Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2638 Esas 2022/1360 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
...

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 21.09.2018 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 08.09.2020 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalılar vekili tarafından talep edilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına dair verilen kararın davalı ... İnşaat Yapı Malzemeleri Sosyal Hizmetler Turizm Taş. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir.
Davacılar vekili, davacıların hissedar olduğu 2703 parsel sayılı taşınmazın davalı ... tarafından 1/7 hissesinin 10.000 TL bedelle 20.10.2016’da, davalı ... İnşaat Yapı Mlz. Sos. Hiz. Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından 1/14 hissesinin 20.000 TL bedelle 01.11.2016’da , 4/28 hissesinin 60.000 TL bedelle 29.09.2017 tarihinde satın alındığını, 29.09.2017 tarihli satışta bedelde muvazaa yapıldığını, mahkemece belirlenecek gerçek değeri üzerinden önalım hakkına dayalı olarak tapu iptali ve tescil talep ettiklerini beyan etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde, davalı ...’in dava konusu taşınmazda ilk olarak 25.07.2016 tarihinde hissedar olduğunu, bu hisse için önalım davasının açılabileceği 2 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, davacıların iyiniyetli olmadığını, satışların hiçbirinde muvazaa bulunmadığını, davalı ... İnşaat Yapı Mlz. Sos. Hiz. Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin %50 ortağının ... olduğunu, alım satımların aynı işletme anlayışıyla taşınmaz üzerine bina inşa etmek amacıyla yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince ilk olarak davanın reddine karar verilmiş, davacılar vekilinin istinaf talebi üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-a/6. maddesi gereğince kabulüne, Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/09/2019 tarih, 2018/347 Esas ve 2019/284 sayılı Kararının kaldırılmasına, dosyanın daire kararına uygun şekilde işlem yapılmak ve yeniden karar verilmek üzere mahalli mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince ikinci olarak davanın kabulüne karar verilmiş, davalılar vekilinin istinaf talebi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Şarköy Asliye Hukuk Mahkemesinin 08/09/2020 tarih 2020/101 Esas 2020/193 sayılı Kararının kaldırılmasına, davalı ...'in ...'dan aldığı 1/7'lik paydan önce 25.07.2016 tarihinde 2/7 pay alarak paydaş olduğu ... yönünden önalım hakkı koşulları oluşmadığından ...'e yönelik davanın reddine, davalı ... İnşaat Yapı Malzemeleri Sosyal Hizmetler Turizm Taş. Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.'ye yönelik davanın kabulüne, ...,... parsel sayılı tarla vasıflı taşınmazın davalı ... İnşaat Yapı Malzemeleri Sosyal Hizmetler Turizm Taş. Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı 3/14 hissesinde bulunan tapu kaydının iptali ile davacılar adına eşit olarak tapuya kayıt ve tesciline, davacılar tarafından mahkeme veznesine depo edilen toplam 81.600,00 TL önalım bedelinin davalı ... İnşaat Yapı Malzemeleri Sosyal Hizmetler Turizm Taş. Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti.'ye karar kesinleştiğinde ve talep halinde ödenmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... İnşaat Yapı Mlz. Sos. Hiz. Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
TMK'nın 733. maddesi gereğince yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur.
Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirdiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.
Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
TMK’nın 733/3 maddesi gereğince üç aylık hak düşürücü sürenin başlaması için öğrenme yeterli olmayıp yapılan satışın, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi gerekir. Noter aracılılığıyla bildirimde bulunulmamışsa iki yıllık hak düşürücü süre içerisinde önalım hakkına dayanılarak tapu iptali ve tescil istenebilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.09.2005 tarihli, 2005/6-358 E, 470 K. sayılı kararı da bu doğrultudadır.
Temyiz incelemesi sırasında, dava konusu 2703 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına ilişkin UYAP sisteminde bulunan Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) kayıtları üzerinden yapılan güncel sorgulamasında taşınmazda 12.07.2019’da 3402 sayılı Yasanın 22/2 maddesi gereğince yenilemenin tesciliyle 279 ada 27 parsel numarasını aldığı anlaşılmaktadır. Bölge Adliye Mahkemesince eski ada parsel numarası üzerinden hüküm verilmiş olması doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını gerektirir ise de yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK’nın 370/2. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından verilen hüküm sonucunun 5. bendinde yer alan “2703 parsel” ibaresinin çıkartılarak yerine "279 ada 27 parsel" yazılması suretiyle düzeltilmesine, hükmün DÜZELTİLMİŞ ve DEĞİŞTİRİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 24.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.