Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/8742 Esas 2022/16546 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve davacı idare adına tescili istenmiştir. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, davalılar vekilince yapılan istinaf başvurusu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince esastan reddedilmiştir. Bu karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda, taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin detayların netleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Kamulaştırmadan arta kalan kısımdaki değer kaybının %50 oranını geçmesi halinde, davalıya %50 oranında değer kaybı ile yetinip yetinemeyeceği sorularak, sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Taşınmaz üzerindeki yapının arta kalan alanda kalıp kalmadığı, arta kalanda kalıyorsa da kamulaştırma nedeniyle kullanımında herhangi bir kısıtlama olup olmadığı hususunda ek rapor alınması gerekmektedir. Bu sebeple, Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararı bozulmuştur. Kararda belirtilen kanun maddeleri şunlardır: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10.,11/1-g ve 11/1-h maddeleri,6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1, HMK'nın 371. ve 373/1. maddeleri.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

İLK DERECE
MAHKEMESİ : Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalılar vekilince yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiş olup, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan nedenlerle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/62 Esas, 2021/378 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, arsa niteliğindeki Kocaeli İli, Darıca İlçesi, Darıca Ş. Mahallesi 723 ada 23 parsel sayılı taşınmazın zeminine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gibi, üzerindeki yapıya ise aynı Kanun'un 11/1-h maddesi uyarınca resmî birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;

1-Dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığının 27.01.2016 tarih ve 274 sayılı encümen kararında taşınmazın kısmen kamulaştırılmasına karar verildiği, 04.10.2017 tarihli kıymet takdir komisyonu raporunda ise taşınmazın tamamının kamulaştırılan alan içinde kaldığının anlaşılması karşısında, kamulaştırılan alanın çelişkiye mahal vermeyecek şekilde tespiti yönünden kamulaştırma krokisi getirtilip zemine uygunlamak suretiyle fen bilirkişisinden ek rapor alındıktan sonra, kısmen kamulaştırma olduğunun tespiti halinde;
Kısmî olarak yapılan kamulaştırmalarda kamulaştırmadan arta kalan kısımdaki değer kaybının % 50 oranını geçmesi halinde, davalıya % 50 oranında değer kaybı ile yetinip yetinemeyeceği sorularak, yetindiği takdirde bu miktara göre hüküm kurulması, yetinmediği takdirde davacı idareye bu alanın bedelinin tamamını ödemek suretiyle bu kısmın mülkiyet hakkını kazanma imkânı sağlanması ve talebi halinde taşınmaz bedelinin tamamına hükmedilmesi, aksi halde % 50 değer azalış oranına göre karar verilmesi gerektiği gözetilerek, taraflara yukarıda açıklanan hususlarda beyanda bulunmaları için mehil verilip, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden, yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi,
2-Taşınmaz üzerindeki yapının arta kalan alanda kalıp kalmadığı, arta kalanda kalıyor ise de kamulaştırma nedeniyle kullanımında herhangi bir kısıtlama olup olmayacağı hususunda ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/62 Esas, 2021/378 Karar sayılı hükmünün yukarıda açıklanan gerekçelerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 21.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.