkında Yönetmeliğin 10. maddesi gereği, 2547 sayılı Kanunun 50. maddesine göre öğretim yardımcılığı kadrolarına geçici olarak atanıp, yüksek lisans, doktora, sanatta yeterlik ve tıpta uzmanlık öğrenimlerini başarı ile tamamlayarak yüksek lisans, doktora veya sanatta yeterlik diploması veya tıpta uzmanlık belgesi alanların kadro ile ilişkilerinin kendiliğinden kesileceği, Yükseköğretim kurumlarında lisansüstü eğitim yapmak isteyenlerin, 2547 sayılı Kanunun 50/d maddesi ve ÖYP kapsamında, araştırma görevlisi kadrosunda azami bulunma sürelerine ilişkin kurallar koyan düzenlemelerin, araştırma görevlisi kadrolarının amacı dışında uzun sürelerle kullanılmasının engellenerek, kaynaklardan etkin ve verimli şekilde faydalanılması amacı taşıdığı, aksinin kabul edilmesi durumunun bu kapsamdaki araştırma görevlilerinin, lisansüstü eğitimde başarısızlıklarının ödüllendirilmesine yol açacağı anlaşılmaktadır.
Ayrıca; araştırma görevlilerinin, kadrolarında azami bulunma süreleri ile lisansüstü eğitim nedeniyle öğrencilikte azami bulunma sürelerinin farklı şekilde değerlendirilmesi gerekmekte olup; 2547 sayılı Kanunun 50/d maddesi ve ÖYP kapsamında atanan araştırma görevlilerinin, lisansüstü eğitim öğrencilik statülerinin hesaplanmasında Geçici 67. maddeden yararlanmalarını engelleyen ya da sınırlandıran bir düzenleme bulunmadığı da kabul edilmelidir.
Bu durumda; 2547 sayılı Geçici 67. maddesinde, yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan öğrenciler bakımından azami sürelerin hesaplanması için öngörülen bir düzenleme olup, araştırma görevlisi kadrolarında azami bulunma sürelerinin hesaplanmasında uygulanması mümkün değildir. Dolayısıyla azami süre içinde doktora eğitimini tamamlayamayan davacının kadrosu ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki Mahkeme kararına yönelik istinaf isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi .. İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 13/09/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.