Esas No: 2019/3621
Karar No: 2020/2920
Karar Tarihi: 30.06.2020
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2019/3621 Esas 2020/2920 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, 24/01/2007-28/02/2011 tarihleri arasında SSK"lı olduğunun kabul edilerek söz konusu dönemde ki Bağ-Kur sigortalılığının iptaline, yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı, 24/01/2007-28/02/2011 tarihleri arasındaki çalışmasının 506 sayılı Yasa kapsamında kabul edilerek bu dönemlerdeki Tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptali ile yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitini istemiştir.Mahkemece, dairemiz bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir.Uyuşmazlıkta uygulanması gereken, 18/05/2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7143 sayılı Kanunun 24.maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 76.maddeden söz etmek gerekir.
GEÇİCİ MADDE 76- Köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde, 31/05/2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanların, bu tarihten önceki sürelere ilişkin prim borçlarını, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödememeleri veya ilgili Kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılığı durdurulur. Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara Kurum alacakları arasında yer verilmez. Sigortalılıkları durdurulanlardan bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları 01/06/2018 tarihi itibarıyla yeniden başlatılır.Ancak, daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi hâlinde durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, talep tarihinde 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden borç tutarı hesaplanarak ihya edilir. Hesaplanan borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Tebliğ edilen borç tutarının bu süre içinde tamamen ödenmemesi hâlinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir. İhya edilerek kazanılan hizmet süreleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılır.Birinci fıkraya göre sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında 01/01/2012 tarihinden bu maddenin yürürlük tarihine kadar durdurulan süreler için genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaz.Sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanlar için de bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.”Yapılacak iş, öncelikle davacı 24/01/2007-31/05/2008 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olup bu tarihler arasına ilişkin uyuşmazlık bulunmadığından bu dönem yönünden davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar vermek, uyuşmazlığın 01/08/2008-28/02/2011 tarihleri arası sigortalılık sürelerine ilişkin olduğu gözetilerek, çakışan 23/02/2009-16/10/2009 ve 15/10/2009-28/02/2011 tarihleri arasındaki 5510 sayılı Yasanın 4/a maddesi kapsamındaki çalışmalarına ilişkin prim ödemelerinin davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılığına aktarılıp aktarılmadığı sorularak , eğer aktarıldıysa bu aktarılma işlemi göz önüne alınmadan davacının 2926 sayılı Yasaya (5510 sayılı Yasa 4/b maddesi) tabi sigortalılığa ilişkin olarak yaptığı prim ödemelerinin karşıladığı sigortalılık süresi belirlenerek, davacının prim borcu bulunup bulunmadığını belirlemek, var ise sigortalılığı o tarih itibariyle durdurmak ve bu tarihten sonraki 5510 sayılı Yasa 4/a maddesi kapsamındaki sigortalılığa geçerlilik tanımak, uyuşmazlık konusu süreler için geçici 76. maddenin uygulama koşulları yok ise; davacının, uyuşmazlık konusu dönemde 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalı sayılmasına ilişkin kurum işlemi yerinde olduğunu kabul etmek ve sonucuna göre yaşlılık aylığı şartlarının koşullarının oluşup oluşmadığını değerlendirmekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hatalı değerlendirme sonucu hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 30/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.