Esas No: 2019/4839
Karar No: 2022/3147
Karar Tarihi: 13.09.2022
Danıştay 3. Daire 2019/4839 Esas 2022/3147 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2019/4839 E. , 2022/3147 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/4839
Karar No : 2022/3147
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
İSTEMİN KONUSU: .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına davalı idarece yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle değinilen faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2010 yılının Ocak ila Nisan, Temmuz, Eylül ila Kasım dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ... Gayrimenkul Emlak İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ... Metal Ürünleri Hafriyat ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamaların düzenledikleri faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığını gösterdiği, ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,Tasfiye Halinde ... Sac Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde ... Yapı Taahhüt ve Demir Çelik Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerin ise düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığını kanıtlayıcı mahiyette olmadığı, somut bir saptama olmaksızın kesilen özel usulsüzlük cezasının da hukuka uygun düşmediği gerekçesiyle tarhiyat azaltılmış, özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacının söz konusu dönemde indirimlerine konu ettiği faturaların sahte olduğu hususu mevcut vergi inceleme raporu ve dayanağı vergi tekniği raporuyla ortaya konulduğundan yapılan tarhiyat ve kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı adına, 2010 yılında emtia alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle dava konusu tarhiyatın yapıldığı ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince özel usulsüzlük cezası kesildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. fıkrasında verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde ... Sac Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı bir başka mükellefe düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatının kaldırılmasına ilişkin .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının ilgili hüküm fıkrasının, Danıştay Üçüncü Dairesinin 16/10/2019 tarih ve E:2016/3007, K:2019/5662 sayılı kararıyla onandığı anlaşıldığından Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle tarhiyatın değinilen mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddi sonucu itibariyle hukuka aykırı düşmemiştir.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde ... Yapı Taahhüt ve Demir Çelik Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı bir başka mükellefe düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin de reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatına ilişkin .... Vergi Mahkemesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararının, sözü edilen mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının Danıştay Üçüncü Dairesinin 27/09/2018 tarih E:2016/15810, K:2018/4740 sayılı kararıyla, bu şirketin tanzim ettiği faturaların gerçeği yansıtmadığı gerekçesiyle bozulması üzerine söz konusu bozma kararına uyulmak suretiyle verilen .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı davanın reddine ilişkin kararın da temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşıldığından, Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle tarhiyatın, anılan mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddi ise hukuka uygun düşmemiştir.
Öte yandan, bozma üzerine verilecek kararda özel usulsüzlük cezasının, Tasfiye Halinde ... Yapı Taahhüt ve Demir Çelik Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalar yönünden yeniden değerlendirilmesi gerektiği tabiidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesi, fatura veya benzeri belge verilmemesi, alınmaması ve diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmamasına ilişkin özel usulsüzlükler ve cezalarını düzenlemektedir. Değinilen maddede öngörülen bu düzenleme ile mükelleflerin vergilendirme işlemlerinin kayıt ve belge düzenine uygun yürütülmesinin sağlanması amaçlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. fıkrası uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının,... Gayrimenkul Emlak İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ... Metal Ürünleri Hafriyat ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden harcamaların sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla belgelendirilmesi, değinilen yasal düzenlemede özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediğinden, ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Tasfiye Halinde ... Sac Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmının ise dayanağı kalmadığından, Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle kaldırılması yolundaki hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu tarhiyat ve özel usulsüzlük cezasının, Tasfiye Halinde ... Yapı Taahhüt ve Demir Çelik Sanayi Ticaret Limited Şirketinden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen reddine,
4. Kararın; dava konusu tarhiyatın, ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
5. Kararın; dava konusu tarhiyatın, Tasfiye Halinde ... Sac Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezasının ... Gayrimenkul Emlak İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, ... Metal Ürünleri Hafriyat ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Tasfiye Halinde ... Sac Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN İSE REDDİNE, 13/09/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemli hakkında, faturaların temin edildiği ... Mermercilik İnşaat Elektrik Nakliyat ve Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.