Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/1974 Esas 2022/2948 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalıların ortak olduğu taşınmaz malların giderilmesi talebiyle açılan davada, mahkeme dava konusu taşınmazların bir kısmının satış yoluyla giderilmesine, bir kısmının ise davadan feragat nedeniyle reddine karar verdi. Ancak, dava konusu 791 parsel sayılı taşınmazın nasıl satılacağı ve satış bedelinin paydaşlara nasıl dağıtılacağına ilişkin hüküm kurulmadığı için kararın düzeltilerek onanması gerekti. Ayrıca, dava konusu 664 ve 991 parsel sayılı taşınmazların da reddine karar verilmesi gerektiği belirtildi. Kanun maddeleri ise İcra ve İflas Kanunu'nun 121. maddesi olarak belirtildi ve açıklamasına yer verildi.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 04/02/2006 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 24/03/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, İcra Ve İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalı borçlu ...'ın murisinden intikal eden dava konusu 22, 27, 376, 664, 791, 991 ve 1287 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiş; yargılama sırasında dava konusu 22, 27, 376 ve 1287 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davadan feragat etmiştir.
Bir kısım davalı, dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın aynen taksim yoluyla; davalı ... ise ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dava konusu 664, 791 ve 991 taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine; diğer taşınmazlar yönünden davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalı ...'ın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Dava konusu 791 parsel sayılı taşınmaz yönünden yapılan incelemede;
Paydaşlığın(ortaklığın) giderilmesi davalıları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; mahkemece, dava konusu 791 parsel sayılı taşınmaz yönünden ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik yok ise de; satışın ne şekilde yapılacağı ve satışın bedelinin paydaşlara hangi oranda dağıtılacağına ilişkin hüküm kurulmaması doğru değildir. Ancak, bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'nın 438/7. maddesi gereğince 791 parsel sayılı taşınmaz yönünden hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
3-Dava konusu 664 ve 991 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yapılan incelemede;
Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda, borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden, İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir.
Somut olayda; dosya içerisinde yer alan tapu kayıtlarına göre davalı borçlu ...'ın dava konusu 991 parsel sayılı taşınmazda paylı malik olduğu ve davacı alacaklı tarafından davalı borçlunun bu taşınmazda haczedilen payının doğrudan icra yolu ile satışının mümkün olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan, UYAP sisteminde bulunan Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) kayıtları üzerinden yapılan incelemede, karar tarihinden sonra dava konusu 664 parsel sayılı taşınmazın tam hisse ile ...'a satıldığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacı alacaklının İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi gereğince yetki alarak 991 parsel sayılı taşınmaz yönünden ortaklığın giderilmesi davası açmasında hukuki yararı bulunmadığından ve dava konusu 664 parsel sayılı taşınmazda ise davalı borçlunun payı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğinden bu taşınmazlar yönünden hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; davalı ...'ın diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca dava konusu 791 parsel sayılı taşınmaz yönünden hüküm sonucuna 8. bent olarak, "Satışın genel açık arttırma suretiyle yapılmasına" 9. bent olarak "9-Satış bedelinin paydaşlara tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında dağıtılmasına" ibarelerinin eklenmesine, 791 parsel sayılı taşınmaz yönünden hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu 664 ve 991 parsel sayılı taşınmaz yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın ilgilisine iadesine, 19.04.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.