Danıştay 3. Daire 2019/1794 Esas 2022/3322 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1794
Karar No : 2022/3322

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) ...
VEKİLİ: Av. ...
2- (DAVALI) ... Vergi Dairesi Müdürlüğü

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, asıl borçlu ... Mühendislik Doğalgaz Müteahhitlik İnşaat Taşıma Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınamayan 2015 yılının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla şirket ortağı sıfatıyla düzenlenen ... tarih ve ... ile ... takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan ... plaka /tutanak numaralı kamu alacağı için Mahkemelerince verilen ara kararı üzerine söz konusu kamu alacağı için asıl borçlu şirket adına ödeme emri düzenlendiği ancak bahsi geçen şirkete henüz tebliğ edilmediği bildirildiğinden anılan amme alacağı yönünden usulüne uygun biçimde tebliğ edilerek kesinleştirilmiş bir kamu alacağının varlığından söz edilemeyeceği, 12/10/2015 tarihli pay devri sözleşmesiyle şirketteki tüm hisselerini devreden ve 26/10/2015 tarih ve 8933 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen 13/10/2015 tarihli ortaklar kurulu kararıyla şirket ortaklığı sona eren davacının, Ekim-Aralık 2015 dönemi gelir (stopaj) vergisi, ve ferileri ile Ekim 2015 dönemine ait vergi borcuna ilişkin olarak gerek vergi beyannamelerinin verilmesi gereken tarihlerde ne de söz konusu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin vade tarihlerinde şirket ortaklığı olmadığından ve hisselerini devrettiği tarihten sonraki dönemlere isabet eden ve kendisinden sonraki kanuni temsilcinin fiilinden doğan vergi borçlarından 'şirket ortağı' sıfatıyla sorumluluğu bulunmadığından ... takip numaralı ödeme emrinin diğer kısmının da hukuka uygun düşmediği, ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin, asıl borçlu şirketin Ekim 2015 dönemine ait katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi borçlarını içerdiği, maddi ve hukuki dayanağının ise asıl borçlu şirketin anılan dönemde haksız olarak aldığı katma değer vergisi iadesine ilişkin olduğu ancak asıl borçlu şirket adına tanzim edilen raporda haksız katma değer vergisi iadesine konu edilen faturaların 19/10/2015, 20/10/2015 ve 21/10/2015 tarihlerinde düzenlendiği yani davacının şirketteki tüm hisselerini devrederek ortaklıktan ayrıldığı tarihten sonraki tarihlere isabet eden kamu alacağından şirket ortağı sıfatıyla sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle ödeme emirleri iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, dava konusu ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emri içeriği kurumlar vergisi, (gelir stopaj) vergisi ve gecikme zammının, hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihinden sonra doğan kısımları ile beyan üzerine doğan amme alacağına yönelik kısımlarının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu, kararın değinilen hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Limited şirket ortağı olarak ticaret siciline tescil ve ilan edilmiş kişinin, herhangi bir sebeple ortaklığının sona ermesinin, tescil edilip Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilinceye kadar üçüncü şahıslar nezdinde hukuki sonuç doğurmayacağı açık olup, şirket ortaklığı sıfatının ilan tarihinde sona erdiği, bu durumda davacının hisse devrine ilişkin karar 26/10/2015 tarihinde ilan edildiğinden, bu tarihe kadar doğan kamu alacaklarından, davacı, herhangi bir kusuru aranmaksızın, hissesi oranında sorumlu tutulabileceği, asıl borçlu şirket adına yapılan cebri takip işlemlerinin usulüne uygun biçimde tamamlandığı ve bu işlemler sonucunda kamu alacağının şirketten tahsil edilemediği açık olduğundan, ... tarih ve ... takip dosya numaralı ödeme emrine konu kurumlar vergisi, gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihine kadar doğan kısımları ile asıl borçlu şirketin kullandığı 19/10/2015, 20/10/2015 ve 21/10/2015 tarihli sahte faturalar sebebiyle haksız yere iade edilen katma değer vergisinin geri alınması amacıyla düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrine konu borçlardan davacının sorumlu olduğu gerekçesiyle Vergi Mahkemesi kararının, ... tarih ve ... takip dosya numaralı ödeme emrine konu kurumlar vergisi, gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihine kadar doğan kısımları ile ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen istinaf başvurusu kabul edilerek sözü edilen hüküm fıkraları kaldırıldıktan sonra değinilen kısımlar yönünden dava reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, 12/10/2015 tarihli hisse devir sözleşmesi ile hisselerini devrettiği, dava konusu ... takip numaralı ödeme emrine konu alacağının asıl borçlu şirket adına düzenlenen 03/02/2017 tarihli vergi tekniği raporundaki tespitlere dayandığı, söz konusu raporda 19/10/2015, 20/10/2015 ve 21/10/2015 tarihli faturalardan kaynaklanan katma değer vergisinin yeminli mali müşavir raporu ile haksız şekilde alındığının belirlendiği, bu faturaları kullanmadığı, asıl borçlu şirketin rapora konu faaliyetinin ortak olduğu döneme rastlamadığı, hissesini devrettiği şahsın bu tarihten sonra düzenlenen faturalar ile 23/10/2015 tarihinden gerçekleşen ihracat ile haksız katma değer vergisi iadesi aldığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, 6183 sayılı Kanun’un 35. maddesinin 3. fıkrası gereğince amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahısların amme alacağının ödenmesinden 1. fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu olduğu, gelir (stopaj), kurum (stopaj), katma değer vergilerinde vergilerin vergilendirme dönemi aylık olduğundan limited şirket ortak ve temsilcilerinin sorumluluklarının aylık, kurumlar vergisi ve gelir vergisi gibi vergilerin vergilendirme dönemi yıllık olduğundan sorumluluklarının yıllık olarak dikkate alınacağı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Davacı temyiz isteminin kısmen reddi, davalı idare temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
11/07/2012 tarihinde kurulan şirketin kurucu ortaklarından olan davacının, 26/10/2015 tarih ve 8933 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilân edilen 12/10/2015 tarihli ortaklar kurulu kararına göre noterlikçe düzenlenen ... tarih ve ... yevmiye sayılı hisse devri sözleşmesi ile hisselerinin tamamını devrederek şirket ortaklığından ayrıldığı, asıl borçlu ... Mühendislik Doğalgaz Müteahhitlik İnşaat Taşıma Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi''nin 2015 yılına ait kurumlar vergisi ve fer'ileri, Ekim-Aralık 2015 dönemine ait gelir(stopaj) vergisi, gecikme zammı ve fer'ileri, Ekim 2015 dönemine ait katma değer vergisi, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası ile Ekim 2015 dönemine ait amme alacağının yapılan malvarlığı araştırması neticesinde şirket adına kamu alacağını karşılayacak herhangi bir malvarlığı tespit edilemediğinden bahisle davacı adına ortak sıfatıyla ... tarih ve ... ile ... takip numaralı ödeme emirleri düzenlendiği, dosyaya davalı idare tarafından sunulan bilgi ve belgelerden, ... takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan ... tarih ve ... plaka /tutanak numaralı kamu alacağının tahsili için asıl borçlu şirket adına düzenlenmiş ödeme emrine rastlanılmaması üzerine Vergi Mahkemesince verilen ara kararına cevaben anılan amme alacağı için asıl amme borçlusu şirket adına ödeme emri düzenlendiği ancak bahsi geçen şirkete henüz tebliğ edilmediğinin bildirildiği, ... takip numaralı ödeme emrine konu diğer amme alacaklarının tahsili için asıl borçlu şirket adına düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin asıl borçlu şirkete ... tarihinde, ... takip numaralı ödeme emrine konu amme alacaklarının tahsili için asıl borçlu şirket adına düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin asıl borçlu şirkete 09/10/2017 tarihinde e-tebligat yöntemiyle tebliğ edildiği, ... takip numaralı ödeme emrinin dayanağının ise asıl borçlu şirket hakkında alımlarının bir kısmını 19/10/2015, 20/10/2015 ve 21/10/2015 tarihli sahte faturalarla belgelendirmek suretiyle ihracat istisnası kapsamında haksız olarak katma değer vergisi iadesi aldığı yönünde tespitlere yer veren vergi tekniği raporunu done alan ve Ekim 2015 tarihinde haksız aldığı söz konusu verginin geri alınması amacıyla yapılan tarhiyat olduğu anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 35. maddesinin 1. fıkrasında, limited şirket ortaklarının şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olacakları ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulacakları kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından, temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının, ... takip numaralı ödeme emri içeriği Ekim-Aralık 2015 dönemine ait gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının, 12/10/2015 tarihi öncesine isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Bir borç ilişkisinde taraf olma durumunu temsil etmekle birlikte pay; kanun koyucu tarafından bağımsız bir hak olarak kabul edilmekte ve bu taraf olma durumunun bir işlemle devrine, intikaline veya üzerinde hukuki işlem yapılmasına olanak vermektedir. Payın devralana geçirilmesi, devir işleminin tam olarak gerçekleşmesini gerekli kılar. Devir işlemi iki aşamadan oluşmakta; bu aşamalardan ilki devreden ve devralan arasında yapılan devir sözleşmesidir. Sözleşmenin devri, bir tasarruf işlemi olup, işlem sözleşmede taraf olma durumunun devri olduğundan, bir hukuki ilişkinin bir hukuki işlemle başka kişiye geçirilmesi amaçlanmaktadır. Görünüşte payın devri olarak ortaya çıkan bu işlemde gerçek amaç, devralanın limited ortaklıkta ortak sıfatını kazanmasıdır. Bu nedenle devir sözleşmesi tek başına payın ve buna bağlı olarak ortak sıfatının geçmesi sonucunu doğuramayacak, bu işlem ortaklık onayıyla tamamlanacak, ancak payın devrinin ortaklar tarafından tasdikiyle, devir sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren ortaklık sıfatının kazanıldığı sonucuna varılacaktır.
Yukarıda sözü edilen yasal düzenlemeler uyarınca, hisse devrinin gerçekleştiği 12/10/2015 tarihinden sonra davacının ortak sıfatıyla sorumluluğu bulunmadığından ... takip numaralı ödeme emrine konu Ekim-Aralık 2015 dönemi gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının, 12/10/2015 tarihli hisse devri sonrası ile Vergi Dava Dairesince esas alınan 26/10/2015 tarihe kadarki kıst dönem ile 19/10/2015, 20/10/2015 ve 21/10/2015 tarihli sahte faturalarla belgelendirmek suretiyle ihracat istisnası kapsamında haksız olarak katma değer vergisi iadesi alındığından bahisle söz konusu amme alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ... takip numaralı ödeme emrine konu borçtan ortak sıfatıyla sorumlu olmayacağından Vergi Dava Dairesi kararının ... takip numaralı ödeme emrine konu gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının 12/10/2015 tarihli hisse devri sonrası ile Vergi Dava Dairesince esas alınan ... tarihine kadarki kısmı ile ... takip numaralı ödeme emri yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
Vergi Mahkemesince verilen ara kararı üzerine ... takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan ... tarih ve ... plaka /tutanak numaralı kamu alacağının tahsili için asıl amme borçlusu şirket adına düzenlenen ödeme emrinin asıl borçlu şirkete tebliğ edilmediğinin bildirildiği, dolayısıyla şirket nezdindeki takibin söz konusu kamu alacağı yönünden usulüne uygun biçimde sonuçlandırılarak ortağın takibi aşamasına gelindiğinden söz edilemeyeceği dikkate alındığında, söz konusu amme alacağının tahsili için davacının ortak sıfatıyla takibinde ve söz konusu amme alacağının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihine kadar doğan kısımları yönünden davanın reddinde de hukuka uygunluk görülmemiştir.
Vergi Dava Dairesi kararının, ... takip numaralı ödeme emrinin, beyan üzerine doğan amme alacağına yönelik kısmı, gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammına ilişkin amme alacağının Vergi Dava Dairesince esas alınan 26/10/2015 tarihinden sonraki kısmı ile ... tarih ve ... plaka /tutanak numaralı kamu alacağının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihinden sonra doğan kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen davalı idare temyiz isteminin bu nedenle reddi gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; ... takip numaralı ödeme emrine konu gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammına ilişkin amme alacağının, 12/10/2015 tarihli hisse devri sonrası ile Vergi Dava Dairesince esas alınan 26/10/2015 tarihe kadar kıst dönem yönünden ve ... tarih ve ... plaka /tutanak numaralı amme alacağının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihine kadar doğan kısımları ile ... takip numaralı ödeme emri yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
4. Kararın; ... takip numaralı ödeme emri içeriği Ekim-Aralık 2015 dönemine ait gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammının, 12/10/2015 tarihi öncesine isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
5. Kararın; ... takip numaralı ödeme emrine konu beyan üzerine doğan amme alacağına yönelik kısmı, gelir (stopaj) vergisi ve gecikme zammına ilişkin amme alacağının, Vergi Dava Dairesince esas alınan 26/10/2015 tarihinden sonraki kısımları ile ... tarih ve ... plaka /tutanak numaralı amme alacağının hisse devrinin ilan edildiği 26/10/2015 tarihinden sonra doğan kısımlarının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
6. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca ... TL maktu harç alınmasına, 22/09/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.