Danıştay 13. Daire 2022/3186 Esas 2022/3115 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/3186
Karar No:2022/3115

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLLERİ : I. Hukuk Müşaviri. …
Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Başkanlığı'ca 21/03/2022 tarihinde kapalı zarf usulüyle yapılan … Başkanlığı Banka Maaş Anlaşma İhalesi"nin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; … tarih ve … sayılı Başkanlık Oluru ile 21/03/2022 tarihinde uyuşmazlık konusu ihalenin yapılmasına karar verildiği, anılan tarihte yapılacak olan ihale için hazırlanan Teknik Şartname'nin 6 katılım bankasına davet mektubu ile birlikte gönderildiği, ihalede 2. teklif alımına yalnızca Ziraat Katılım ile Kuveyt Türk Katılım Bankalarının iştirak ettiği, 21/03/2022 tarihli ihale komisyonu kararıyla, EK-1, EK-4, EK-5, EK-6, EK-7 sayılı listelerin Ziraat Katılım Bankası'na, EK-2, EK-3, EK-8, EK-9, EK-10, EK-11, EK-12 sayılı listelerin ise Kuveyt Türk Katılım Bankası'na ihale edilmesine karar verildiği, ihtiyaçların en iyi şekilde ve en uygun şartlarla karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanmasının esas olması gerekmekte iken ihaleye sadece 4 bankanın katıldığı, 2. teklif alımına yalnızca Ziraat Katılım ile Kuveyt Türk Katılım Bankalarının iştirak ettiği, dolayısıyla yeterli rekabet şartları oluşmadığı anlaşılan söz konusu ihaleye ilişkin dava konusu ihale komisyonu kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi'ne uygun şekilde ihale komisyonunun oluşturulduğu, anılan Genelgede ihaleye davet edilen bankaların katılımını sınırlayan bir düzenlemeye ver verilmediği, ihalede açıklık ve rekabetin sağlandığı, merkez ve taşra personelinin menfaatlerinin korunmasına ayrıca özen gösterildiği, Kurum tarafından daha önceki tarihlerde yapılan maaş protokolleri ile taşra personeline yerine göre yıllık 150 ila 300 TL arasında değişen promosyon ödemelerinin yapıldığı, bu adaletsizliğin önüne geçilmesi için taşra teşkilatında görevli personelin hakkını temin etmek adına, Başkanlık merkez teşkilatı ile taşra teşkilatının birlikte ihale edildiği, taşrada görevli personelin almış olduğu promosyon ödemelerinde geçmiş yıllara nazaran kişi başı 2.500,00-TL tutarında bir iyileşme meydana geldiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi uyarınca davalı idarenin taşra teşkilatını kapsayacak şekilde banka maaş anlaşma ihalesini yapma yetkisinin bulunmadığı, taşra teşkilatında merkezdeki üst yönetici tarafından değil, birimlerin bağlı bulunduğu bir üst amir tarafından maaş protokolünün imzalanacağı, dava konusu ihalede bu usule uyulmamakla birlikte yeterli rekabet şartlarının da sağlanamadığı, 2. teklif alımına sadece iki bankanın katıldığı, ihalenin ilgili mevzuata aykırı olarak yapıldığı, temyize konu Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… Başkanlığı tarafından 21/03/2022 tarihinde kapalı zarf usulü ile yapılan … Başkanlığı Banka Maaş Anlaşma İhalesi"ne, 18/03/2022 tarihli davet mektupları ile 6 adet katılım bankası davet edilmiş, ihaleye 4 istekli teklif vermiştir.
İsteklilerden, idarece hazırlanan EK-1 ile EK-12 arasında belirtilen (EK-12 dahil) Merkez, İl, İlçe, Dini Yüksek İhtisas ve Eğitim Merkezi Müdürlükleri personellerine yönelik olarak teklifler alınmış, 21/03/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla, EK-1, EK-4, EK-5, EK-6, EK-7 için en avantajlı teklif sahibi aylık 80,00-TL bedelle Ziraat Katılım Finans Kurumu; EK-2, EK-3, EK-8, EK-9, EK-10, EK-11, EK-12 için en avantajlı teklif sahibi aylık 80,00-TL bedelle Kuveyt Türk Katılım Finans Kurumu olarak belirlenmiştir.
Anılan ihale komisyonu kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 164. maddesinde, Kanun kapsamındaki personele çeşitli adlar altında yapılan ayni ve nakdi nitelikteki tüm ödemelerle ilgili esas ve usulleri belirlenmesi, tahakkuk ve ödenmesine karar verilmesi, her türlü özlük haklarının ve tahakkuk işlemlerinin belli merkezlerden yapılabilmesi ve ödemelerin bankacılık sistemi aracılığı ile gerçekleştirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması hususunda Maliye Bakanlığı'nın yetkili olduğu kurala bağlanmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 11. maddesinde, “Bakanlıklarda ve diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye başkanı üst yöneticidir.; “Harcama yetkisi ve yetkilisi” başlıklı 31. maddesinde ise, “Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir. Ancak, teşkilât yapısı ve personel durumu gibi nedenlerle harcama yetkililerinin belirlenmesinde güçlük bulunan idareler ile bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırılmayan idarelerde harcama yetkisi, üst yönetici veya üst yöneticinin belirleyeceği kişiler tarafından; mahallî idarelerde İçişleri Bakanlığı'nın veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın, diğer idarelerde ise Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine yürütülebilir.” kuralı yer almıştır.
20/02/2004 tarih ve 25379 Mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğinin (Sıra No:6) "Tahakkuk Dairelerince Yapılacak İşlemler" bölümünün 2. maddesinde, "İlgili tahakkuk dairesi, banka şubesinin kurum ya da kuruluşa yakınlığı, lokal genişliği, personel, makine ve ekipman imkânları, işlem hacmi, otomasyon uygulamasına geçip geçmediği, otomatik para çekme makineleri (ATM) vasıtasıyla para çekme imkânı sağlaması gibi hususları dikkate alarak aylıkların hangi banka ve şubeden ödeneceğini belirleyecektir..."; 3. maddesinde de, "Yukarıda açıklandığı şekilde belirlenecek banka şubesi ile aylıkların zamanında ödenmesini sağlayan ve bunun için gerekli şartlar ve alınacak tedbirler ile bu Tebliğde belirtilen esasları içerecek şekilde bir protokol yapılacaktır..." düzenlemesine yer verilmiştir.
20/07/2007 tarihli ve 26588 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Banka Promosyonları" konulu 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi'nin 1. maddesinde, "Kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinin Maliye Bakanlığı Muhasabat Genel Müdürlüğü'nün (6) Sıra No'lu Tebliği'nde belirtilen esas ve usuller çerçevesinde bankalar vasıtasıyla ödenmesine devam edilecektir."; 2. maddesinde, "Aylık ve ücretlerin hangi banka aracılığı ile ödeneceği, oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından istekli bankalardan teklif alınmak suretiyle tespit edilecektir. Komisyon, kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili biriminin harcama yetkilisinin başkanlığında söz konusu birimde görev yapan toplam personelin en az %10’unun sendikalı olması hâlinde yetkili sendikadan bir üye ile merkez teşkilatında üst yönetici; taşra teşkilatında ise o birimin bağlı bulunduğu bir üst amir tarafından ilgili birimde görev yapanlar arasından seçilecek bir üyeden oluşacaktır. Yetkili sendikadan üye bulunmadığı durumlarda üçüncü üye ilgili birimde görev yapan personel arasından harcama yetkilisi tarafından seçilecektir. Protokol, komisyon tarafından belirlenen banka ile harcama yetkilisi tarafından imzalanacaktır. Birden fazla birimin aylık ve ücretlerinin birlikte ödenmesi talebinde bulunmaları hâlinde merkezde üst yönetici, taşrada ise söz konusu birimlerin bağlı bulunduğu bir üst amir tarafından görevlendirilecek ilgili harcama yetkililerinden birinin başkanlığında oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından aylık ve ücretlerin ödeneceği banka yukarıdaki esaslara göre tespit edilecektir. Bu şekilde oluşturulacak komisyona ilgili birimlerdeki yetkili sendikalardan bu birimlerin tamamı itibarıyla en fazla üyeye sahip olan sendikadan üye alınacaktır." kuralına; 10/08/2010 tarih ve 27668 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2010/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile değişik 4. maddesinde, "Banka tarafından verilecek promosyon miktarının tamamı personele dağıtılacaktır." kuralına; 05/08/2008 tarih ve 26958 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2008/18 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile değişik 5. maddesinde ise, "Dağıtılacak promosyonlar, ilgili banka tarafından personel adına açılan hesaba aktarılmak suretiyle ödenecektir.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kuralların değerlendirilmesinden, kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinin hangi banka aracılığı ile ödeneceğinin üç kişilik bir komisyon tarafından istekli bankalardan teklif alınmak suretiyle tespit edileceği, idarenin merkez ve taşra birimlerinde uygulanacak biçimde tek sözleşme yapılabileceği, birden fazla birimin aylık ve ücretlerinin birlikte ödenmesi söz konusu olduğunda komisyonun, üst yönetici tarafından görevlendirilecek harcama yetkililerinden birinin başkanlığında ve yetkili sendika temsilcisinin de katılımıyla oluşturulacağı, bankanın seçimi konusunda komisyonun takdir yetkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, Diyanet İşleri Başkanlığı'nca 21/03/2022 tarihinde kapalı zarf usulü ile yapılan ''Diyanet İşleri Başkanlığı Banka Maaş Anlaşma İhalesi"ne, 18/03/2022 tarihli davet mektupları ile 6 katılım bankasının davet edildiği, ihaleye 4 bankanın teklif verdiği, 2. teklif alımına Ziraat Katılım Bankası ve Kuveyt Türk Katılım Bankası'nın iştirak ettiği, isteklilerden, idarece hazırlanan EK-1 ile EK-12 arasında belirtilen (EK-12 dahil) Merkez, İl, İlçe, Dini Yüksek İhtisas ve Eğitim Merkezi Müdürlükleri personeline yönelik olarak tekliflerin alındığı, 21/03/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla, EK-1, EK-4, EK-5, EK-6, EK-7 için en avantajlı teklif sahibinin aylık 80,00-TL bedelle Ziraat Katılım Bankası'nın; EK-2, EK-3, EK-8, EK-9, EK-10, EK-11, EK-12 için en avantajlı teklif sahibinin aylık 80,00-TL bedelle Kuveyt Türk Katılım Bankası'nın belirlendiği, anılan ihale komisyonu kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı görülmüştür.
Temyize konu Mahkeme kararında her ne kadar "... ihaleye sadece 4 bankanın katıldığı, 2. teklif alımına yalnızca Ziraat Katılım ile Kuveyt Türk Katılım Bankalarının iştirak ettiği, dolayısıyla yeterli rekabet şartları oluşmadığı"ndan bahisle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de davalı idare tarafından usulüne uygun olarak ihale komisyonunun oluşturulduğu, ihaleye davet edilen 6 bankadan 4'ünün ihaleye teklif verdiği, bu hâliyle ihalede rekabetin sağlandığı, 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi'ne uygun olarak istekli bankalardan teklif alınmak suretiyle, en avantajlı teklif sahiplerinin belirlenmesi sonucunda ihalenin sonuçlandırıldığı, komisyonun takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun kullanmadığına ilişkin herhangi bir tespitin de bulunmadığı görülmektedir.
Bu itibarla, davalı idarenin üst yöneticisi olan Başkan Yardımcısı Oluru ile ve ilgili mevzuat çerçevesinde oluşturulan komisyon tarafından, önceden belirlenen ve duyurulan tarihte yeterli katılım sağlanarak gerçekleştirilen ihale sonucunda alınan dava konusu ihale komisyonu kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. Kullanılmayan …-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
7. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara iadesine,
8. Davalı idare harçtan muaf kurumlar arasında yer aldığından, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi uyarınca temyiz aşamasında tahsil edilmeyen …-TL temyiz harcının davacıdan tahsil edilerek Hazine'ye irat kaydedilmesine, gereği için Mahkemece ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
9. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
10. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.