Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/8180 Esas 2022/625 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, İİK'nın 121. maddesi gereğince açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Davacı, dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış sureti ile giderilmesini talep etmiştir. Bir kısım davalıların davanın reddine karar verilmesi talebi reddedilmiştir. Ancak, Bursa İl Özel İdaresi dahil edilmeden yargılama yapıldığı ve taraf teşkili sağlanmadan karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Kanun Maddeleri:
- İcra ve İflas Kanunu'nun 121. Maddesi: Ortaklığın giderilmesi talebi
- Anayasanın 36. Maddesi: Savunma hakkı
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. Maddesi: Tarafların dinlenilme hakkı ve başka haklar.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
...

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 27.04.2010 gününde verilen dilekçe ile İİK'nın 121. maddesine dayalı ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; 583 ve 2054 parsel sayılı taşınmazlar yönünden karar verilmesine yer olmadığına; diğer dava konusu taşınmazlar yönünden davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine dair verilen 21.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ..., ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, İİK'nın 121. maddesi gereğince açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış sureti ile giderilmesini dava ve talep etmiştir.
Bir kısım davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, 583 ve 2054 parsel sayılı taşınmazlar yönünden karar verilmesine yer olmadığına; diğer dava konusu taşınmazlar yönünden davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ..., ..., ... vekili temyiz etmiştir.
Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda, borçlu ortağın alacaklısı, icra mahkemesi hakiminden İİK'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir.
Bu şekilde açılacak davalarda borçlu ortak (paydaş) dahil tüm ortakların (paydaşların) davaya dahil edilmeleri zorunludur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir.

Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
Somut olaya gelince; dava konusu 2480 parsel sayılı taşınmazda tapu kayıt maliki Bursa İl Özel İdaresi’nin dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmediği, mahkemece dahil edilmeden yargılamanın yokluğunda yapıldığı ve taraf teşkili sağlanmadan karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bursa İl Özel İdaresi açışından taraf teşkili sağlandıktan sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, davaya devam edilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ..., ..., ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, 19.01.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.