Esas No: 2012/5903
Karar No: 2013/3316
Karar Tarihi: 23.05.2013
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/5903 Esas 2013/3316 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkeme, bir eser sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararın tahsiline karar verilmesi istemiyle açılan davada, davalının fesihte haksız olduğunu kabul etti. Ancak mahkemenin yaptığı bilirkişi raporu kabul edilemezdi, çünkü yapılması gereken iş bilirkişilerden ek rapor alarak, yüklenicinin hakedişi gerçekleştirilen imalâtın tutarı üzerinden hesaplatmak ve kâr kaybından ise gerçekleşmeyen iş nedeniyle mahrum kalınan kâr kaybından saptamaktı. Mahkeme, sair temyiz itirazlarını reddetse de, kararı bozdu ve davalının lehine hükmetti. Kararda geçen kanun maddeleri 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 358, 365, ve 325. maddeleridir.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ...ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararın tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmış, davalı fesihte haklı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuş, mahkemenin ıslah olunan değere göre davanın kabulüne dair kararı davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Taraflar arasında imzalanan 07.05.2008 tarihli sözleşmede 200 TL/m + KDV bedelle derinliği 250±50 metre olan karbondioksit kuyusu inşa edilmesi ve 20±5 m kuyunun temizliğinin yapılması kararlaştırılmıştır. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Davacının işe başlamasından bir süre sonra davalı tarafından, imalâtın tamamlanabilmesi için gerekli makine çalıştırılmadığı belirtilerek 01.06.2008 tarihinde iş durdurulmuş, 06.06.2008 tarihinde de sözleşme feshedilmiştir. Davacının 04.06.2008 tarihinde yaptırdığı tesbitte makine ve teçhizatın imalâtın yapımına uygun bulunduğu ve işe devam edildiği saptanmış, davalı tarafından 17.06.2008 tarihinde yaptırılan tesbitte ise makinelerin keşif mahallinde görülememesi nedeniyle işin yapımına uygun olup olmadığının anlaşılamadığı belirtilmiştir. Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 358. maddesi uyarınca işin, sözleşmeye aykırı biçimde imalât yapılması nedeniyle sözleşme iş sahibince feshedilmiş ise de, imalâtın sözleşmeye aykırı yapıldığını kanıtlama yükümlülüğü kendisinde bulunan iş sahibi bu hususu ve makinelerin yetersizliğine ilişkin fesih gerekçesini kanıtlayamamıştır. Bu nedenle mahkemece iş sahibinin fesihte haksız olduğunun kabulü yerindedir. Ne var ki, hükme dayanak bilirkişi raporunda işin tamamı yapılmış gibi iş bedeli alacağı hesaplanmış, gerçekleşen dışında kalan imalât karşılığı da kâr mahrumiyeti olarak hesaba dahil edilmiştir. Oysa 03.06.2008 tarihli tutanakta 65 metre sondaj yapıldığı taraflarca kabul edilerek imzalanmıştır. Sözleşmede bedel BK’nın 365. maddesi uyarınca götürü olarak kararlaştırıldığından yüklenicinin hakedişi gerçekleştirilen imalâtâ göre, kâr kaybı ise
yaptırılmayan imalâtın tutarı üzerinden BK’nın 325. maddesi ve eksiltme yöntemi uyarınca bulunmalıdır. O halde mahkemece yapılması gereken iş bilirkişilerden ek rapor alınarak, sözleşmede kuyu derinliği opsiyonlu olarak kararlaştırıldığından, kısaca 250±50 metre imalâtın 50 metre eksiği ile de yaptırılması mümkün olduğundan, 200 metreden 65 metre gerçekleşen imalâtın mahsubuyla kalan imalât tutarı 135 metre kuyu temizleme işinin de aynı şekilde opsiyonu gözetilerek 15 metre kabulü, taraflarca yapıldığı kabul edilen 65 metre imalâtın 200 TL/m + KDV bedelle çarpımı sonucu yüklenici hakedişini hesaplatmak, kâr kaybından ise (200-65 metre) 135 metre yapılmayan kuyu imalâtı ve 15 metre temizliği gerçekleşmeyen iş nedeniyle mahrum kaldığı kâr kaybından iş yapmadığından dolayı tasarruf ettiği, yahut diğer bir iş ile kazandığı ve kazanmaktan kasten feragat eylediği şeyi mahsup etmek sureti ile saptamak, böylece kâr kaybı ile iş bedelinin toplamıyla bulunan davacı alacağından, davalının temyiz dilekçesine eklediği ...’nın 16.05.2008 tarihli havalesindeki ödemeleri araştırılarak, ayrıca ödemeye ilişkin delilleri de incelendikten sonra kanıtlayabildiği ödeme toplamının mahsubuyla var ise kalan alacağı hüküm altına almaktan ibarettir.
Bu hususlar üzerinde durulmadan bilirkişi raporu ile bağlı kalınarak, kalan imalâtın ve kâr kaybının kabul edilerek hükme varılması usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 990,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 23.05.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.