Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/5761 Esas 2022/16492 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi


İLK DERECE
MAHKEMESİ : Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davalı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -

Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince hükmün gerekçesi değiştirilerek 6100 sayılı Kanun'un 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiş olup, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra, Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/5 Esas, 2020/240 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
1-Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun geçici 6. maddesinin 1. fıkrası ile "09/10/1956 tarihi ile 04/11/1983 tarihi arasında” fiilen kamulaştırmasız el atılan taşınmazlara ilişkin açılacak davalarda dava açılmadan önce uzlaşma usulünün uygulanmasının dava şartı olarak düzenlendiği; dava konusu Malatya İli, Battalgazi İlçesi, Uçbağlar Mahallesi 443 ada 749 ve 973 parsel sayılı taşınmazlara 1976 tarihinde el atıldığı anlaşılmıştır. 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihi arasında el atılan taşınmazlar için 6487 sayılı Kanun'un yayımlanmasından sonra açılan davalarda uzlaşma dava şartı olarak kabul edilmekte olup, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davanın kanun maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra 03.01.2020 tarihinde açıldığı anlaşıldığından, mahkemece dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi,
Kabule göre ise;
2-Kamulaştırmasız el atma davalarına da uygulanan 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Kanun ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesinin 1. ve 2. fıkrasında "Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması halinde taşınmazın dava tarihindeki değeri taşınmazın el koyma tarihindeki nitelikleri esas alınmak ve bu Kanunun 11 inci ve 12 nci maddelerine göre hesaplanmak suretiyle tespit edilir." hükmü öngörülmüştür.
Taşınmazlara 1976 tarihinde el atıldığına göre, bu tarih itibarıyla 1/1000 ölçekli uygulama imar planı içinde bulunup bulunmadığı araştırılarak, plan içinde değilse belediye veya mücavir alan sınırları içinde olmakla beraber belediye ve altyapı hizmetlerinden (yol, su, elektrik, çöp toplama, kanalizasyon, aydınlatma vd. gibi) yararlanıp yararlanmadığının, özellikle etrafının meskûn olup olmadığının araştırılarak niteliği tespit edildikten sonra sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, eksik incelemeyle arsa olarak kabul edilerek bedel belirlenmesi,
3-Dosyada bulunan kanıt ve belgelere göre, dava konusu taşınmaza davalı idarece 04.11.1983 tarihinden önce el atıldığı anlaşıldığından, maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken asıl ve birleştirilen dava yönünden nispi vekalet ücretine hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/5 Esas, 2020/240 Karar sayılı hükmünün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 21.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.