Esas No: 2012/4203
Karar No: 2013/3556
Karar Tarihi: 03.06.2013
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/4203 Esas 2013/3556 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı ve davalı .....Şti. vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, davalı yüklenici tarafından imâl edilen makinenin ayıplı olmasından dolayı peşin ödenen iş bedelinin iadesi, iş bedeli olarak verilen çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve sözleşmenin feshi nedeniyle meydana gelen menfi zararın davalı yükleniciden tahsili istemlerine ilişkin olup, mahkemece davanın davalı şirket yönünden kabulüne, davalı banka yönünden reddine dair verilen karar davacı iş sahibi ve davalı yüklenici vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı şirket vekilinin yerinde olmayan ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalı şirket vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde; Davacı, sözleşme kapsamında peşin olarak ödenen 15.000,00 TL iş bedelinin iadesi, 18.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespiti ve sözleşmenin feshi nedeniyle meydana gelen 1.000,00 TL menfi zararın davalı yükleniciden tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında menfi zarar kapsamında talebini 1.950,00 TL olarak ıslah etmiştir. Buna karşılık; davacı tarafından dava açılırken, 15.000,00 TL peşin ödenen iş bedelinin iadesi ve 1.000,00 TL menfi zararın tahsili istemlerine ilişkin olarak peşin nisbi harç yatırılmış, 18.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı menfi tespit istemi ise harçlandırılmamıştır.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca menfi tespit istemine konu edilen çeklerin bedeli belirli olup, yargı harçlarının da belirli olan bu bedel üzerinden yatırılması gerekir. Yine Harçlar Kanunu"nun 30 ve 32. maddelerine göre, yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacaktır. Bu durumda, mahkemece davacı tarafa,
menfi tespit istemine ilişkin olarak 18.000,00 TL bedel üzerinden peşin nisbi harcı ikmâl etmesi için uygun bir süre verilip, 30. maddede gösterilen esaslar çerçevesinde inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, re"sen gözetilmesi gereken bu husus üzerinde durulmadan işin esasına girilerek hüküm kurulmuş olması doğru olmamıştır.
Diğer taraftan; 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 101/I. maddesi uyarınca, muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarı ile temerrüde düşer. Başka bir anlatımla, borçlunun temerrüdünden söz edilebilmesi ve bu kapsamda temerrüt faizine hükmedilebilmesi için, muaccel bir borcun ve alacaklının bu borca yönelik ihtarının bulunması şarttır. Muacceliyet, alacaklının borçludan edimini talep edebilme yetkisi olup, borç muaccel hale gelmeden borçlunun temerrüdü söz konusu olmaz. Temerrüt ise, alacaklı tarafından talep edilebilir hale gelmiş borcun ifasındaki gecikmedir. Eldeki davada, davacı iş sahibinin davalı yükleniciyi 15.000,00 TL"nin iadesini talep ettiği 27.07.2009 tarihli faks yazısı ile temerrüde düşürdüğü anlaşılmaktadır. Mahkemece, açıklanan ilkeler çerçevesinde borçlu temerrüdünün 27.07.2009 tarihinde oluştuğu gözetilmeden ödeme tarihlerinden itibaren faize hükmedilmiş olması da doğru değildir.
3-Davacı şirket vekilinin temyiz itirazının incelenmesinde; davacı tarafça talep edilen tüm kalemlerin kabulüne karar verildiği halde davalı şirket yararına vekalet ücretine hükmedilmiş olması doğru olmamıştır.
Kararın açıklanan gerekçelerle bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı şirket vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalı şirket vekilinin diğer temyiz itirazlarının, 3. bent uyarınca davacı şirket vekilinin temyiz itirazının kabulüyle hükmün 2. bent uyarınca davalı, 3. bent uyarınca davacı yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı vekili ile davalı .....Şti’ye geri verilmesine, 03.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.