Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2225 Esas 2022/460 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Talep edenler, ölen kişinin mirasını kayıtsız ve şartsız reddettiklerini belirterek mirasın gerçek reddi istemiyle dava açmıştır. İlk derece mahkemesi, davayı üç aylık yasal süre içinde yenilenmediği gerekçesiyle açılmamış saymıştır. Ancak temyiz başvuranlar, usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararı bozma talebinde bulunmuştur. Yargıtay da talep edenlerin üç ay içinde dosyayı yenilemediği gerekçesiyle açılmamış sayılmasının hukuka uygun olmadığına karar vermiştir.
- Kararda geçen kanun maddeleri:
Medeni Kanunun 605/1. maddesi: Hasımsız olarak açılan mirasın gerçek reddine ilişkindir.
Türk Medeni Kanununun 609. maddesi: Mirasın kayıtsız şartsız reddi beyanını tespit ve tescil etmekle ilgilidir.
HMK 150/1 maddesi: Dava açılmamış sayılması hükmünü içerir.
HMK 150/5 maddesi: Davanın yenilenmemesi halinde açılmamış sayılması hükmünü içerir.
HUMK'nun 428. maddesi: İstinaf maddesi olarak bilinir ve temyiz isteyen tarafın talepte bulunması halinde istinaf yolu açılır.
HUMK'nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri: İlama karşı düzeltme yolunun kapalı olduğunu belirtir.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
...


Talep edenler tarafından 18.07.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasın gerçek reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın HMK 150/1 maddesi gereğince açılmamış sayılmasına dair verilen 25.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi talep edenler vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

I. TALEP
Talep edenler ... ve ... mirasbırakanları ...’un 18.04.2014 tarihinde öldüğünü, mirasını üç aylık yasal süre içerisinde kayıtsız ve şartsız reddettiklerini açıklayarak mirasın reddi isteminin tespit ve tescilini talep ve dava etmişlerdir.
II. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi, talep edenler tarafından açılan davanın, işlemden kaldırıldığı (başvuruya bırakıldığı) tarihten itibaren üç aylık yasal süre içinde yenilenmediği anlaşıldığından, davanın HMK'nun 150. maddesi uyarınca 25/03/2015 tarihi itibariyle açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
III. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararını süresi içinde talep edenler vekili temyiz etmiştir.
2. Temyiz Nedenleri
2.1 Mirası red beyanının mahkemeye ulaşmakla bozucu yenilik doğurucu sonuç doğurduğunu, mirasın gerçek reddi davasının duruşmalı yapılmasına ilişkin bir zorunluluğun bulunmadığını ileri sürmüştür.
3.Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Talep, mirasın gerçek reddi isteğine ilişkindir.
3.2. Hukuki Sebep
3.2.1 Medeni Kanununun 605/1. maddesi uyarınca hasımsız olarak açılan mirasın gerçek reddine ilişkindir. Mirasın gerçek reddinde, mirasçıların, mirası kayıtsız şartsız reddettiğine ilişkin sözlü veya yazılı beyanı, bozucu yenilik doğurucu hak niteliğinde olup, sulh hakimi tarafından tutanakla tespit edilmekle hukuki sonuç doğurur. Böyle bir davada sulh hakiminin görevi, reddin süresinde olup olmadığı ve reddedenin mirasçılık sıfatının bulunup bulunmadığını incelemek, süre koşulu ile mirasçılık sıfatının gerçekleşmesi halinde ise, Türk Medeni Kanununun 609. maddesi uyarınca red beyanını tespit ve tescil etmekten ibarettir.
3.3. Temyiz Nedenlerinin Değerlendirilmesi
3.3.1 Somut olaya gelince; bilindiği üzere, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin beyan; bozucu yenilik doğurucu niteliktedir. Bu beyan Sulh Mahkemesine ulaşmakla sonuç doğurur. Bu nedenle, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin dilekçe sulh hakimine ulaştıktan sonra, talep edenlerin ayrıca duruşmaya gelmesine ilişkin bir yasal zorunluluk bulunmadığı halde; talep edenlerin açılan duruşmaya takip etmediği ve üç ay içinde dosyanın yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle talep edenler vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle usul ve yasa hükümlerine aykırı bulunan yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın yatırana iadesine, HUMK'nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı düzeltme yolunun kapalı bulunduğundan, 17.01.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.









.