Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/7914 Esas 2022/17264 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, 2942 sayılı Kanun'a dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemiyle açılan davaya ilişkin verilen kararın temyiz incelemesi sonunda kararın bozulmasına karar verdi. Kararda, emsal karşılaştırması yapılan taşınmazın yakın bölgelerde ve benzer yüzölçümlü olması gerektiği ve kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan satışlara göre değer biçilmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca, dava konusu taşınmazda bulunan yapıların tespiti için delillerin sorulması ve gerekiyorsa tanık dinlenmesi gerektiği ifade edildi. Kararda, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesi ve 11/1-g maddesi detaylı bir şekilde açıklandı.

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

İLK DERECE
MAHKEMESİ : Gaziantep 6. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davacı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince esastan reddi ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının ödemeye ilişkin bentlerinin 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca resen düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin hüküm, davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, Kılınçoğlu Mahallesi 302 ada, 25 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesine göre arsa niteliğindeki taşınmazlara değer biçilirken dava konusu taşınmaz ile emsalin zaruret olmadıkça yakın bölgelerde ve benzer yüzölçümlü olması, değerlendirme tarihine yakın satışların emsal alınması ve kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan satışlara göre değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; emsal olarak incelenen Dumlupınar Mahallesi 1158 ada 16 parsel sayılı taşınmaz farklı mahallede olduğu gibi; Şahinbey Belediye Başkanlığının 28.06.2018 tarihli cevabi yazısında dava konusu taşınmazın kadastro parseli olduğu belirtildiği halde, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmaz imar parseli, kıyasi emsal olarak kabul edilen taşınmaz ise kadastro parseli kabul edilerek, emsal karşılaştırması sonucu bulunan bedele düzenleme ortaklık payı karşılığı eklenerek değer biçildiğinden bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden; dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede imar uygulaması yapılması halinde uygulanacak düzenleme ortaklık payı kesintisi oranının Belediye İmar Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Dava konusu taşınmazda bulunan yapıların kime ait olduğunun tespiti için taraflardan delilleri sorulup, dava dışı diğer paydaşlardan bu hususta beyanları alınarak, gerekiyorsa tanık da dinlenerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi hükmünün yukarıda açıklanan gerekçelerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 30.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.