AYM 2021/67 Esas 2021/48 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı

Esas Sayısı : 2021/67

Karar Sayısı : 2021/48

Karar Tarihi : 14/7/2021

R.G.Tarih-Sayısı : Tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Hatay 6. Asliye Ceza Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 35. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Koruma tedbirlerine ilişkin olanlar hariç,…” ibaresinin Anayasa’nın 2., 36. ve 74. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.

OLAY: Sanığın hakaret suçundan cezalandırılması talebiyle açılan davada itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.

I. İPTALİ İSTENEN KANUN HÜKMÜ

Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı 35. maddesi şöyledir:

“Kararların açıklanması ve tebliği

Madde 35- (1) İlgili tarafın yüzüne karşı verilen karar kendisine açıklanır ve isterse kararın bir örneği de verilir.

 (2) Koruma tedbirlerine ilişkin olanlar hariç, aleyhine kanun yoluna başvurulabilecek hâkim veya mahkeme kararları, (…) hazır bulunamayan ilgilisine tebliğ olunur.

 (3) İlgili taraf serbest olmayan bir kişi veya tutuklu ise tebliğ edilen karar, kendisine okunup anlatılır.”

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında başvuru kararı ve ekleri, Raportör Mustafa Erdem ATLIHAN tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu ve itiraz konusu kanun hükmü okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Anayasa’nın 152. ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre bir davaya bakmakta olan mahkeme, bu dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda bu hükümlerin iptalleri için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak anılan maddeler uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması, iptali talep edilen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekir. Uygulanacak kural ise bakılmakta olan davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikte bulunan kurallardır.

3. İtiraz yoluna başvuran Mahkeme, 5271 sayılı Kanun’un 35. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Koruma tedbirlerine ilişkin olanlar hariç,…” ibaresinin iptalini talep etmiştir. Anılan maddede koruma tedbirlerine ilişkin olanlar hariç olmak üzere aleyhine kanun yoluna başvurulabilecek hâkim veya mahkeme kararlarının hazır bulunamayan ilgilisine tebliğ olunacağı hükme bağlanmıştır.

4. Bakılmakta olan davada sanık hakkında daha önce verilmiş olan adli kontrol tedbiri kararının kaldırılmasına, kovuşturma aşamasında Cumhuriyet savcısının huzurunda, kendisine usulüne uygun davetiye gönderilerek duruşmadan haberdar edilen müşteki ile sanığın yokluğunda karar verilmiştir. Hakkında verilmiş olan adli kontrol tedbirinin kaldırılmasına dair karar aleyhine sanığın kanun yoluna başvurmasında hukuki yararının bulunmadığı, usulüne uygun davetiye ile duruşmadan haberdar edildiği hâlde duruşmaya gelmeyerek katılma talebinde bulunmayan müştekinin kanun yoluna başvurma yetkisinin olmadığı ve anılan hususa Cumhuriyet savcısının huzurunda karar verildiği gözetildiğinde aleyhine kanun yoluna başvurulabilecek nitelikteki kararların hazır bulunamayan ilgilisine tebliğinin istisnasını düzenleyen itiraz konusu kuralın bakılmakta olan davada uygulanma imkânı bulunmamaktadır.

5. Açıklanan nedenle kuralın itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma imkânı bulunmadığından başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

III. HÜKÜM

4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 35. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Koruma tedbirlerine ilişkin olanlar hariç,…” ibaresinin itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma imkânı bulunmadığından bu ibareye ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE 14/7/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.