Esas No: 2016/4052
Karar No: 2022/3982
Karar Tarihi: 03.11.2022
Danıştay 13. Daire 2016/4052 Esas 2022/3982 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2016/4052 E. , 2022/3982 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4052
Karar No:2022/3982
TEMYİZ EDENLER
(DAVACILAR) : 1. … Derneği 2. … 3. … 4. … 5. …
6. … 7. … 8. … 9. … 10. … 11. … 12. … 13. …
14. … 15. …
16. … 17. … 18. … 19. … 20. … 21. … 22. …
23. … 24. … 25. … 26. … 27. … 28. …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
MÜDAHİL (DAVALI
YANINDA) : … Elektrik Üretim A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının davanın reddine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Çanakkale ili, Biga ilçesi, … beldesi sınırlarında kurulması planlanan … Elektrik Üretim A.Ş.'ye ait … Enerji Santrali'ne … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararıyla verilen … numaralı üretim lisansının ve lisans yürürlükte iken lisans verilmesini etkileyecek lisans şartlarında meydana gelen değişiklikleri Kurul'a bildirme yükümlülüğünü ihlâl edenler hakkında idarî para cezası verilmesine ilişkin gerekli işlemlerin yürütülmesi talebiyle davacılar tarafından yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacılardan … 'ün 15/05/2015 tarihinde kayda giren dilekçesiyle davadan feragat ettiği anlaşıldığından, adı geçen davacı açısından feragat nedeniyle davanın konusunun kalmadığı;
… tarih ve … sayılı Kurul kararıyla, müdahil şirkete verilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Kararının yargı kararıyla iptal edildiği hususunda davalı idarenin bilgilendirilmediğinden bahisle 800.000,00-TL idarî para cezası uygulandığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin, lisans yürürlükte iken lisans verilmesini etkileyecek lisans şartlarında meydana gelen değişiklikleri Kurul'a bildirme yükümlülüğünü ihlâl edenler hakkında idarî para cezası verilmesine ilişkin gerekli işlemlerin yürütülmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmı bakımından davanın konusunun kalmadığı;
Dava konusu işlemin, … tarih ve … sayılı Kurul kararıyla verilen … numaralı üretim lisansının iptali talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmına gelince;
ÇED Olumlu Kararı … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile iptal edilmiş ise de, Mahkeme kararı ve bilirkişi raporundaki tespitler dikkate alınarak ÇED Raporu'nda gerekli değişikliklerin yapıldığı ve aynı tesis için 23/09/2014 tarihli ÇED Olumlu Kararının verildiği, bu işlemin iptali istemiyle açılan davada bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle yürütmenin durdurulması isteminin reddedildiği, dolayısıyla üretim lisansına dayanak alınabilecek nitelikte ÇED Olumlu Kararının bulunduğu dikkate alındığında, dava konusu işlemin, üretim lisansının iptali talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davacılardan … açısından feragat nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına; dava konusu işlemin, lisans yürürlükte iken lisans verilmesini etkileyecek lisans şartlarında meydana gelen değişiklikleri Kurul'a bildirme yükümlülüğünü ihlâl edenler hakkında idarî para cezası verilmesine ilişkin gerekli işlemlerin yürütülmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmı yönünden davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına; üretim lisansının iptali talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI: Davacılar tarafından, üretim lisansının iptali için yapılan başvurunun reddedildiği tarihte 23/09/2014 tarihli ÇED Olumlu Kararının henüz verilmediği, davanın açıldığı tarihten sonra bu yönde bir eksikliğin giderildiğinin kabulü hâlinde karar verilmesine yer olmadığı kararının verilmesi gerektiği, müdahil şirketin davalı idareye yanlış bilgiler sunarak lisansının iptalini engellediği, davalı idarenin de kendisine verilen bilgilerin doğruluğunu araştırmadığı, yeni ÇED Olumlu Kararının 23/09/2014 tarihinden sonra yapılacak başvurunun konusunu oluşturabileceği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
Davalı yanında müdahil tarafından, usul yönünden, davanın süresinde açılmadığı, davacıların işbu davayı açmakta meşru, güncel ve kişisel menfaatlerinin bulunmadığı; esas yönünden, süreç devam ederken yargı kararları dikkate alınarak yapılan başvuru neticesinde 23/09/2014 tarihli ÇED Olumlu Kararının alındığı, anılan ÇED Olumlu Kararına karşı açılan davanın reddedildiği, ÇED Olumlu Kararı bulunmayan bir zaman diliminin söz konusu olmadığı, lisansın verilmesini etkileyecek bir değişiklik olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
… Enerji Santrali, Limanı, Kül Depolama Sahası ve Derin Deniz Deşarjı projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından … tarih ve … sayılı ÇED Olumlu Kararının alındığı, söz konusu kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla, ÇED Olumlu Kararının iptaline karar verildiği; iptal kararı üzerine yapılan temyiz başvurusu sonucunda, Danıştay Ondördüncü Dairesi'nin 15/10/2015 tarih ve E:2014/3324, K:2015/7569 sayılı kararıyla, anılan kararın yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiği gerekçesiyle bozulduğu anlaşılmaktadır.
… İdare Mahkemesi'nin, bozma kararına uyarak keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırmak suretiyle … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla, ÇED Olumlu Kararının iptaline karar verildiği; bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu sonucunda da, Danıştay Ondördüncü Dairesi'nin 13/03/2019 tarih ve E:2019/263, K:2019/2052 sayılı kararıyla anılan kararın onanmasına kesin olarak karar verildiği görülmektedir.
Yargı süreci devam ederken, … Entegre Enerji Santrali, Atık Depolama Sahası ve Derin Deniz Deşarjı projesi için … tarih ve … sayılı ÇED Olumlu Kararının alındığı, söz konusu kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla davanın reddedildiği; bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu sonucunda, Danıştay Ondördüncü Dairesi'nin 30/05/2017 tarih ve E:2016/8272, K:2017/3599 sayılı kararıyla, anılan kararın, dava konusu işlemin dayanağı olan … tarih ve … sayılı ÇED Olumlu Kararı hakkında yeniden verilecek karara göre, işbu davanın karara bağlanması gerektiği gerekçesiyle bozulduğu anlaşılmaktadır.
… İdare Mahkemesi'nin, bozma kararına uyarak verdiği … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla ÇED Olumlu Kararının iptal edildiği, bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu sonucunda da, Danıştay Altıncı Dairesi'nin 14/05/2019 tarih ve E:2019/12708, K:2019/4160 sayılı kararıyla anılan kararın onanmasına kesin olarak karar verildiği görülmektedir.
Bu defa, aynı proje için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından … tarih ve … sayılı ÇED Olumlu Kararının alındığı, söz konusu kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla, dava konusu … tarih ve … sayılı ÇED Olumlu Kararının Mahkemelerinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı gereğince tesis edildiğinin anlaşıldığı, anılan kararda belirtilen gerekçeler dikkate alınarak dava konusu ÇED Olumlu Kararının meteorolojik faktörler yönünden belirlenen eksikliklerin mevzuata uygun olarak giderilip giderilmediğinin belirlenmesiyle sınırlı olarak keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, mahallinde gerçekleştirilen keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu, dava dosyasındaki mevcut bilgi ve belgeler ile konuya ilişkin mevzuatın birlikte değerlendirilmesi neticesinde, ÇED raporunda yapılan tespitler ve alınan tedbirlerin bu proje için yeterli özellik taşıdığı, proje kapsamında sunulan taahhütlerin uygun ve proje sahasına uygulanabilir olduğu gerekçesiyle davanın reddedildiği; bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu sonucunda, Danıştay Altıncı Dairesi'nin 17/09/2020 tarih ve E:2020/1458, K:2020/7824 sayılı kararıyla anılan kararın onanmasına kesin olarak karar verildiği görülmektedir.
Bu itibarla, … Entegre Enerji Santrali, Atık Depolama Sahası ve Derin Deniz Deşarjı projesine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED Olumlu Kararının yargı kararları ile hukuka uygun olduğuna karar verildiği ve hukuken geçerli bir ÇED Olumlu Kararının bulunduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemin, üretim lisansının iptali talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık, Mahkeme kararının temyize konu davanın reddi yolundaki kısmında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyize konu davanın reddine ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 03/11/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.