Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/1856 Esas 2022/733 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, ölen mirasbırakanın terekesinin borca batık olduğunu iddia ederek mirasın hükmen reddini talep etti. İlk derece mahkemesi davayı kabul etti ancak davalı SGK vekili istinaf başvurusunda bulundu. Adana Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf talebini reddetti. Bunun üzerine davalı vekili temyiz başvurusunda bulundu. Mahkeme kararı incelendiğinde, mirasın hükmen reddine ilişkin talepler, mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmamalarının bir önemi olmadan, mirasbırakanın ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerektiği belirtildi. Türk Medeni Kanunu'nun 605/2 maddesi uyarınca terekenin pasifinin aktifinden fazla olması durumunda terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Davacılar tarafından mirasbırakanın borcu nedeniyle mirasın hükmen reddi talep edilmiş olmasına rağmen, davacıların borcun takibi nedeniyle açılan dava sonrasında borcun tahsil edildiği belirlenmiştir. Dolayısıyla mahkeme kararı, davalıya olan borcun tahsil edilmiş olması nedeniyle bozulmuştur.
Kanun Maddeleri: Türk Medeni Kanunu'nun 605/2 maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1 maddesi.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
...
...

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 26.02.2018 tarihinde verilen dilekçeyle mirasın hükmen reddi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07.05.2019 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından talep edilmiştir. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Dava, mirası hükmen reddin tespitine ilişkindir.
Davacılar vekili, 18/07/2017 tarihinde ölen mirasbırakan ...’ın terekesinin borca batık olması nedeni ile mirası hükmen reddin tespitini istemiştir.
Davalı SGK vekili, davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı SGK vekilinin istinaf başvurusu üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesince Osmaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07/05/2019 tarih ve 2018/128 Esas, 2019/251 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı SGK vekili temyiz etmiştir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2).
Somut olaya gelince, davacılar tarafından muris ...’ın Osmaniye 1. İcra Müdürlüğü 2008/3481 Esas (yeni esas almakla 2016/5569) sayılı dosyadaki borcundan dolayı davalı SGK’ya karşı mirasın hükmen reddi talep edilmiştir. Davalı vekilinin 04.01.2019 tarihinde sunduğu beyan dilekçesinde, dava devam ederken Osmaniye 1. İcra Müdürlüğü 2016/5569 Esas sayılı icra dosyasında dava konusu borcun dava dışı ... tarafından asıl alacak ve faizinin ödendiğini, dava dışı mirasçı ... ’ın maaşından kesinti yapılarak da icra dosyasındaki borcun kapatıldığını beyan ederek, icra dosyasında kuruma olan borç kalmadığını ileri sürmüş olup, dolayısıyla murisin hali hazırda davalıya borcu bulunmamaktadır. Davalıya olan icra dosyasındaki borç tahsil edilmiş olduğundan mahkemece davalıya karşı açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK'nın 373/1. maddesi gereğince davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, karardan bir örneğin Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine, dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 07.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.