Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/12867 Esas 2022/16837 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilen bir kararda, bir kişinin kısıtlanması ve kendisine vasi atanması ile ilgili olarak yapılan başvurunun hangi mahkeme tarafından ele alınacağı belirlenmiştir. Ankara 4. Sulh Hukuk Mahkemesi, kısıtlının yerleşim yeri değişikliğine ilişkin bir izin kararı olmadığından dolayı yetkisiz olduğuna karar verilmiştir. Kararda, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 405, 411 ve 412. maddeleri açıklayıcı olarak yer almaktadır. 405. madde, kısıtlanan bir kişinin vesayet dosyasının takibinin yapılacağı mahkemeyi belirlemekte, 411. madde, vesayet işlerinde yetkinin küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine ait olduğunu belirtmektedir. 412. madde ise, kısıtlının yerleşim yeri değişikliği için vesayet makamının izni gerektiğini ve yerleşim yerinin değişmesi durumunda yetkinin yeni vesayet dairelerine geçeceğini hükme bağlamaktadır.\tKararın sonunda, uyuşmazlığa ilişkin olarak Kulu Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğuna karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un 36. maddesi üçüncü fıkrası belirleyici rol oynamaktadır.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/1052

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Kulu Sulh Hukuk Mahkemesinin 10.08.2020 Tarihli ve 2020/279 Esas, 2020/265 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlı ..., 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 405 inci maddesi gereğince kısıtlanmış ve kendisine ... vasi olarak atanmıştır.
Mahkemece, 29.12.2021 tarihli ek karar ile resen kısıtlının yerleşim yeri adresinin..... Keçiören/Ankara olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

B. Ankara 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin 06.09.2022 Tarihli ve 2022/1052 Esas, 2022/980 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlının yerleşim yerini değiştirmesine ilişkin usulünce verilmiş bir izin kararı olmadığından bahisle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Kanun’un 405 inci maddesi uyarınca kısıtlanan kısıtlının vesayet dosyasının takibi ile ilgilidir.

B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Vesayet işlerinde yetki” başlıklı 411 inci maddesi şöyledir:
“Vesayet işlerinde yetki küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir.”
4. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yerinin değişmesi” başlıklı 412 nci maddesi şöyledir:
“Vesayet makamının izni olmadıkça vesayet altındaki kişi yerleşim yerini değiştiremez.
Yerleşim yerinin değişmesi hâlinde yetki, yeni vesayet dairelerine geçer. Bu takdirde kısıtlama yeni yerleşim yerinde ilân olunur.”

C. Değerlendirme
Kısıtlının yerleşim yeri değişikliğine izin verilmesine ilişkin vesayet makamı olan Kulu Sulh Hukuk Mahkemesince 4721 sayılı Kanun’un 412 nci maddesinin birinci fıkrasına göre verilmiş bir izin kararı olmadığından vesayet dosyasının takibi ile Kulu Sulh Hukuk Mahkemesi yetkilidir.

III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Kulu Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 24.11.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.