Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/971 Esas 2022/2138 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, mirasın hükmen reddinin talep edilmesi üzerine yapılan duruşmada asıl ve birleştirilen davaların kabulüne dair verilen kararın istinaf edilmesi üzerine davalı SGK ve Hazine vekilleri temyiz dilekçesi vermiştir. Kararda, davacıların murisin borçlu olduğunu beyan ettiği ve terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddedilmesini talep ettiği belirtilmiştir. Dahili davalılar Maliye Hazinesi ve SGK, davanın reddini savunmuşlardır. İlk derece mahkemesi, terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar vermiştir. Ancak, dahili davalı Maliye Hazinesi kararda gösterilmemiş ve gerekçeli karar tebliğ edilmemiştir. Bu durumda, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun \"hukuki dinlenilme hakkı\" başlıklı 27. maddesine göre ihlal oluştuğu ve hükmün bozulması gerektiği belirtilmiştir. Kanuna göre, hukuki dinlenilme hakkı; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir.
Kanun Maddeleri:
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun \"Hukuki dinlenilme hakkı\" başlıklı 27. maddesi.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
...
...

Davacılar ve birleştirilen davada davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 20/01/2016, 31/03/2016 ve 16/03/2018 tarihlerinde verilen dilekçelerle mirasın hükmen reddinin talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda asıl ve birleştirilen davanın kabulüne dair verilen 24/04/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı SGK vekili tarafından talep edilmiştir. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalı SGK vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Asıl ve birleştirilen davalar, terekenin borca batık olduğunun tespiti ve TMK'nın 605/2 hükmü uyarınca mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir.
Davacılar ve birleştirilen davacılar vekilleri, dava dilekçelerinde özetle; müvekkillerinin murisi ...'nin 31.05.2015 tarihinde vefat ettiğini; davalı ...Ş.'nin muris aleyhine icra takipleri başlattığını, murisin başkaca borçlarının da bulunma ihtimali olduğunu, murisin öldüğü tarih itibariyle terekesinin borca batık olduğunu beyan ederek; terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddedildiği yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, şirket alacağının murisin ticari faaliyetinden kaynaklandığını, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin aktif ve pasifinin şüpheye yer bırakmayacak şekilde araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dahili davalılar Maliye Hazinesi ve SGK vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; asıl ve birleştirilen davaların kabulü ile muris ...'nin terekesinin borca batık olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dahili davalı SGK vekili istinaf isteminde bulunması üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, dahili davalılar SGK ve Maliye Hazinesi vekilleri temyiz etmiştir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Hukuki dinlenilme hakkı" başlıklı 27. maddesinde; "(1) Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler.
(2) Bu hak;
a) Yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını,
b) Açıklama ve ispat hakkını,
c) Mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini, içerir." düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya gelince, davacılar ve birleştirilen davacılar vekilleri ... Fonu A.Ş.'ye husumet yönelterek muris ...'nin terekesinin borca batık olduğunun ve mirasın hükmen reddinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Yargılama sırasında SGK ve Maliye Hazinesinin de murisin terekesinden alacaklı olduklarının anlaşılması üzerine mahkemece 01.03.2018 tarihli ara karar ile SGK ve Maliye Hazinesinin davaya dahil edilmesi için davacılar vekillerine süre verilmiş, 15.03.2018 ve 16.03.2018 tarihli dilekçeler ile SGK ve Maliye Hazinesi davaya dahil edilerek yargılamaya devam edilmiştir.
İlk derece mahkemesinin 24.04.2018 günlü kararının başlığında dahili davalılar gösterilmemiştir. Dahili davalı SGK vekili 04.10.2018 tarihli dilekçesi ile müvekkilinin karar başlığında gösterilmesini ve düzeltilmiş kararın tebliğ edilmesini talep etmiştir. Mahkemece 20.10.2018 tarihli tashih kararı ile dahili davalı SGK 24.04.2018 günlü 2017/581 E, 2018/236 K sayılı kararın başlığına eklenmiş, anılan kararın SGK vekiline tebliğ edilmesi üzerine istinaf isteminde bulunmuştur. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Mahkemesince dahili davalı SGK vekilinin istinaf istemi esastan reddedilmiş, SGK vekili bölge adliye mahkemesi kararını temyiz etmiştir.
Dosyanın temyizen incelenmesinde dahili davalı Maliye Hazinesinin karar başlığında gösterilmediği, Samsun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi kararının ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi kararının dahili davalı Maliye Hazinesine tebliğ edilmediği anlaşılmış Dairemizin 29.11.2021 günlü ve 2021/7605 E, 2021/3301 K sayılı ilamı ile bölge adliye mahkemesi kararının Maliye Hazinesine tebliği için dosyanın merciine geri çevrilmesine karar verilmiştir.
Dairemizin geri çevirme kararı gereğince bölge adliye mahkemesi kararı dahili davalı Maliye Hazinesine 31.12.2021 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, Maliye Hazinesi vekili süresi içerisinde temyiz isteminde bulunmuştur.
Dahili davalı Maliye Hazinesi karar başlığında gösterilmemiş, gerekçeli karar tebliğ edilmemiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27.maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek dahili davalı Maliye Hazinesine istinaf kanun yoluna başvuru imkanı tanınmaması doğru görülmemiş hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dahili davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Samsun Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA; bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, karardan bir örneğin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, 21.03.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.