Esas No: 2012/650
Karar No: 2012/2442
Karar Tarihi: 12.04.2012
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/650 Esas 2012/2442 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı-k.davalı ... Ltd.Şti vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava eser sözleşmesinden kaynaklanan cezai şartın tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptâli, davalılara yapılan fazla ödemenin ve ayıplı imalât nedeniyle uğranılan zararın tahsili, karşı dava ise sözleşme kapsamında yapılan imalât bedeli ve sözleşme dışı yapılan imalât bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın reddine, karşı davanın ıslah da dikkate alınarak kabulüne dair verilen karar davacı ve karşı davalı iş sahibi şirket vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ve karşı davalı iş sahibi şirket vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Yanlar arasında imzalanan 10.08.2005 tarihli sözleşme ile davalı ve karşı davacı yükleniciler, 38 daire 1 dükkan ve 2 kapıcı dairesinden oluşan 2 adet binanın temiz su, pis su, kalorifer, doğalgaz, yangın tesisatları ve balkon yağmur inişleri ile süzgeçlerinin yapım işlerini üstlenmişlerdir. Sözleşmede işin tamamının bedeli 20.000,00 TL olarak kararlaştırılmıştır. Bu haliyle sözleşmedeki bedel Borçlar Kanunu’nun 365. maddesinde tanımlanan götürü bedeldir. Borçlar Kanunu’nun 365. maddesi gereğince, iş bedeli yanlarca “götürü” olarak kararlaştırılmışsa yüklenici eseri kararlaştırılan bedelle yapmak zorundadır. Eser önceden tahmin edilenden daha çok çalışmayı ve gideri gerektirmiş olsa bile yüklenici bedelin artırılmasını isteyemez. Götürü bedelli işlerde, yüklenicinin hak ettiği iş bedelinin saptanması ya da iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için, gerçekleştirilen imalâtın ayıpları da dikkate alınarak tüm işe göre oranının tesbiti, bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hak edilen bedelin saptanması gerekir. Davada iş sahibince işin tamamlanmadığı ve ayıplı yapıldığı iddia edilmiş olup, götürü bedelli işte mahkemece hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda yukarıda belirtilen şekilde alacak hesabı yapılmadığından raporun yeterli olduğu kabul edilemez.
Diğer yandan, davalı ve karşı davacı yükleniciler karşı davada, sözleşme konusu işlerden ödenmeyen bedel yanında, sözleşme dışında yaptıkları fazla işler bedelinin de ödenmesini istemişlerdir. Gerçekten sözleşme dışı iş yapılmışsa bunların bedelinin Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddeleri hükümlerine göre yapıldıkları yıl mahalli serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplanıp yüklenicilere ödenmesi gerekir. Mahkemece açıklanan yasal yöntemle -varsa- sözleşme dışı iş bedelinin belirlenmemiş olması doğru değildir.
O halde mahkemece yapılacak iş, yerinde keşif yapılmak suretiyle bilirkişi kurulundan alınacak raporla, sözleşme konusu işler bakımından; ayıplı imalât varsa bunlar da dikkate alınarak gerçekleştirilen imalâtın işin tümüne göre oranını tesbit ettirmek, bu oranı götürü bedele uygulamak, böylece yüklenicinin alacağını saptamak, sözleşme dışı işler yönünden de, yükleniciler tarafından yapılmış fazla iş varsa, bu işlerin bedelini işin yapıldığı tarihteki mahalli serbest piyasa rayiçlerine göre bilirkişilere hesaplattırmak, böylece bulunacak toplam bedelden iş sahibince yapılan ödemenin mahsubu ile sonucuna göre asıl ve karşı davada hüküm kurmaktan ibarettir.
Bu hususlar üzerinde durulmadan hukuki değerlendirmede yanılgıya düşülerek hükme varılması doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı ve karşı davalı iş sahibinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kararın temyiz eden davacı ve karşı davalı iş sahibi şirket yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacı-k.davalı ... Ltd.Şti’ye geri verilmesine, 12.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.