Esas No: 2021/1347
Karar No: 2022/989
Karar Tarihi: 14.09.2022
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 2021/1347 Esas 2022/989 Karar Sayılı İlamı
DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2021/1347 E. , 2022/989 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1347
Karar No : 2022/989
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Serbest muhasebeci mali müşavir olan davacı adına, elektronik ortamda beyannamelerini verdiği ... Turizm Organizasyon ve Animasyon Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinin 2008 yılının muhtelif dönemlerine ilişkin kurumlar vergisi, katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, gecikme faizinden oluşan borçlarının tahsili amacıyla müştereken ve müteselsilen sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve …, …, …, … ve … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde öngörülen sorumluluk, beyannameleri imzalayan muhasebecilerin, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından kaynaklanmaktadır.
Bu durumda, meslek mensuplarının sorumlulukları imzaladıkları beyannamelerde ya da tasdik ettikleri raporlarda yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkacak vergi ve cezalara ilişkin olup davacının sahte fatura kullanılması nedeniyle herhangi bir maddi menfaati tespit edilemediğinden mükellef tarafından kullanılan sahte faturalar nedeniyle haksız indirilen ve ziyaa uğratılan vergiden davacının sorumlu tutulması mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla mali müşavir olan davacının sorumlu tutulması hukuken mümkün bulunmadığından, adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuki isabet görülmemiştir.
Mahkeme bu gerekçeyle, ödeme emirlerini iptal etmiştir.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesinin 18/02/2019 tarih ve E:2015/6219, K:2019/1084 sayılı kararı:
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 1 ve 2. maddeleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesi ve bu maddenin verdiği yetkiye dayanılarak Maliye Bakanlığınca yayımlanan (4) Sıra No'lu Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanması Hakkında Genel Tebliğ'deki düzenlemelere değinilmiştir.
Olayda, davacının resmi olarak muhasebecisi olduğu mükellefin defterlerinin davacı tarafından değil de bir başkası tarafından fiilen tutulması, şirket yetkilisinin sahte faturalarla ilgili bilgisinin olmadığını beyan etmesine karşılık bu faturaların davacı tarafından, fiilen defterleri tutan kişide olduğunun ifade edilmesi ve faturaların incelemeye ibraz edilmemiş olması hususları birlikte dikkate alındığında, davacının, muhasebe işlemlerini resmi olarak yürüttüğü mükellefle ilgili olarak mesleki özen ve sorumluluğunu göstermediği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu nedenle ödeme emirlerinin iptali yolundaki Vergi Mahkemesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Daire bu gerekçeyle mahkeme kararını bozmuş, davacının karar düzeltme istemini de reddetmiştir.
... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Mahkeme, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesi ile (4) Sıra No'lu Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanması Hakkında Genel Tebliğ uyarınca müteselsilen sorumlu sıfatıyla takip edilen davacının, gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmayan faturaları, mükellefin yasal defterlerine kaydederek beyannamelerine dahil ettiği tespit edildiğinden, adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek aksi yöndeki ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: 213 sayılı Kanun'un mükerrer 227. maddesinde meslek mensuplarının sorumluluğunun vesikaların doğru olarak kaydedilmesi ve kayıtların doğru olarak beyannamelere intikal ettirilmesiyle sınırlı olduğu bu nedenle muhasebe hizmeti verdiği mükellefin eyleminden sorumlu olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Vergi inceleme raporunda, asıl amme borçlusu adına, … Seyahat Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalar arasında yer alan, ... tarih ve ... sıra numaralı faturanın yevmiye defterine mükerrer olarak kaydedildiği tespit edilmiştir. Söz konusu mükerrer kayıt yönünden herhangi bir düzeltme kaydının yapılmadığı görülen olayda değinilen mükerrer kayıt davacının sorumluluğunu gerektirecek niteliktedir. Bu nedenle ısrar kararının, ödeme emirlerinin, mükellefe ait yevmiye defterine 214 numaralı madde ile yapılan kayıttan kaynaklanan vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizine ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasının bozulması; kararın diğer hüküm fıkralarına yöneltilen temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Serbest muhasebeci mali müşavir olan davacının, muhasebe hizmeti verdiği … Organizasyon ve Animasyon Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunda, değinilen şirketin, yasal defterine kaydettiği bir kısım faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayalı olmadığı tespit edilmiştir.
Vergi inceleme raporu ve eki tutanakta, asıl amme borçlusu adına, … Seyahat Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalar arasında yer alan, … tarih ve … sıra numaralı faturanın mükellefe ait yevmiye defterinin hem 213 numaralı maddesiyle hem de 214 numaralı maddesiyle kaydedildiği dolayısıyla aynı faturanın yasal deftere mükerrer olarak kaydedildiği saptanılmıştır. Diğer taraftan, anılan tespite ilişkin olarak davacının ifadesine başvurulmuş, davacı tarafından "Bu kayıtları ben gerçekleştirmedim. Muhasebe bürosunda- personel çalışıyordu. Bilerek mükerrer kayıt yapıldığını düşünmüyorum. Sehven yapılmış olabilir." şeklinde beyanda bulunulmuştur.
Bu tespitlerden hareketle mükellef adına salınan vergi ve kesilen cezalar ile vergi tutarı üzerinden hesaplanan gecikme faizinden, müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğundan hareketle davacı adına ödeme emirleri düzenlenmiş ve tebliğ edilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde, vergi beyannamelerinin 3568 sayılı Kanun'a göre yetki almış serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirler tarafından da imzalanması mecburiyetini getirme, bu mecburiyeti beyanname çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatma ve söz konusu uygulamalara ilişkin usul ve esasları belirleme hususlarında Maliye Bakanlığına yetki verilmiş, bu suretle beyannameyi imzalayan meslek mensuplarının, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
I- Kararın dava konusu ödeme emirlerinin, … tarih ve … sıra numaralı faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla mükerrer olarak kaydedilmesinden kaynaklanan kısmı dışındaki kamu alacağı yönünden iptali yolundaki hüküm fıkrasına yöneltilen temyiz istemi hakkındaki inceleme:
Israr kararının anılan hüküm fıkrası, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın değinilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
II- Kararın dava konusu ödeme emirlerinin, … tarih ve … sıra numaralı faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla mükerrer olarak kaydedilmesinden kaynaklanan kamu alacağı yönünden iptali yolundaki hüküm fıkrasına yöneltilen temyiz istemi hakkındaki inceleme:
Serbest muhasebeci mali müşavirlerin görevleri gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin, genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kâr, zarar tablosu ve beyannameleri ile ilgili diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmaktır. Bu görevlerinden dolayı meslek mensuplarının sorumluluğu imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygunluğuyla sınırlı olup meslek mensupları, mükellef tarafından kendilerine ibraz edilen belgelerin, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile genel muhasebe kurallarına uygun ve doğru olarak kanuni defterlere kaydedilmesinden ve mali tablolara aktarılmasından sorumludurlar. Yasal defterlere kaydedilmesi gereken muamelelerin dayanağı belgelerin muhasebe usul ve esaslarına aykırı olarak defter ve kayıtlara mükerrer biçimde intikal ettirilmesi meslek mensuplarının mali sorumluluğunun kapsamı içerisindedir.
Davacı tarafından … tarih ve … sıra numaralı faturanın, mükellefe ait yevmiye defterine mükerrer olarak kaydedilmesi ve beyannameye dahil edilmesi davacının mali sorumluluğunu gerektirecek niteliktedir.
Dolayısıyla davacının, değinilen faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla mükerrer olarak kaydedilmesinden kaynaklanan vergi, ceza ve gecikme faizinden, 213 sayılı Kanun'un mükerrer 227. maddesi uyarınca müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, ısrar kararının, dava konusu ödeme emirlerinin anılan faturanın mükellefin yasal defterine mükerrer olarak kaydedilmesinden kaynaklanan kamu alacağına ilişkin kısmının iptali yolunda verilen hüküm fıkrasının bozulması gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin kısmen KABULÜNE oybirliğiyle, kısmen REDDİNE oyçokluğuyla,
2- ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, ödeme emirlerinin, … tarih ve … sıra numaralı faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla kaydedilmesinden kaynaklanan kamu alacağına ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3- Temyize konu kararın, ödeme emirlerinin, … tarih ve … sıra numaralı faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla kaydedilmesinden kaynaklanan kamu alacağı dışındaki kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
4- Yeniden verilecek kararda karşılanacağından, yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2022 tarihinde karar verildi.
X - KARŞI OY:
Israr kararının, ödeme emirlerinin, … tarih ve … sıra numaralı faturanın yevmiye defterine … tarih ve … madde numarasıyla kaydedilmesinden kaynaklanan kamu alacağı dışındaki kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının, Danıştay Üçüncü Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği oyu ile karara bu yönden katılmıyoruz.