Danıştay 8. Daire 2018/2665 Esas 2022/5059 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 8. Dairesi, bir ulaşım şirketinin durak yeri tahsisi istemini reddeden belediye başkanlığı kararının hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Kararın gerekçesi ise, belediyelerin şehir içi toplu taşıma araçlarının sayı ve güzergahlarının belirlenmesi ve buna yönelik başvuruların değerlendirilmesi ile gerekli işlemlerin yapılmasına ilişkin yetkisinin belediye meclisine ait olması gerektiği fakat bu işlemde belediye başkanının yetkisini aşmış olmasıdır. Bu nedenle, İdare Mahkemesi'nin kararı bozulup dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere gönderilmesine karar verilmiştir.
Ayrıca, bu kararda belirtilen kanun maddeleri şunlardır:
- 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 14. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi: Belediyenin, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla ulaşım, şehir içi trafik hizmetlerini yapma veya yaptırmak belediyenin görev ve sorumlulukları arasındadır.
- 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesinin (p) bendi: Kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek, durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek belediyenin yetki ve imtiy

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2665
Karar No : 2022/5059


Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davalı) : … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı tarafından, yirmi yolcu kapasiteli on araç ile kalkış noktası ... Köyü olmak üzere ... Köyü - ... Köyü - ... İlçesi - Afyonkarahisar güzergahında yolcu taşımacılığı yapmak üzere D4 yetki belgesi çıkartmak amacıyla durak yeri tahsisi istemine ilişkin başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı Çobanlar Belediye Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; davalı idarenin, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun ilgili 15. maddesi uyarınca toplu taşıma araçlarının sayısını ve yolcu durumunu göz önüne alarak yapılan incelemeler neticesinde taşımacılık alanında arz fazlası görmesi sebebiyle davacının durak yeri tahsis talebini reddetmesi işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 14. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; belediyenin, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla ulaşım, şehir içi trafik hizmetlerini yapma veya yaptırmak belediyenin görev ve sorumlulukları arasında olduğu, 15. maddesinin (p) bendinde; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek, durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek belediyenin yetki ve imtiyazları arasında yer aldığı, aynı Kanunun 17. maddesinde; belediye meclisinin, belediyenin karar organı olduğu düzenlenmiş, 18. maddesinde; belediye meclisinin görev ve yetkilerine, 84. maddesinde ise; bu Kanunla, belediyenin sorumlu ve yetkili kılındığı görev ve hizmetlerle sınırlı olarak, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda bu Kanun hükümlerine aykırılık bulunması durumunda bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir.
Davanın, yukarıda anılan mevzuat hükümleri ve dosya içeriğiyle birlikte değerlendirilmesinden; belediye ve mücavir alan sınırları içerisindeki her türlü toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, zaman ve güzergâhlarını, durak yerlerini belirlemenin belediyenin yetki ve imtiyazları arasında yer aldığı açıkça belirtilmekle birlikte, anılan yetkinin belediyenin hangi organı tarafından kullanılacağı hususuna açıkça yer verilmediğinden, bu yetkinin kim tarafından kullanılacağının tespit edilmesi gerekmektedir.
Belediye meclisinin, belediyenin karar organı olması ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre seçilmiş üyelerden oluştuğu göz önünde bulundurulduğunda, karar organı olan belediye meclisinin görev ve yetkilerinin, yasada tahdidi olarak sayılan görev ve yetkilerle sınırlı olmadığı, 5393 sayılı Yasa'da belediyenin görev ve yetkileri arasında sayılan diğer konularda da görevli ve yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda; belediyenin yetki ve imtiyazları arasında yer alan toplu taşıma araçlarının sayılarını, zaman ve güzergâhlarını, durak yerlerini belirleme yetkisinin Belediye Meclisi'ne ait olduğu anlaşılmış olup, şehir içi toplu taşıma araçlarının sayı ve güzergahlarının, durak yerlerinin belirlenmesi ve buna yönelik olarak yapılan başvuruların değerlendirilmesi ile gerekli işlemlerin yapılmasına ilişkin yetki yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca Belediye Meclisine ait olduğu halde, belediye başkanı tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/09/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.