Esas No: 2012/5738
Karar No: 2013/4832
Karar Tarihi: 12.09.2013
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/5738 Esas 2013/4832 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava 818 Sayılı Borçlar Yasası"nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda davanın kabulü ile 289.601,38 TL alacağın 14.02.2011 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici İ...Şirketi, davalı iş sahibi ... E çıkış kabloları ve İrt. TM tadilatlarının yapım işini üstlenmiş, yanlar arasında 05.08.2006 tarihli .... Yapım Sözleşmesi düzenlenmiştir. Bu sözleşmenin 6. maddesi uyarınca iş bedeli 8.775.401,60 TL olarak belirlenmiş, sözleşmenin 10.1 maddesi gereğince sözleşmenin imzalandığının idare tarafından yüklenicinin kendisine veya tebligat için gösterdiği adrese tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanacağı, yüklenicinin taahhüdün tümünü iş yeri teslim tarihinden itibaren 240 gün (takvim günü) içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorunda olduğu, sözleşmenin 10.2.1 maddesi uyarınca idarece verilen süre uzatımı hariç iş zamanında bitirilmediği takdirde geçen her takvim günü için yüklenicinin hakedişinden sözleşme bedelinin %0,05"i oranında gecikme cezası kesileceği, günlük gecikme cezasının matrahına o tarihe kadar hesaplanan fiyat farklarının da dahil edileceği, sözleşmenin 33.9.3 maddesi uyarınca hakediş raporları ile yapılan bütün
ödemelerin geçici nitelikte olduğu, hakediş raporu ile fazla ödeme yapıldığının anlaşılması hallerinde yüklenicinin bu paraları ayrıca uyarı ve hüküm almaya gerek kalmadan ödeme tarihinden itibaren 15 takvim günü içinde idareye iade etmek zorunda olduğu, aksi halde bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren ....Bankasınca belirlenen avans faizi uygulanmak suretiyle idarenin her türlü alacağının hesap edilerek tahsil edileceği kararlaştırılmıştır.
Davacı işe başlamış, edimini ifa etmiştir.
Uyuşmazlık davacı yükleniciye hatalı olarak ödenmiş olan bedelin davacı tarafından iade edilmiş olmasına rağmen, gecikme zammı ve ... tutarı adı altında, davacının başka bir işindeki alacağından kesilen 289.601,38 TL"nin kesintinin yapıldığı tarih olan 20.01.2011 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesi istemi konusunda toplanmaktadır.
Yerel mahkemede yapılan yargılama sürecinde sözleşme, sözleşme eki evraklar, hakediş raporları, ihtarname getirilmiş, yanların göstermiş oldukları kanıtlar da toplandıktan sonra dosya üzerinden inceleme yapılarak, konunun uzmanı hukukçu ve mali müşavirden oluşan bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır. Düzenlenen raporda, işin bu sözleşme hükümlerine göre yapılıp teslim edildiği, iş devam ederken yapılan 11 nolu (... ve 12 nolu (22.10.2008 tarihli) geçici hakedişlerde fazla ödeme yapılmış olduğu, 28.10.2010 tarihli kesin hakediş ile fazla ödemenin ortaya çıktığı, kesin hakedişte ortaya çıkan bu fazla ödemenin .... davacı şirket tarafından ihtar veya uyarı olmaksızın 03.11.2010 tarihinde iade edildiği, sözleşmenin 33.9.3 maddesindeki düzenleme gereği fazla ödeme yapılması durumunda bunun ödeme tarihinden itibaren 15 gün içinde iade edilmesi gerektiği, aksi halde faiz uygulanacağı, fazla ödenen miktar yönünden faiz talep edilebilmesi için ihtar veya uyarı gerekmediği şeklinde yorumlanırsa davalı şirketin 262.031,94 TL temerrüt faizi alacağını talep edebileceği, ancak davalı idarece 245.424,90 TL talep edildiği, ... oranı olarak istenen 44.176,48 TL"nin tahsilinin hukuki dayanağının bulunmadığı, sözleşmenin 33.9.3 maddesinin farklı yorumlanarak fazla ödemenin anlaşıldığı tarihten itibaren 15 gün içinde iade edilmesi, aksi halde faiz ödenmesi gerektiği sonucuna varılması halinde fazla ödemenin anlaşıldığı tarih, kesin hesabın yapıldığı tarih olarak kabul edilip bu tarihten itibaren 15 gün içinde 589.127,71 TL ana para borcu ödemesi yapılması nedeniyle idare tarafından davacıdan faiz vs. talep edilemeyeceği şeklinde terditli görüşte bulunulmuştur. Yerel mahkemece anılan bu rapor dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar faiz alacağı yönünden usul yasaya ve yönteme uygun değildir. Şöyle ki; sözleşmenin 33.9.3 maddesi yoruma muhtaç olmayacak derecede açıktır. 11 ve 12 nolu geçici hakedişlerde yapılan fazla ödemelerin ödeme tarihinden itibaren 15 takvim günü içinde davalı iş sahibine iadesi zorunludur. Aksi halde bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren .... Bankasınca belirlenen avans faizi uygulanmak suretiyle idarenin her türlü alacağı hesap edilerek tahsil edilmelidir. Sözleşme hükmü bunu gerektirmektedir. Bu bakımdan işleyecek temerrüt faizinin hesap edilip davacının bir başka işle ilgili hakedişinden kesilmesinde isabetsizlik yoktur. Ancak 3065 Sayılı ... Yasası"nın 1. maddesinde verginin konusunu teşkil eden işlemler sayılmıştır. Temerrüt faizine ... uygulanacağına dair bir
düzenleme bulunmamaktadır. Buna rağmen temerrüt faizine ... uygulanıp hesap yapılarak temerrüt faizi ile birlikte ..."nin de davacının başka işle ilgili hakedişlerinden kesilmesi doğru olmamıştır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, temerrüt faiz alacağı ile ilgili istemin reddine, ... oranı olarak talep edilen 44.176,48 TL"nin kabulüne karar vermekten ibaret olmalıdır.
Açıklanan olgular gözden uzak tutularak yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetli olmamış kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı lehine BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 12.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.