Danıştay 13. Daire 2022/3030 Esas 2022/3357 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/3030
Karar No:2022/3357


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde bulunan mülkiyeti davalı idareye ait satışa sunulacak taşınmaz listesinin … -… numaraları arasında gösterilen taşınmazların 10/06/2021 tarihinde açık arttırma usulüyle gerçekleştirilen satış ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın Dairemizin 26/01/2022 tarih ve E:2021/5127, K:2022/226 sayılı kararıyla yetki yönünden bozulması üzerine, bozma kararına uyularak … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla davanın yetki yönünden reddine, dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmesi üzerine … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; TOKİ Başkanlığı'na ait Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde, tapunun (eski hâliyle) … ada, … parsel numarasına kayıtlı bulunan taşınmazların açık arttırma usulüyle satışına ilişkin 10/06/2021 tarihinde yapılan ihalenin, anılan taşınmazlara ilişkin lotlu listenin … -… numaraları arasındaki kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, … İdare Mahkemesi'nin 06/10/2021 tarihli ara kararı ile davalı idare ile Köyceğiz Tapu Müdürlüğü'nden, "dava konusu Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde, tapunun … ada, … parsel numarasına kayıtlı taşınmazda imar uygulaması yahut ifraz/tevhit işlemi yapılıp yapılmadığı sorularak, yapıldı ise … ada, … parselden oluşan (yeni) ada-parsel numaralı taşınmazlara ilişkin tapu kayıtlarının onaylı ve okunaklı örneklerinin gönderilmesinin istenilmesine" karar verildiği, davalı idare tarafından verilen cevapta, dava konusu … ada, … sayılı parselin imar uygulamasından meydana gelmediğinin; savunma dilekçesinde de anılan parsel numarasına kayıtlı taşınmaz ve bu taşınmazın imarından oluşan taşınmazlar ile ilgili herhangi bir satış çalışmasının olmadığının belirtildiği, Köyceğiz Tapu Müdürlüğü tarafından verilen cevapta ise, dava konusu … ada, … parselin tapu kaydında … yevmiye numarası ile imar uygulaması yapıldığının belirtildiği, ara kararı cevabı ekinde yer alan tapu kayıtlarında anılan parselin kayıt durumunun pasif olduğu, … tarih ve … yevmiye numaralı işlemler ile … -… sayıları arasındaki ada numaralarını aldığı, 10/06/2021 tarihinde yapılan ihaledeki taşınmazların yer aldığı lotlu listede dava konusu … ada, … parselin, bu taşınmazın eski parsel numarası olan … sayılı parselin yahut imar uygulaması sonucu oluşan … -… arası ada numaralarının yer almadığının görüldüğü;
Bu kapsamda, Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde, tapunun … ada, … parsel numarasına kayıtlı taşınmaz veya bu taşınmazda imar uygulaması sonucunda oluşan taşınmazlar hakkında tesis edilen somut bir satış/ihale işlemin bulunmadığı anlaşıldığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendi uyarınca davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, İdare Mahkemesi'nce eksik inceleme ve değerlendirme yapılmak suretiyle karar verildiği, Mahkemece anlaşılmayan hususlarla ilgili dava dilekçesinin reddine karar verilebilmesi gerekirken doğrudan davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesinde hukukî isabet bulunmadığı, dava konusu ihale işlemi öncesinde tesis edilen işlemlere karşı dava açıldığının beyan edilmesine rağmen bu konuda araştırma yapılmadığı, dava konusu ihaleye konu taşınmazların, söz konusu ihaleden önce Hazine tarafından satışının gündeme geldiği, ancak sonradan bu satış ihalesi iptal edilerek davalı idareye devrinin yapıldığı ve dava konusu satış ihalesine konu edildiği, böylelikle yerel yönetimlerin satıştan pay almalarının önüne geçildiği, kamu yararına uygun hareket edilmediği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı, işgalci konumunda olduğundan menfaatini etkileyen bir durumun söz konusu olmadığı, bu nedenle dava açma ehliyetinin bulunmadığı, dava konusu ihalenin hukuka uygun olarak gerçekleştirildiği, davacı tarafından ileri sürülen iddialar mesnetsiz olduğundan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
TOKİ Başkanlığı'nca, Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde bulunan ve satışa sunulacak taşınmaz listesinin … -… numaraları arasında gösterilen taşınmazların satış ihalesinin 10/06/2021 tarihinde açık artırma usulü ile gerçekleştirileceğinin ilan edilmesi üzerine; davacı tarafından anılan ihalenin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinde, idarî davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idarî işlemin yazılı bildirim tarihinin, tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği, dava dilekçelerinin ve bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasında, dava dilekçelerinin, görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet, 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olmadıklarının tespiti hâlinde, yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçenin reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Yargılama hukukunun temel ilkelerinden biri taleple bağlılıktır. Bu ilke uyarınca iptali istenen idarî işlemle sınırlı olarak mahkemelerce inceleme yapılması gerekmekte olup, talebin incelemeye konu olabilecek nitelikte açık, belirli ve somut olması gerektiği kuşkusuzdur.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından, Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde bulunan mülkiyeti davalı idareye ait satışa sunulacak taşınmaz listesinin … -… numaraları arasında gösterilen taşınmazların 10/06/2021 tarihinde açık arttırma usulüyle gerçekleştirilen satış ihalesinin iptali istenildiği, gerek davalı idarecede savunma dilekçesinde gerekse … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… sayılı ara kararına istinaden davalı idare ile Köyceğiz Tapu Müdürlüğü'nce verilen cevabî yazılarda, … ada, … parsel numaralı taşınmazın söz konusu ihale kapsamında yer almadığının belirtilmesi üzerine, İdare Mahkemesi'nce, tapunun … ada, … parsel numarasına kayıtlı taşınmaz veya bu taşınmazda imar uygulaması sonucunda oluşan taşınmazlar hakkında tesis edilen somut bir satış/ihale işlemin bulunmadığı gerekçesiyle davanın incelenmeksizin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar, İdare Mahkemesi'nce … ada, … parsel numaralı taşınmazın söz konusu ihale kapsamında yer almadığı gerekçesiyle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiş ise de, dava dilekçesinde, 10/06/2021 tarihli ihalede satışa çıkan … parsel numaralı taşınmaza yönelik ecrimisil ödendiği, söz konusu taşınmazın taraflarınca imar ve ihya edilerek hâlen kullanıldığının belirtildiği, ayrıca Mahkeme kaydına giren 03/06/2022 tarihli beyan dilekçesinin ekinde davacı tarafından, … parsel numaralı taşınmaza yönelik 02/08/2018 tarihli ecrimisil ihbarnamesinin sunulduğu; Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde bulunan … parsel numaralı taşınmaz dahil 16 taşınmazın, Cumhurbaşkanlığı'nın 11/09/2018 tarih ve 391 sayılı kararıyla "arsa üretim alanı" belirlenmesi üzerine 1164 sayılı Kanun'un Ek 4. maddesi uyarınca, Muğla Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemiyle söz konusu taşınmazların TOKİ Başkanlığı'na devrine karar verildiği, … tarih ve … sayılı olur işlemiyle de … parsel numaralı taşınmazın 10/06/2021 tarihinde açık arttırma usulüyle satışına karar verildiği görülmüştür.
Bu itibarla, dava dilekçesinden, Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, … Mahallesi'nde bulunan mülkiyeti davalı idareye ait satışa sunulacak taşınmaz listesinin … -… numaraları arasında gösterilen taşınmazların satış ihalesinin mi yoksa davacının hâlen kullanmakta olduğu ve ecrimisil ihbarnamesine konu … parsel numaralı taşınmazın 10/06/2021 tarihinde açık arttırma usulüyle gerçekleştirilen satış ihalesinin mi iptalinin istendiğinin anlaşılamadığı, Mahkemece, davacının isteminin açıklığa kavuşturulması maksadıyla dilekçe ret kararı verilmesi gerektiği, ancak Mahkemece, bu durum açıklığa kavuşturulmaksızın temyize konu kararın verildiği görüldüğünden, dava dilekçesinin reddine karar verilmeden, davanın incelenmeksizin reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında usûl kurallarına uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 27/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.