Danıştay 8. Daire 2019/3305 Esas 2022/5148 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı dernek, Adalar Kent Konseyi seçimlerinin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla dava açmıştır. İdare Mahkemesi, yapılan seçimlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir. Ancak dosyanın incelenmesinde, seçimlerde çeşitli usulsüzlükler yapıldığı iddiasıyla suç duyurusunda bulunulduğu ve bu iddialara yönelik gereken araştırmaların yapılmadığı görülmüştür. Bu nedenle, Danıştay Sekizinci Dairesi tarafından İdare Mahkemesi kararı bozulmuş ve dosyanın yeniden incelenerek karar verilmesi istenmiştir.
Kanun Maddeleri:
- 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi (temyiz istemi)
- 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesi (Kent Konseyi)
- Kent Konseyi Yönetmeliği

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3305
Karar No : 2022/5148


Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …Derneği (adına Dernek Başkan Yardımcısı
…)
Karşı Taraf (Davalı) : … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, 20 Temmuz 2014 günü yapılan Adalar Kent Konseyi seçimli Genel Kurulu'nun iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/10/2017 tarih ve E:2016/14607, K:2017/7402 sayılı bozma kararına uyarak, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için davanın öncelikle usul (dava açma ehliyeti) yönünden incelendiği, davanın … Derneği adına Başkan yardımcısı … tarafından açılmış olduğu, ara karar uyarınca gönderilen belgelerden Yönetim Kurulu'nun 24/08/2014 tarihli toplantısında kent konseyi seçimleri hakkında … İdare Mahkemesine dava açılması hususunda Yönetim Kurulu Başkanı … ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı …'ya ayrı ayrı yetki verildiği ve bu kararın dernek karar defterinin 63. sahifesine işlendiğinin görüldüğü, dolayısıyla gerek başkanın gerekse başkan yardımcısının davayı açmakta ya da birinin açtığı davayı diğerinin takip etmesinde veya bir avukata yetki verilmesinde müstakil olarak yetkili oldukları kanaatine varıldığından işin esasına geçildiği belirtilerek, 5393 sayılı Kanun'un 76. maddesine dayanılarak yürürlüğe konulan Kent Konseyi Yönetmeliği'nin 8. maddesinde sayılan kişi ve kuruluş temsilcilerinin Kent Konseyi üyesi sıfatıyla 20/07/2014 tarihinde yapılan Konsey Genel Kurulu davet edildiği, öte yandan ilçede mevcut gazete temsilcilerinin, banka müdürlerinin, sağlık kurulu temsilcilerinin, dershane temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve belediye meclis üyelerinin de davet edildiği ve Konsey Genel Kurulu ve Yürütme Kurulu, Konsey Başkanı seçiminin anılan Yönetmeliğe uygun ve amaçlandığı şekilde yapıldığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesinde; "Kent konseyi, kent yaşamında; kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışır. Belediyeler kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların, noterlerin, varsa üniversitelerin, ilgili sivil toplum örgütlerinin, siyasî partilerin, kamu kurum ve kuruluşlarının ve mahalle muhtarlarının temsilcileri ile diğer ilgililerin katılımıyla oluşan kent konseyinin faaliyetlerinin etkili ve verimli yürütülmesi konusunda yardım ve destek sağlar. Kent konseyinde oluşturulan görüşler belediye meclisinin ilk toplantısında gündeme alınarak değerlendirilir. Kent konseyinin çalışma usûl ve esasları İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesine dayanılarak yürürlüğe konulan Kent Konseyi Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; "(1) Bu Yönetmeliğin amacı; kent yaşamında, kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım, yönetişim ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışan kent konseylerinin çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir." kuralı, 5.maddesinde; "Kent konseyleri belediye teşkilatı olan yerlerde, mahalli idareler seçimlerinin sonuçlarının ilanını takip eden üçüncü ayının ilk haftasının ilk mesai günü, 8 inci maddede belirtilen kişi ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile kurulur." kuralı, "Kent konseyinin oluşumu" başlıklı 8. maddesinde; "(1) Kent konseyi; aşağıda belirtilen kişi, kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşur: a) Mahallin en büyük mülki idare amiri veya temsilcisi, b) Belediyenin içinde bulunduğu seçim bölgesi veya bölgelerinin milletvekilleri, c) Belediye başkanı veya temsilcisi, ç) Sayısı 10'u geçmemek üzere illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından belirlenecek kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, d)Meclis üye tam sayısının yüzde 30'unu geçmemek üzere, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından seçeceği temsilcileri, e)Meclis üye tam sayısının yüzde 30'unu geçmemek üzere, il genel meclisinin kendi üyeleri arasından seçeceği temsilcileri, f) Belediye başkanının çağrısı üzerine toplanan muhtarlarının kendi aralarından seçecekleri en fazla 10 temsilci, g) Beldede teşkilatını kurmuş olan siyasi partilerin temsilcileri, h) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sendikalar, noterler, baro, kooperatifler, birlikler konuyla ilgili dernek ve vakıf temsilcileri, ı) Kent konseyince kurulan meclis ve çalışma gruplarının birer temsilcisi katılır." kuralı, 9. maddesinde; "(1) Kent konseyi aşağıdaki organlardan oluşur: a) Genel Kurul b) Yürütme Kurulu c) Meclisler ve çalışma grupları " kuralı, 10.maddesinde; "(1) Genel Kurul, kent konseyinin en yetkili organı olup yılda iki kez toplanır. Genel kurul belediye meclisi birinci başkan vekilinin, bulunmaması halinde ikinci başkan vekilinin başkanlığında 8 inci maddede belirtilen kent konseyi üyelerinin katılımı ile toplanır. (2) Genel kurul; genel kurulun, yürütme kurulunun, meclislerin ve çalışma gruplarının seçim ve çalışma esaslarını bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla, çalışma yönergesi ile belirler." kuralı, 11.maddesinde de; "(1)Yürütme kurulu, genel kurul tarafından iki yıllık süre için seçilen, en az beş kişiden oluşur.Yürütme kuruluna belediye meclisi birinci başkan vekili, bulunmaması halinde ikinci başkan vekili başkanlık eder. (2) Yürütme kurulu, genel kurulun gündemini tespit eder ve genel kurul tarafından oluşturulan görüşleri ilgili belediyeye sunar ve uygulamayı izler." kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … Derneği tarafından, 20/07/2014 tarihinde yapılan Adalar Kent Konseyi seçimlerinin Yasa ve Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak yapıldığı, faal olmayan derneklerin de toplantıya çağrılmak suretiyle toplantı mevcudunun artırılmak istendiği, katılması mümkün olmayan kişilerin ve kuruluşların toplantıya katıldığı, yetkisiz temsilcilerin oy kullandığı, konuyla ilgili suç duyurusunda da bulunulduğu ileri sürülerek iptali istemiyle davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, 20/07/2014 tarihinde yapılan Adalar Kent Konseyi toplantısında çeşitli usulsüzlükler yapıldığı iddiasıyla Savcılığa yapılan suç duyurusuna istinaden, Adalar Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 19/09/2014 tarih ve 2014/528 sayılı yazısıyla İçişleri Bakanlığı'ndan ilgililer hakkında soruşturma izninin talep edildiği, soruşturma izninin verilmemiş olduğu ancak Bakanlığa yazılan izin yazısında Savcılık tarafından birtakım iddiaların ciddi görüldüğü, buna göre; Adalar Kaymakamlığı'nın bildirdiği listeye kayıtlı faal Dernek sayısından daha fazla Dernek temsilcisi ile ilgisiz kuruluş ve yetkisiz temsilcilerin toplantıya katıldığının belirtilmekte olduğu fakat İdare Mahkemesi'nce belirtilen bu hususlara yönelik araştırma yapılmadığı görülmektedir.
Bu durumda, dava dilekçesinde ve soruşturma izin yazısında ileri sürülen usulsüzlük iddialarına yönelik Mahkemece gerekli araştırmalar yapılarak bir karar verilmesi gerekirken ilgili mevzuata uygun yapılan seçimlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 27/09/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.