Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/14157 Esas 2022/17443 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul 24. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesi arasında yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle dosyada karar verilememiş. Bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesi sonrası farklı bölge adliye mahkemeleri, yargı çevresinde kalan mahkemelerle ilgili yetki ve görev uyuşmazlığı nedeniyle karşılıklı olarak yetkisizlik kararı vermişlerdir. Dosya incelendi ve mahkeme, davanın Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülmesine karar verdi. Kararda, iptal davaları için yasada özel bir düzenleme öngörülmediğinden davanın HMK'nın 6. maddesi gereğince davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde açılması gerektiği belirtilmiştir. Aynı Kanun’un 7/1. maddesine göre davalı birden fazla ise dava bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. İptal davaları ayni hakka değil kişisel hakka dayanan davalardan olduğundan davanın konusu taşınmaz bile olsa HMK'nın 12. maddesinin uygulanma imkanı yoktur. İİK'nın 282. maddesi gereğince davalı borçlu ile doğrudan veya dolaylı işlem yapan 3. kişiler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmasından dolayı yetki itirazının davalılarca birlikte ileri sürülmesi gerektiği belirtilmiştir. Kararda, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi detaylı bir şekilde açıklanmıştır.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada İstanbul 24. Asliye Hukuk ile Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İstanbul 24. Asliye Hukuk Mahkemesince, davalıların yerleşim yerinin Muğla/Milas olduğunu dolayısı ile davanın Milas Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini belirterek yetki itirazında bulundukları, tasarrufun iptali davalarında HMK’nın 6. maddesi uyarınca genel yetki kuralının uygulanması gerektiği, davalıların ikametgah mahkemesinin yetkili mahkeme olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, eldeki davada sadece davalı-3. kişi ... vekili tarafından usulüne uygun olarak yerleşim yeri olan Milas Mahkemelerinin yetkili olduğu ileri sürülerek yetki itirazı yapıldığı, zorunlu dava arkadaşı olan davalı-borçlu ... tarafından yetki itirazında bulunulmadığından HMK'nın 60. maddesine göre sadece davalı-üçüncü kişi ...'nun yetki itirazının diğer davalı bakımından hukuki sonuç doğurmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Dava İİK'nın 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkin olup, iptal davaları için yasada özel bir düzenleme öngörülmediğinden davanın HMK'nın 6. maddesi gereğince davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde açılması gerekir. Aynı Kanun’un 7/1. maddesi gereğince de davalı birden fazla ise dava bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. İptal davaları ayni hakka değil kişisel hakka dayanan davalardan olduğundan davanın konusu taşınmaz bile olsa HMK'nın 12. maddesinin uygulanma imkanı yoktur. İİK'nın 282. maddesi gereğince davalı borçlu ile doğrudan veya dolaylı işlem yapan 3. kişiler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan ve zorunlu dava arkadaşları usul işlemlerini birlikte yapmak zorunda olduklarından yetki itirazının davalılarca birlikte ileri sürülmesi yasa gereğidir. Yalnız bir davalı tarafından ileri sürülen yetki itirazı hukuki sonuç doğurmaz.
Somut olayda; tüm davalıların ikamet adreslerinin "Milas/Muğla" olduğu ve tüm davalıların yasal cevap süresi içerisinde usulüne uygun olarak yetki itirazında bulundukları anlaşılmış olup buna göre uyuşmazlığın Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 05.12.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.