Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/12863 Esas 2022/16982 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Mirasın hükmen reddi istemine ilişkin olarak açılan davada ... 2. Asliye Hukuk ile ... 7. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Dava, mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir.
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, yetkili mahkemenin davalı ...'nin iş ve işlemlerinin yönetim merkezi ... olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
... 7. Asliye Hukuk Mahkemesince, muris ...'un Gürsoy İnşaat Taahhüt Nakliye Turizm Ticaret Limited Şirketine kefalaten davalı ... ile kredi sözleşmesi imzaladığı, işbu kredi sözleşmesini düzenleyenin ... Qnb Finansbank Şubesi olduğu, buna göre ilgili şubenin bulunduğu yer itibariyle ... Asliye Hukuk Mahkemelerinin de yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ölüm tarihinde miras bırakanın ölmeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmişse miras reddedilmiş sayılır. (TMK'nın 605/2. maddesi). Mirasçılar zımnen mirası kabul etmiş durumuna düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Bu davanın tereke alacaklılarına karşı açılması gerekir. (28.12.1942 tarihli 24/29 sayılı YİBK) Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgâhı mahkemesidir. Ayrıca TMK'nın Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğünün 39/2 fıkrası gereğince mirasın yetkisini içeren özel vekâletname sunulması zorunludur. TMK'nın 605/2 maddesi gereğince bu tür davalar için özel bir yetki belirlenmemiştir. O halde, kesin yetki sözkonusu olmayıp, davanın HMK'nın 9. maddesindeki genel yetki kuralına göre belirlenmesi gerekmektedir. Bir başka anlatımla mirasın hükmen reddinin tespiti hakkındaki davalarda yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Ayrıca aynı yasanın "Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki" başlıklı 14/1. maddesinde "bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir" düzenlemesi yer almaktadır.
Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. (HMK m. 19)
Somut olayda, davalı tarafça HMK 19. madde gereğince süresinde ve usulüne uygun yetki itirazında bulunulduğu anlaşılmakla yapılan inceleme neticesinde murisin kefil olarak sorumlu olduğu kredi sözleşmesinin Finansbank Anonim Şirketinin ... Şubesi tarafından gerçekleştirildiği anlaşılmakla HMK 14/1 maddesi gereğince uyuşmazlığın ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21. ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 28.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.