Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/6673 Esas 2022/820 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, bir parselin devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu halde belediye adına tescil edildiğini ve kamu alanında kullanılmak üzere terkin edildiğini ileri sürerek tapu iptali ve Hazine adına tescil ile tapu kayıtlarının eski hale iadesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, bozma ilamına uyularak davacının talebinin kabulüne karar verilmiştir. Ancak, davalılar tarafından yapılan temyiz itirazları sonucunda Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, davaya konu parselin imar planı kararları ile umumi ve kamu hizmetlerine ayrıldığını belirtmiş ve bu nedenle davaya ilişkin idari yolun açık olduğuna karar vermiştir. Bu nedenle, mahkeme kararı bozulmuş ve davaya konu talebin, kanun değişikliği nedeniyle reddedilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yasa değişikliği uyarınca, uyuşmazlığın idareye başvuru yoluyla çözülmesi gerektiği belirtilmiştir. Kanun değişikliği hakkında detaylı bilgi almak için 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 7. maddesi ve 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi incelenebilir.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
...


Davacı vekili tarafından davalı aleyhine 08/11/2020 gününde verilen dilekçe ile kadastral parselin ihyası istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda: bozma ilamına uyularak davanın kabulüne dair verilen 12/03/2020 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılar ... ve ... vekili, davalı ... vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR

Dava, kadastral mülkiyetin ihyasına yönelik tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, 1367 (2052) parsel sayılı taşınmazın 1871,85 m2'lik kısmının, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu halde Adana Büyükşehir Belediyesi adına ihdasen tescil edilerek, adı geçen belediyece yapılan imar uygulaması sonucu kamu alanında kullanılmak üzere terkin edildiğini, bu ihdas parselinin anılan miktarı üzerine de 5575 ada 5, 6, 7, 8 ve 9 sayılı imar parselinin oluşturulduğunu; ancak, belirtilen şuyulandırma işleminin ve öncesinde aynı bölgede Seyhan Belediyesince yapılmış olan 37 no'lu imar düzenlemesinin idari yargı yerinde iptal edildiğini ileri sürerek; tapu iptali ve Hazine adına tescil ile tapu kayıtlarının eski hale iadesinin sağlanmasını istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen ilk kararın, Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin, 14.02.2014 tarih, 2013/14296 Esas- 2014/1284 Karar sayılı ilamı ile noksan soruşturmayla karar verilmesinin doğru olmadığı belirtilerek bozulması üzerine bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kabulüne dair verilen ikinci karar Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 27.02.2018 tarih, 2016/8635 Esas 2018/1465 Karar sayılı ilamıyla ‘’... 775 sayılı Yasanın 3. maddesi kapsamında belediyeye devri gereken yerlerden olmadığının araştırılması gerektiği...’’ gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar Adana Büyükşehir Belediyesi vekili ile Çukurova Belediyesi vekili ve davalı ... vekili ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
20 Şubat 2020 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 7. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesine yeni bir fıkra eklenmiştir.
Eklenen bu hükme göre, 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi kapsamında yapılmış imar uygulamalarının kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla iptal edilmesi nedeniyle; davaya konu parselin imar planı kararları ile umumi ve kamu hizmetlerine ayrılan alanlara denk gelmesi veya iptal edilen uygulama ile tahsis ve tescil edilmiş parsellerde hak sahiplerince yapı yapılmış olması ve benzeri hukuki veya fiili imkânsızlıklar nedeniyle geri dönüşüm işlemleri yapılarak uygulama öncesi kök parsellere dönülemeyeceğinin parselasyon planlarını onaylamaya yetkili idarelerin onay merciince tespiti halinde, öncelikle davaya konu parselin hak sahiplerinin muvafakati alınmak kaydıyla uygulama sahası içerisinde idarece uygun bir yer tahsis edileceği veya anlaşma olmaması halinde davacı hak sahibinin kök parseldeki yeri dikkate alınarak uygulamadaki düzenleme ortaklık payı kesintisi düşüldükten sonraki taşınmazın rayiç bedeli üzerinden değerinin ödeneceği belirtilmiştir.
3194 sayılı Yasa'ya eklenen bu hüküm uyarınca dava konusu uyuşmazlığın idareye başvuru yoluyla çözülmesi gerektiğinden, imar parselinin kadastral parsele ihyasına yönelik dava konusu talebin, kanun değişikliği nedeniyle reddine karar verilmesi için yerel mahkeme hükmünün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar Adana Büyükşehir Belediyesi vekili ile Çukurova Belediyesi vekili, davalı ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.