Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2408 Esas 2022/1317 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesi
...
...

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 23/07/2012 tarihinde verilen dilekçeyle asıl dava ile mirasçılık belgesi verilmesi; birleştirilen dava ile mirasçılık belgesinin iptali talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın davacılar ... ve ... yönünden HMK 150. madde uyarınca davanın açılmamış sayılmasına, davacı ... yönünden davayı ispat edemediğinden reddine dair verilen 27/02/2020 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacılardan ... vekili tarafından talep edilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacılardan ... vekili tarafından Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle, duruşma isteminin davanın niteliği gereği reddi ile süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Asıl dava, mirasçılık belgesinin verilmesi; birleştirilen dava ise, mirasçılık belgesinin iptali istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkillerinin Yunanistan vatandaşı olduğunu ve büyük halaları olan ...,... ’dan olma ...’in ... tarihinde bekar ve çocuksuz olarak vefat ettiğini, geriye mirasçısı olarak ana baba bir kardeşi ...’in kaldığını, bu kişinin de ... tarihinde vefat ettiğini ve geriye eşi ...,...,... ’in kaldığını, ...’nın 18.08.1981 tarihinde; ... ’nin ise 07.10.2002 tarihinde vefat ettiğini, ...’nin mirasçısı olarak geriye ... ile ...’in kaldığını, müvekkillerinin büyük amcaları olan ve muris ...’nin büyük kardeşi olan ... ve ...’dan olma ...’in 31.08.1952 tarihinde, diğer kardeşi...’in ise ... tarihinde bekar ve çocuksuz olarak vefat ettiğini belirterek müvekkillerinin mirasçılığını gösterir veraset ilamının verilmesini talep etmiştir.
Davalı Hazine vekili, muris ...’ye ( ... ) ait terekenin Bakırköy 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/536 Esas ve 2012/182 Karar sayılı ilamıyla Hazineye intikal ettiğini, dolayısıyla davacıların iddiasının gerçek dışı olduğunu, murisin Yunanistan vatandaşı olduğunu ve mirasçıları varsa da onların taşınmazları miras yoluyla elde edemeyeceklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen hüküm, davalılardan Maliye Hazinesi vekili tarafından istinaf edilerek İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesi tarafından kaldırılmıştır. Yeniden yapılan yargılama sonunda, “... ve ... yönünden HMK 150. madde uyarınca davanın açılmamış sayılmasına; diğer davacı ... yönünden davayı ispat edemediğinden reddine” karar verilmiştir. Söz konusu hüküm, davacı ... vekilince istinaf edilmiş ve İstanbul Bölge Adliyesi 35. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davacılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 29. maddesi hükmünde; bir kimsenin sağ veya ölü olduğunu veya belirli bir zamanda ya da başka bir kimsenin ölümünde sağ bulunduğunu ileri süren kimsenin iddiasını ispat etmek zorunda olduğu, TMK'nın 30. maddesinde doğum ve ölümün nüfus sicilindeki kayıtlarla ispat olunabileceği, nüfus kütüklerinde kayıt bulunmaması veya bulunan kaydın doğru olmadığının anlaşılması halinde gerçek durumun her türlü delille kanıtlanabileceği açıklanmıştır.
Hukukumuzda çekişmeli yargıya tabi davalarda "taraflarca hazırlama ilkesi" geçerlidir. Hakim tarafların talepleriyle bağlı olup talepte bulunan tarafın iddia ettiği olaylar ve ileri sürdüğü deliller ile yetinerek karar vermek zorundadır. Çekişmesiz yargıya tabi davalarda ise re'sen araştırma ilkesi egemendir. Hasımsız açılan ve çekişmesiz yargıya tabi olan davalarda verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmediği gibi bu kararlar açılacak bir iptal davası sonucunda değiştirilebilir veya ortadan kaldırılabilir.
Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davada irs ilişkisi kural olarak nüfus kayıtları ile ispat olunur. Nüfus kayıtları belgeledikleri olguların doğruluğuna kanıt oluşturur. Bunların içeriğinin doğru olmadığının ispatı kanunlarda başka bir hüküm bulunmadıkça herhangi bir şekle tabi değildir. (TMK md.7) Hakim çekişmesiz yargıda re'sen araştırma ilkesi uyarınca, davanın ispatı için gerekli bütün delillere başvurabilir.
Somut olaya gelince; ilk derece mahkemesince davacılardan ... yönünden adı geçen davacının kendisiyle muris arasındaki ırs ilişkisini ispat edemediğinden bahisle davanın reddine karar verilmişse de, mahkemece yapılan araştırmalar yeterli değildir. Dosyada bir sureti bulunan Bakırköy Asliye Hukuk Mahkemesinin 1970/422 Esas; 1971/1162 Karar sayılı dosyası üzerinden gerekçeli kararda belirtilen 19.11.1952 tarih; 1952/1991 Esas ve 1952/1018 Karar sayılı mirasçılık belgesi ve edilebildiği taktirde dosyası ile yukarıda numarası yazılı dava dosyası getirtilmelidir.
Bunun yanında İskenderie ve Tüm Afrika Patrikliği ile ... ve ... Metropolitliği tarafından düzenlenen ...’e ait aile durum belgesinin aslı yahut apostil tasdik şerhini içeren sureti ve bu belgenin düzenlenmesine dayanak teşkil eden tüm kayıtların yabancı adli makamlar aracılığıyla temin edilmesi, bu şekilde davacılardan ...’in irs ilişkisinin bulunup bulunmadığı tespit edilmeden, mahkemece adı geçen davacı yönünden davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ve 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi gereğince davacılardan ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesi kararının KALDIRILMASINA; ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle BOZULMASINA, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 23.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.