Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2120 Esas 2022/759 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, davacı vekili davalılar aleyhine ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebiyle dava açmıştır. İlk derece mahkemesi, muvazaa iddiasını reddederek davalılara belirli bir bedel ödenmesi ve davacının payının tapuda kaydının iptali ile tescili yönünde karar vermiştir. Taraflar arasındaki istinaf başvurusunun incelenmesi sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi, hak düzeltilmesi kararı vermiştir. Ancak temyiz incelemesi sırasında Bölge Adliye Mahkemesi'nin yeterli inceleme yapmadığı gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Kanun maddeleri:
- HMK 353/1-b-2
- HMK 359/1-e

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
...
...

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24/10/2016 tarihinde verilen dilekçeyle ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 18/10/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi taraf vekillerince talep edilmiştir. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davalı istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, dair verilen kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... Mahallesi'nde kayıtlı bulunan taşınmazlarda paydaş olup taşınmazların diğer paydaşlarından olan hisse malikleri ... ve ... tarafından 31/08/2016 tarihinde davalılar ... ve ...'a satıldığını müvekkilinin söz konusu taşınmazlarda 3/16 oranında pay sahibi olduğunu, belirterek ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davalıların paylı mülkiyete konu taşınmazları satın almadan önce davacı tarafa bildirdiğini, satış bedelinde muvazaa iddiasının asılsız olduğunu açıklayarak davanın reddini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi muvazaa iddiasının reddine, dava konusu hissenin tapudaki resmi satış bedeli ve tapu masrafları toplamı 163.556,88 TL'nin davalılara ödenmesine, davaya konu hissenin şufa nedeniyle tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
1.Davalı vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu satışın yakın akrabalar arasında yapıldığına ilişkin iddianın aydınlatılmadan karar verildiğini, taşınmaz bedeli olarak ödenen altın ve döviz fiyatındaki artışın satış bedeline yansıtılması gerektiğini, bedelde muvazaa iddiasının kanıtlanamadığından kısmen kabul, kısmen ret kararı verilmesi gerektiğini, ret edilen miktar üzerinden yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, depo edilen şufa bedelinin nemalandırılmasına karar verilmesi gerektiğini belirtilerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; satış bedelinin yüksek gösterildiğini, davalı tanıklarından ...’ın beyanının dikkate alınmadığını, davalılara yemin teklif etme hakkının hatırlatılmadığını, ayrıca gerekçeli kararda davacı tarafından yatırılan 2.830,97 TL yargı harcının davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesi gerekirken bu konuda herhangi bir karar verilmediğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabul, kısmen reddi ile HMKnın 353/1-b-2 maddesi gereğince yerel mahkeme kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurmuştur.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz nedenleri
1.Davacı temyiz dilekçesinde; istinaf gerekçelerini tekrar etmiş, süresi içerisinde katılma yolu ile istinaf talebinde bulunulmuş olmasına rağmen istinaf sebepleri hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın eksik inceleme ile hüküm tesis edildiğini ileri sürmüştür.
2.Davalı temyizi dilekçesinde dava konusu satışın yakın akrabalar arasında yapıldığına ilişkin iddianın aydınlatılmadan karar verildiğini, taşınmaz bedeli olarak ödenen altın ve döviz fiyatındaki artışın satış bedeline yansıtılması gerektiğini savunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının istinaf talebinin Bölge Adliye Mahkemesince incelenip incelenmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi gereğince istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Aynı Kanun’un 359. maddesinin 1. fıkrasının e bendine göre ise Bölge Adliye Mahkemesi kararı; taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan veya olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışması, ret veya üstün tutma sebepleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebebi içerir.
3. Değerlendirme
Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 28/06/2018 tarih, 2016/702 Esas ve 2018/295 sayılı Kararına karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuş, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davacı vekilinin istinaf talebi yönünden bir karar verilmediği anlaşıldığından, Bölge Adliye Mahkemesi kararının sair hususlar incelenmeksizin bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz karar harcının ilgiliye iadesine, 07/02/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.