Esas No: 2020/2274
Karar No: 2021/2765
Karar Tarihi: 16.06.2021
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2020/2274 Esas 2021/2765 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen davada menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm birleşen davada davalı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic.A.Ş. (Unvan Değişikliği ile ... Yapı Elemanları A.Ş.) vekilince duruşmalı, asıl ve birleşen davada davacı Ekol Yapı Müh. San. Tic. Ltd.Şti vekilince duruşmasız, olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde birleşen davada davalı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic. A.Ş. (Unvan Değişikliği ile ... Yapı Elemanları A.Ş.) vekili Av. Nuriye Zeynep Mangaltepe ile asıl ve birleşen davada davacı Ekol Yapı Müh. San. Tic. Ltd.Şti vekili Av. ..."nun gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçeleri süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl dava, eser sözleşmesi uyarınca verilen dava konusu çeklerden dolayı işin kusurlu yapılması sebebiyle borçlu bulunulmadığının tespiti istemine, birleşen dava çeklerin cirolanması sebebi ile hamile karşı açılan menfi tespit ve istirdat istemlerine ilişkindir. Davacı vekilinin 17.05.2012 tarihinde harçlandırdığı, 10.04.2012 tarihli ıslah dilekçesi de dikkate alınarak asıl davada davacının davalı İdealist Yapı İnş. Nak. Turz. San. Tic. Ltd. Şti."ne 213.368,10 Euro miktar üzerinden borçlu olmadığının tespitine, birleşen davanın reddine dair verilen karar davacı vekili ile birleşen dava davalısı ...Yapı Elemanları Taah. San.ve Tic. A.Ş. vekillerince temyiz edilmiştir.
Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda tarafların sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek asıl dava bakımından ilam harcının hesaplama usulü bakımından birleşen davada ise davalısı ...Yapı Elemanları Taah.San.ve Tic.A.Ş."nin asıl dosyada taraflar arasındaki sözleşme ilişkisini, kendisine ciro ile intikal ettirilen çeklerin bu ilişki sebebiyle verildiği ve yüklenici şirketin işi eksik ve ayıplı yaptığını bildiği ya da bilmesi gerektiğinden iyiniyetli hamil olarak kabulü mümkün olmadığından çeklerin bedelsiz kaldığı kendisine karşı da ileri sürülebileceği gerekçesi ile karar bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada; asıl dava yönünden, (Yargıtay bozma ilamı kapsamında diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş olup, hüküm kesinleşmekle) davanın davalı İdealist Yapı aleyhine olarak kabulüne, eksik ve ayıplı işler tutarı olarak belirtilen 213.368,10 Euro dava tarihi itibariyle geçerli olan kur üzerinden geçerli olan kısmından davacının borçlu olmadığının tespitine, Birleşen 2010/282 E. sayılı dava dosyası yönünden, davanın kısmen kabulüne, 201.392,22 TL nin 23/07/2010 dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, verilen karar davacı ve birleşen dosya davalısı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre yerinde bulunmayan birleşen dosya davalısı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic. A.Ş. ( ünvan değişikliği: ... A.Ş. )’nin tüm, asıl ve birleşen dosya davacısının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı tarafça 16/01/2009-11/02/2009-13/03/2009 tarihli ve her biri 49.470,35 Euro bedelli toplam 148,410,00 Euro bedelli 3 adet çek keşide edilerek asıl dosya davalısı yüklenici ..."ne verildiği, yüklenici şirketçe işin taşere edildiği birleşen dosya davalısı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic. A.Ş. ( unvan değişikliği ile Kinspan Yapı elemanları A.Ş. )"ye çeklerin ciro ediliği, eksik ve ayıplı işler tutarının 213,368,00 Euro olduğu, 16/01/2009 tarihli çekin aynı tarihte takas yolu ile bankaya, 11/02/2009 ve 13/03/2009 çeklerin ise 06/04/2010 tarihinde dava dışı keşideci Ekol Lojistik tarafından birleşen dosya davacısı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic. A.Ş.’ce başlatılan İstanbul 2. İcra Müdürlüğü 2009/37806 sayılı icra dosyasına ödendiği sabittir. Davacı şirket tarafından asıl davada eksik ve ayıplı yapılan işler nedeni ile verilen çeklerden borçlu olunmadığının tespiti , ödenen çekler nedeni ile istirdat ve artan ayıplı iş nedeni ile fazla ödemenin istirdadı, birleşen davada ise çekler nedeni ile borçlu olunmadığının tespiti ve istirdat talep edilmektedir. Bozma ilamında da isabetle belirtildiği üzere birleşen dosya davalısı ...Yapı Elemanları Taah. San. ve Tic. A.Ş.’nin eksik ve ayıplı yaptığını bilmesi gerektiğinden iyi niyetli hamil olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle davacı menfi tespit ve istirdat istemini birleşen dosya davacısına da ileri sürebilir. Menfi tespit istemi ile ilgili olarak da yargılamanın devamı sırasında menfi tespite konu olan alacak karşı tarafa ödenmiş olursa menfi tespit davası kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve bu halde davanın kabulü durumunda ödenen bedelin ödeme tarihinden itibaren faizi ile birlikte istirdadına karar verilir. Bu itibarla Mahkemece asıl davada verilen ilk kararın kesinleştiğinden bahisle menfi tespite konu alacak ödendiğinden istirdada dönüşeceği gözardı edilerek sadece borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi hatalı olmuştur. Yine birleşen davada davacı tarafça icra takibine konu 11/02/2009 ve 13/03/2009 tarihli 2 çek nedeni ile istirdat talep edilmiş olup mahkemece asıl davada yapılan ıslah ile tahsili talep edilen miktara hükmedilmesi hatalı olmuştur.
Açıklanan sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, mahkemece asıl davada; bozma öncesi kesinleşen 213.368,00 Euro eksik ve ayıplı iş bedeli bakımından davacının borçlu olmadığının tespiti ile dava konusu 3 çek bedeli olan 148.410 Euro’nun tahsilde tekerrür olmamak üzere istirdadına, kalan 64.958 Euro fazla ödemenin tahsilde tekerrür olmamak üzere davalıdan tahsiline, birleşen dava bakımından ise ; tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile davanın kabulü ile davaya konu 11/02/2009 ve 13/03/2009 tarihli 49.470,35’şer Euro bedelli çekler bakımından borçlu olmadığının tespiti ile ödenen bedelin istirdadına karar vermekten ibarettir.
SONUÇ : Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle birleşen davada davalı ...Yapı Elemanları Taah.San.ve Tic.A.Ş ( unvan değişikliği: ... A.Ş. )’nin tüm, asıl ve birleşen dosya davacısının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün temyiz eden asıl ve birleşen davada davalı yararına BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan asıl ve birleşen davada davacı yararına takdir olunan 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin birleşen dava davalısı ...Yapı Elemanları Taah.San.ve Tic.A.Ş. (ünvan değişikliği : ... A.Ş.)’den alınarak asıl ve birleşen davada davacı Ekol Yapı Müh.Ltd.Şti"ne verilmesine, aşağıda yazılı harcın birleşen davada davalı İzopoli Tic. A.Ş. "den alınmasına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.06.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi